GİYİLEBİLİR SAĞLIK TEKNOLOJİLERİ YÖNETİMİ Mİ?
Sanayi devrimi ile beraber artık teknolojinin hem üretim hem de tüketim kısmında mühim bir yer kaplamasının günümüz sağlık yönetimi ile bağı sizce nedir?
Hiç kuşkusuz: Giyilebilir teknolojiler.
Teknolojik gelişmelerin temelinde insan ihtiyacının artması görülmektedir. İnsan hayatını daha ileriye taşımak için gerçekleşen teknolojik gelişmeler günümüz dünyasında insan merkezli olup, ihtiyaçlar karşısında gelişmeler göstermektedir.
Giyilebilir teknolojiler; insanların daha kaliteli ve sağlıklı bir hayat yaşamalarını sağlamak için kullanılmak üzere tasarlanan bir araçtır. İnsan sağlığı üzerinde pozitif etkisi görüldüğünden dolayı sağlık alanında oldukça mühim bir yer edinmiştir (1).
Giyilebilir sağlık teknolojileri, vücudumuzun verilerini kaydederek sağlıklı yaşamamızı, veri alışverişinde bulunmamızı ve insan vücudunun ayrılmaz bir parçası haline gelecek şekilde günümüz modasına uygun tasarlanmıştır (2). Sağlık verilerimizin, sağlık kuruluşlarına gitmeden anlık öğrenilmesi bireye hem zaman ve ekonomik açından fayda sağlarken hem de bireyin “kendi sağlığını yönetebilen” konuma getirmiştir.
Giyilebilir sağlık teknolojileri son 10 yılda oldukça ivme kazanıp ilk olarak insan hayatına akıllı saat ve akıllı bileklik olarak giriş yapmıştır. Sonrasında akıllı gözlük, akıllı lens ve akıllı kıyafetler olmak üzere insan vücudunun anatomik yapısına uygun bir şekilde tasarlanmış ve kullanılmaya devam edilmiştir (3).
Türkiye’de kullanılan başlıca giyilebilir teknoloji ürünleri: Akıllı saat ve akıllı bilekliklerdir. Giyilebilir sağlık teknolojileri sağlığımızı korumak ve yönetmek bakımından oldukça önemli yere sahiptir. Bunun en büyük göstergesini son 2 yıl içinde daha net gördük.
Covid-19 ile birlikte sağlığa bakış açısı değişmiştir. Bu değişim sonucu makro bakış açısı yerine mikro bakış açısı gelmiştir. Bir bireyin hastalık durumu toplum sağlığını tehdit eder hale gelmiştir. Bu yüzden sağlıkta yenilikçi yaklaşım ve sağlık hizmetleri sunumunda değişikliklere gidilmiştir. Örnek vermek gerekirse “yerinde sağlık hizmeti” artmış ve bireysel sağlık yönetimi devreye girmiştir. Bu değişiklikler başlı başına teknolojinin de gelişmesi ve sağlık alanında kullanmasına imkan vermiştir (4).
Bunun en başında birey doktoruna başvurmadan veya herhangi bir sağlık kuruluşuna gitmeden kendi verilerini görme imkanı bulmuş ve bu verileri gerektiğinde uzaktan doktoru yardımı ile yönetme potansiyeline ulaşmıştır. Bireysel sağlık yönetimi bu kapsamda devreye girmiş artık her birey kendi sağlığını yönetme ve yönlendirme imkanına sahip olmuştur (5). Tam bu noktada giyilebilir teknolojiler bireylerin sağlık verilerine ulaşmasını sağlayarak onlara sadece sağlık verisi sunmak yerine kendi sağlıklarını koruma ve geliştirme imkanı sunmuştur. Giyilebilir teknolojiler yakın gelecekte hayatımızın ve vücudumuz vazgeçilmez bir parçası haline gelecektir. Bu gelişmeler neticesinde toplum sağlığı önemli derecede artacak ve hastanelerin üstündeki yük azalacaktır (6).
Özetlemek gerekirse; Giyilebilir sağlık teknolojileri bir saat veya bir bileklikten ibaret değil bir sağlık yöneticisidir…
KAYNAKÇA
1. Ada, A. (2020). Giyilebilir Teknolojik Ürünlerde Tüketicilerin Algıladıkları Risklerin Farklılaşması: Akıllı Saat Kullanıcılarına Dönük Bir Araştırma. Zonguldak, Türkiye: TC. Zonguldak Bülent
2. Belge, S. (2018, Ocak). Tüketicilerin Giyilebilir Teknolojileri Benimsemesi. Gaziantep, Türkiye: T.C. Gaziantep Üniversitesi Sosoyal Bilimler Enstitüsü.
3. Nelson, E. C. (2019). Is Wearable Technology Becoming Part of Us? Developing and Validating a Measurement Scale for Wearable Technology Validating a Measurement Scale for Wearable Technology Embodiment. Jmır Mhealth and Uhealth.
4. Nadine Reibling, M. A. (2019). Worlds of Healthcare: A Healthcare System Typology of OECD Countries. Health Policy, 611–620.
5. Stephen J. Zyzanski, M. M. (2021). Measuring Primary Care Across 35 OECD Countries. The Annals of Family Medicine, 19(5), 1–6.
6. Duygu Ayhan Başer, D. A. (2015). Etkin Sağlık Sistemleri İçin Güçlü Birinci Basamak. Ankara Medical Journal, 15(1), 26–31.
