SAĞLIK İŞLETMELERİNDE STRATEJİK YÖNETİM
Stratejik yönetim işletmenin genelde günlük ve olağan işlerinin yönetimi ile değil işletmenin “uzun dönemde yaşamını sürdürebilmesini mümkün kılacak, ona rekabet üstünlüğü ve ortalama kâr üzerinde getiri sağlayabilecek” işlerin yönetimiyle ilgilidir. Modernist görüş açısından stratejik yönetim: “işletmenin uzun dönemde yaşamını devam ettirebilmek, ona sürdürülebilir rekabet üstünlüğü ve dolayısı ile ortalama kâr üzerinde getiri sağlayabilmek amacıyla, eldeki üretim kaynaklarının (doğal kaynaklar, insan kaynakları, sermaye, altyapı, hammadde, vs.) etkili ve verimli olarak kullanılması” olarak tanımlanabilir.
Geçmişten günümüze süregelen yönetim kavramı; sistemlerinden, şekillerinden, biçimlerinden vb. tüm unsurlarını günümüzde bambaşka bir boyuta taşımış, gelişen teknolojik gelişmeler, piyasalar, tedarik zincirleri vb. gelişmeler “Stratejik Yönetim” kavramının değerini göz önüne getirmektedir. Sağlık alanında ki gelişmeler alanımızdaki yönetim boyutlarını etkilemekte ve Stratejik Yönetim eğilimlerini arttırmaktadır. Peki sağlık alanında Stratejik Yönetim nasıl sağlanır?
Sağlıkta stratejik yönetim için; genel amaç, örgütünü veya kurumunu çevresinde uygun bir konuma getirmektir. Spesifik amaçları; diğer örgütlerin yarattığı bilgi akışını sınıflamak ve sıralamak, örgütü etkileyecek mevcut önemli konuları belirlemek, örgütü önemli ölçüde etkileyecek olası konuları belirlemek, örgütün misyonu, vizyonu, değerleri, amaçları, içsel analizi ve stratejisi için organize bilgi elde etmek, örgüt genelinde stratejik düşünmeyi teşvik etmektir.
Sağlıkta Stratejik Yönetimi, Sağlık Piyasalarında karşılaştırma yapılabilmesi için 4 ana unsura ayrılmıştır;
1. Yön belirleyici stratejiler
Misyon, vizyon, değerler ve maçlar.
2. Uyum sağlama stratejileri
Büyüme: çeşitlendirme, dikey entegrasyon, pazar geliştirme, ürün geliştirme.
Küçülme: tasfiye, varlıkların satılması, hasat toplama, tasarruf sağlama.
3. Pazara giriş stratejileri
Ele geçirme, lisans hakkını alma işbirliği: birleşme, ittifak kurma.
Ortak girişim gelişme: içsel gelişme, içsel girişim.
Stratejik duruş: savunmacı araştırmacı, analiz edici reaksiyon gösterici pozisyon.
4. Rekabet stratejileri
Genelinde maliyet liderliği, farklılaşma pazar segmentinde, odak/maliyet liderliği, Odak / Farklılaşmadır.
Sağlık Alanı İşletmeleri İçin Neden Önemli?
* Etkili stratejik yönetim, sağlık işletmesinin piyasadaki rakiplerine oranla daha önde olmasına faydalı olur.
* Stratejik yönetim uzun vadeli planları içerdiğinden, kişilere uzun vadede düşünme ve görme yetisi kazandırır.
* Hızla değişen ve gelişen sağlık dünyasına ve çevreye ayak uydurma, esnek davranma ve zamanında değişim yapma yeteneklerini kazandırır. Sağlık işletmelerine görüş katarak risk politikalarına doğrudan etki eder.
* Sağlık işletmende ki kaynakları etkin kullanarak, tedarik ve sevk zincirinde maksimum verimlilik sağlamayı hedefler ve bu doğrultuda ilerler.
Sağlık işletmelerinin pandemi sürecinde karşı karşıya kaldığı çeşitli yönetimsel zorluklar göz önünde bulundurulduğunda, sağlık işletmelerinin bünyesinde stratejik yönetim kavramının alanımızda ne kadar önemli olduğu gözlemlenmektedir.
Kaynakça
Doç. Dr. Çağdaş Erkan AKYÜREK , “Stratejik Yönetim” Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü Çevrimiçi Ders Stratejik Yönetim Ders Slaytı.
Prof. Dr. PROF. Şebnem ARIKBOĞA, “Stratejik Yönetim” İstanbul Üniversitesi, İşletme Uzaktan Eğitim Ders Notları s:11–19.
