Wat is er (niet) goed aan het kersverse klimaatakkoord?
Vijf vragen aan Christien Lokman van Sustainable Energy and Environment
De inkt van het Klimaatakkoord is net droog. Reden tot een feestje? Hebben ze bijvoorbeeld bij het HAN-zwaartepunt Sustainable Energy and Environment de champagne al ontkurkt? SAM vroeg het aan programmamanager SEE, Christien Lokman.
Dit kabinet wil de klimaatproblemen te lijf met een verstrekkend programma boordevol maatregelen. Wij moeten allemaal verleid worden om geleidelijk aan méér te doen én te laten voor het milieu. Daar komt het Klimaatakkoord in de kern op neer. Of het genoeg is, dat zal moeten blijken. Bij SEE zien ze plussen, maar ook een paar stevige minnen.
Wat vinden jullie bij SEE van al die maatregelen in het Klimaatakkoord? Is het per saldo een mooie of een magere opbrengst?
“Het is moeilijk om te beoordelen of alle maatregelen bij elkaar gaan leiden tot het gewenste resultaat in 2030 en 2050. De grootste bottleneck is dat er haast bij geboden is, terwijl we veel menskracht tekortkomen om tot innovatie en ook implementatie te komen — je kunt, bijvoorbeeld, nu eenmaal niet zomaar eventjes een blik warmtepompinstallateurs opentrekken.”
“Draagvlak is van belang, anders komt er sowieso niets van welke doelstelling dan ook terecht”
Het kabinet heeft het over stapsgewijze voortgang en een weg van de lange adem. Alles om te vermijden dat burgers straks massaal afhaken. Is dat een verstandige strategie?
“Uiteraard is draagvlak van belang, anders komt er sowieso niets van welke doelstelling dan ook terecht. Tegelijkertijd moet de dynamiek er wel in blijven. Daarvoor zouden best al direct wat eenvoudige maatregelen genomen kunnen worden. Waarom niet de maximumsnelheid op snelwegen weer terugbrengen van 130 naar 120, of wat mij betreft nog liever naar 100 kilometer per uur? Kennelijk zijn de geesten daar nog onvoldoende rijp voor. Verheugend is wel dat er nu draagvlak is voor rekeningrijden.”
Waar word je oprecht blij van in dit akkoord?
“Dat er gestreefd wordt naar inclusiviteit. De energietransitie moet betaalbaar zijn voor iedereen. Wat dat in de praktijk precies betekent, zullen we moeten afwachten. Zo komt er een subsidieregeling voor isolatie en een warmtefonds voor financieringsmogelijkheden. Maar de precieze uitwerking daarvan hangt nu nog in de mist.
Een goed signaal is verder ook dat bedrijven gaan meebetalen.”
Wat is in jullie ogen duidelijk een gemiste kans?
“Er ligt een vonnis van het gerechtshof Den Haag tegen de Staat der Nederlanden waarin bepaald is dat de uitstoot van broeikasgassen eind 2020 met minimaal 25% verminderd moet zijn ten opzichte van 1990. Met de huidige maatregelen halen we die doelstelling niet en dat is zeker een gemiste kans.”
Aan welke ambities en plannen uit het akkoord gaat het zwaartepunt vooral bijdragen?
“Binnen het zwaartepunt SEE lopen drie projecten, en laten de thema’s van die projecten nou ook net prominent in het Klimaatakkoord voorkomen:
1. Vanaf 2030 is iedere nieuwe auto die verkocht wordt emissieloos en rijdt op waterstof dan wel elektriciteit. Wij sluiten op deze ontwikkeling aan met ons meerjarig project ‘Waterstof & Mobiliteit’.
2. Wijksgewijs zullen woningen en gebouwen van het aardgas af gaan, exact ook een van de activiteiten binnen ons project ‘Wijkgerichte Energietransitie’.
3. ‘Biomassa voor Energie & Grondstoffen’ sluit naadloos aan op de overtuiging van het kabinet dat de inzet van biomassa nu en richting 2030 en 2050 noodzakelijk is. Voor de verduurzaming van onze economie en voor het realiseren van de klimaatopgave.
Verder dragen we natuurlijk stevig bij aan de oplossing van, chique gezegd, de human capital-problematiek; want de energietransitie blijft mensenwerk, er zijn méér en kundige handen nodig om de klus te klaren. Feit is dat er, om het Klimaatakkoord waar te maken, vele tienduizenden extra werknemers nodig zijn. Daarnaast zullen zittende werknemers scholing nodig hebben om de nieuwe technologie volledig in de vingers te krijgen.
Dit ligt ons echt aan het hart. We waren via Tinus Hammink van SEECE (Sustainable Electrical Energy Center of Expertise; red.) zelfs vertegenwoordigd aan de klimaattafel die hierover ging!”
