Vruchtbare middag voor een vruchtbare toekomst
Symposium 'Niets is waarde(n)vrij': hoe redden we onze planeet?
‘Circulaire economie’, ‘toekomstbestendig ondernemen’, en ‘meervoudige waardecreatie’: geen termen waar je meteen enthousiast van opveert uit je stoel. Terwijl dat wel degelijk gebeurt bij alle aanwezigen op het symposium ‘Niets is waarde(n)vrij’.
Want de genodigden, allen uit de driehoek onderwijs, onderzoek en werkveld, houden zich in meer of mindere mate bezig met het redden van onze planeet. Dat is waar het bij circulaire economie namelijk om draait: hoe zorg je ervoor dat bedrijven en daarmee onze (consumptie)maatschappij zodanig worden ingericht dat we de aarde zo min mogelijk uitputten, herbruikbaarheid van producten en grondstoffen maximaliseren en waardevernietiging minimaliseren? Gelukkig raken steeds meer ondernemingen en corporaties zich bewust van hun impact op onze planeet en de verantwoordelijkheid die ze hebben. Toch valt er nog een hoop te gebeuren.
Plastic soep en helse hagel
“Zo’n 10 procent van de rijkste landen zorgt voor bijna 50 procent van de CO2-uitstoot”, aldus één van de keynote speakers, Christaan Kuipers. De projectleider van Circulair Friesland en Urgenda heeft wel meer van dit soort deprimerende feiten. Zoals dat je met een retourvlucht New York 81 keer meer CO2 uitstoot dan een gemiddelde Afrikaan in een heel jaar doet. “En wisten jullie dat de plastic soep in de oceanen nu zo groot is als Frankrijk, Spanje en Portugal bij elkaar?” Dat we tevens afstevenen op een vluchtelingenstroom uit Afrika die honderd maal groter is dan nu, omdat boeren daar straks door de opwarming van de aarde niets meer kunnen zaaien en oogsten (met nog meer honger tot gevolg), is ook al geen fijn vooruitzicht. En dan hebben we het nog niet eens gehad over extreme overstromingen, helse hagelbuien en het smelten van de ijskappen.
Alternatieve mogelijkheden
Net als iedereen pessimistisch zijn hoofd laat hangen en naar zijn zakdoek grijpt, komt Kuipers met oplossingen om bewust om te springen met onze aarde. Die voor de hand liggen, zoals minder vlees eten en minder vliegen, maar ook uit innovatieve kokers komen. De Fairphone bijvoorbeeld, waarbij je niet je hele telefoon hoeft weg te doen als je accu of een ander onderdeel kapot is (zoals bij iPhone vaak wel gebeurt). Bier brouwen met urine is ook een mogelijkheid, zoals het Deense merk Pisner doet. Gebruik maken van waddenslib als meststof voor een voedzame aarde. Waterplanten gebruiken als veevoer, waardoor minder soja wordt geïmporteerd. De lijst van alternatieve mogelijkheden voor vervuilende en klimaatbelastende methoden zijn eindeloos.
Nieuwe mindset
Iedereen in de zaal raakt van al die “meervoudige oplossingen in plaats van meervoudige problemen” hoopvol. Als pessimist kun je denken “Maar als de meerderheid van de mensheid níet meewerkt, is het toch dweilen met de kraan open?” Kuipers maakt daar meteen korte metten mee. “Als je zo denkt, kom je er al helemáál niet. Alle beetjes helpen. En al die beetjes opgeteld wordt een heleboel.” Om te illustreren dat omdenken een boel oefening en tijd kost, laat hij een grappig filmpje zien (zie hieronder) over een fiets waarvan het stuur de andere kant op draait dan waar je naartoe wilt. Een man gaat de uitdaging aan en doet er negen maanden over om opnieuw te leren fietsen. Zijn kind leert het in twee weken. Kortom: geef niet zomaar op om een andere mindset te creëren.
Workshops
De deelnemers gaan na afloop van alle lezingen in workshops aan de slag met zaken als ecosystemen, ethiek, hoe je personeel meekrijgt in de transitie en het gebruik van alternatieve grond- en brandstoffen. Een vruchtbare middag richting een vruchtbare toekomst.
