Tam olarak nedir bu Metaverse? Onu internetin diğer teknolojilerinden ayıran nedir?
Yunanca bir ifade olan “Meta” kelimesi, “öte, öteki” anlamına geliyor. “Verse” ise evren anlamına gelen İngilizce “universe” kelimesinden alınmış. Metaverse mevcut halimizin ötesine geçmemizi ifade ediyor, bir nevi “öteki dünya, öteki evren” gibi bir anlama geldiği söylenebilir. Metaverse alanında çalışma yapan pek çok şirketin ifade ettiği gibi Metaverse aslında internetin geleceği. Bu konuda “oyun” diye küçümseyenler olduğu gibi, ‘Zoom’un yeni versiyonu, farklı bir konferans düzenleme yöntemi’ diye basit yaklaşanlar da mevcut. Ancak işin aslı, Metaverse’ün tek bir tanımı yok.
Metaverse, sanal öğelerle aynı anda ve gerçek zamanlı bilgilerle etkileşim kurabileceğimiz bir ortam diyebiliriz. Bu alt yapı sayesinde, insanların etkileşimi fiziksel ve coğrafi sınırların ötesine taşınıyor. Metaverse ile gerçek hayatın üzerine onu kapsayan bir 3 boyutlu ortam oluşturuluyor, fiziksel dünyada gezilebildiği gibi, sanal dünyada da gezilebiliyor. Sadece gerçek dünyadaki gibi etkileşimler kurulurken fizik kanunlarının sınırları olmadığını düşünebilirsiniz. İzlediyseniz daha iyi anlayacaksınız: Iron Man, Ready Player One, Upload gibi filmlerde ve dizilerde, bu konseptin yer aldığını muhtemelen görmüşsünüzdür.
Metaverse üç farklı unsurdan oluşur:
- Her şeyden önce Metaverse, dijital içeriğin gerçek dünya ortamının üzerine yerleştirilmesine izin veren bir teknolojidir. Bu bir bakıma artırılmış gerçeklik (AR) gibidir. “Pokemon Go” oyunu bunun için basit bir örnek olabilir. Dijital ve gerçek dünyadaki şeylerin bir karışımı denilebilir.
- Metaverse, doğal ortamı etkileşimli hale getirmek için bir donanım aygıtı kullanır. Kullanıcılar, dijital materyali kullanarak online görüntülenen medyayı değiştirebilir ve bunlarla etkileşim kurabilir.
- Son nokta, gerçek dünyadaki herhangi bir şey ve her şey (mesela bir alan, bir mağaza veya bir ürün) hakkında bilgi ile birlikte kullanıcı hakkındaki bilgileri içerir. Bu veriler, internet ve kullanıcıların alışkanlıklarını öğrenmek için eğitilmiş makineler aracılığıyla toplanmaktadır. Siri (iOS) ve Amazon Alexa (Android) gibi kullanıcılarının günlük davranışlarını analiz edip öğrenen birçok cihaz örneği vardır.
Bir kullanıcının deneyimi, doğrudan gerçek zamanlı bilgiler aracılığıyla ve fiziksel bir alan belirlenen cihaz vasıtasıyla sanal olarak geliştirilir. Aynı zamanda arka planda veriler toplanır ve işlenir.
Metaverse’ü daha iyi kavramak için, gerçek dünya özelliklerini tamamen sanal bir ortamda hayal edebilirsiniz. Bir Metaverse ortamı, gerçek dünyanın unsurlarını sanal bir dünyaya dahil eder. Örneğin sanal bir Londra veya New York, sanal bir oyun ortamında oynayan oyunculara gerçek hayattaki sokakların ve binaların dijital temsillerini sağlayabilir. Sanal bir Apple mağazasında evinize gönderilecek Apple ürünlerinin dijital temsillerini inceleyebilir ve satın alabilirsiniz.
Bu durum, birçok yönden şu anda geleneksel e-ticaret olarak bildiğimiz şeyin aslında bir devamını temsil eder. Şirketler, Unreal Engine veya Unity gibi gelişmiş oyun motorlarının sağladığı görsel teknoloji ve tasarım yeteneğindeki gelişmeler sayesinde, yalnızca gerçek yaşam deneyimini kopyalamakla kalmayıp, aynı zamanda bu deneyimlerin geliştirilebildiği Metaverse dünyaları inşa edebilir. Yani lansman sırasında bir markanın dijital mağazası dışında herhangi bir kalabalığa rastlamayabilirsiniz.
Gerçek dünya ayarlarını sanal bir ortamda simüle etme kavramı yeni bir şey değil. Second Life (ikinci hayat) gibi kavramlarla bu uzun süredir devam ediyor. Öte yandan, yeni ve teknolojik online oyun ortamları, Metaverse’ü eski usül 3D blok tabanlı dünyalardan yeni, sürekli gelişen inşa edilebilir ekosistemlere kaydırdı.
Kullanıcı tarafından oluşturulan içerik, geçmişin Metaverse’ü ile günümüz arasındaki kritik farktır. Fortnite, Roblox ve Minecraft gibi online oyunlar,, “online” olmanın ne anlama geldiğine dair algılarımızı değiştirdi. Ebeveynler, çocuklarının bu Metaverse dünyalarında neden bu kadar çok zaman harcadıklarını merak ediyorlar, ama herkes biliyor ki bunun nedeni oyunların veya nesnelerin iyi tasarlanmış olması değildir.
Aksine, Metaverse’ün kendi içinde çok cezbedici hazırlandığı ve iyi tasarlanmış olduğu bir gerçektir. İnsanlar arkasına yaslanıp başkalarını izlemek yerine dahil olur, bir şeyler inşa eder ve birbirlerini eğlendirirler. Örneğin, Minecraft’ta sanal ürünler yapmaları için insanlara paralar ödeniyor ve bunun etrafında yığınla toplanan küçük şirketler kol geziyor. Diğer yandan, Fortnite gerçek dünyadaki müzik sanatçılarının yeteneklerini sergilemeleri için sanal bir sahneye dönüşmüş durumda. Ve her yıl on milyonlarca insan, yalnızca Metaverse’te gerçekleşebilecek etkinliklere katılmaktadır.
