İş Sağlığı ve Güvenliğinin İnsan Kaynakları Açısından Önemi
İşçi sağlığı ve iş güvenliği hem çalışanlar hem de işverenler açısından önemlidir. Özellikle çalışanlar için sağlık ve güvenliğin önemi büyüktür. Çünkü onların iş ortamındaki yaşamları ve gelecekleri risk altındadır. Çalışanın endüstrileşmenin yol açtığı tehlikelerden, özellikle yaşamına, vücuduna ve sağlığına yönelik tehditlerden ve zararlardan korunması gerekmektedir. Çünkü iş kazası ve meslek hastalıkları işçiyi gelirinden yoksun bırakma tehlikesi yanında işsiz kalmasına, işçinin sakat kalmasına veya ölümü durumunda ailesinin de maddi ve manevi kayıplarına neden olacaktır.
Diğer taraftan bir işveren personelin sağlık ve güvenliğini koruyucu nitelikte çalışma koşulları sağlaması beklenir. Bu beklenti, hem işverenin çalışanlarına karşı yerine getirmesi gereken sosyal sorumluluğundan, hem de verimliliği arttırma gayesinden kaynaklanır. Personelin sağlık ve güvenliğinin korunması eylemi, onları çevresel kirlilikler, yüksek gürültü düzeyleri, korumasız makine, radyasyon vb. gibi tehlikelerden koruyan bir çalışma çevresi yaratmayı içerir (1).
İşte bu yüzden işletmelerde insan kaynakları yönetiminin çalışmalarının arasında personellerin iş sağlığı ve güvenliklerini sağlamak da yer almaktadır. İnsan kaynakları yönetimi sayesinde, işçi sağlığı ve iş güvenliğine ilişkin önlemler yeniden gözden geçirilir ve bu konularda eğitim olanakları yaratılır (2).
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerini Almamanın Çalışma Yaşamına Maliyeti
İşle ilgili kaza ya da hastalıkların maliyeti herkes için çok yüksektir.
Bir tehlikenin meydana geldiği zaman işçiler açısından karşılaşılan maliyetlerin birkaçı şöyledir;
- Hastalık ya da kazanın verdiği acı, ıstırap, endişe ve stres
- Çalışma gücünün kısmen ya da tamamen, geçici ya da sürekli kaybı,
- Gelirin tamamının ya da bir kısmının sürekli ya da geçici kesilmesi,
- İş kaybı olasılığı,
- Başta sağlık giderleri olmak üzere gider artışıdır
- Kişinin bakımı için harcanan para ve zaman,
İş kazaları ve meslek hastalıklarının işverenler açısından maliyetlerinin birkaçı şöyledir;
- Henüz yapılmamış bir işin ödemesi,
- Başta tıbbi harcamalar olmak üzere, tazminatlar, artan idari ve eğitim giderleri,
- Hasar gören makine ve ekipmanın yenilenmesi,
- Üretimde düşüş ya da geçici durma,
- Geçici ya da sürekli olarak işi bırakan işçinin yerine yeni bir işçi bulmak,
- Yeni işçinin diğer çalışanların hız ve kalitesine ulaşana kadar geçen zaman,
- Zorunlu inceleme, raporlarlar ve denetim süreçleri,
- Diğer çalışanlarda ortaya çıkan moral bozukluğu ve kaygının yansımaları ve bunları gidermek için harcanan emek ve zaman,
- İşletmenin halkla ilişkilerinde yaşanan sorunlardır.
Ayrıca bu kaza ve hastalıkların başta sosyal güvenlik kurumları olmak üzere devlete de maliyeti vardır(2).
Sonuç olarak; iş kazası ve meslek hastalıkları, çalışan açısından, işletme açısından, devlet açısından ve toplum açısından birçok öneme sahiptir. Bu yüzden insan kaynakları yönetimi bölümünün öncelikle bilimsel kriterlere uygun yapılanmış, üst yönetimce önem verilen ve fonksiyonlarını yerine getirebilen bir bölüm olarak işletmelerde yer alması gereklidir. Bu yeterliliklerle insan kaynakları bölümü, fonksiyonları çerçevesince, sürekli eğitim ve gelişim, açık iletişim, işbirliği, şeffaflık, denetim, planlama, motivasyon, güven, sorumluluk vb. ilkeleri ile yasalara uygun olarak ve insan hayatını ve sağlığını her şeyin üstünde tutma anlayışı ile çalışmalıdır. Bu çalışmalar yapılırken ülkedeki ve dünyadaki gelişmelerden haberdar olarak, her konumdaki çalışan ile anlaşma yapılan alt işveren ve bunların çalışanları ile görüş alışverişinde bulunarak sistemli bir şekilde benimsenmiş bir iş güvenliği kültürü oluşturmak gereklidir (1).
KAYNAKÇA:
1) Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (21) 2011 / 1 :102–116 — İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliğine İnsan Kaynakları Yönetimi Fonksiyonları Açısından Çözümsel Bir Yaklaşım Esin Karacan∗ Özlem Nazan Erdoğan
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/251902
2) PARADOKS, Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, (e-dergi), http://www.paradoks.org, ISSN 1305–7979, Yıl:4 Sayı:1 (Ocak-2008) / İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNİN İŞ GÜVENLİĞİNE YAKLAŞIMI Dr. Zerrin FIRAT Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO.
