SAĞLIK KURUMLARINDA İNSAN KAYNAKLARI
İnsan kaynakları (İK) terimi, bir şirketin veya kuruluşun işgücünü oluşturan kişileri tanımlar. Çalışanlar, iş gücü sağlayarak şirketin hedeflerini ilerleten kaynaklardır.
İş dünyasında insan kaynakları, personeli işe almak ve eğitmek, işyeri politikaları geliştirmek, çalışanlara sağlanan faydaları yönetmek ve çalışanları kuruluşta kalmaya motive etmekten sorumlu departmandır.
İnsan Kaynakları Yönetimi hakkında konuştuğumuzda, etkili İnsan Kaynakları Yönetimi politikaları için birkaç unsur temel taşlar olarak kabul edilir. Bu temel taşlar şunlardır:
- İşe Alım ve Seçme
- Performans Yönetimi
- Öğrenme & Geliştirme
- Yedekleme planlaması
- Tazminatlar ve kazançlar
- İK Bilgi Sistemleri
- İK verileri ve analitiği
İnsan kaynakları yönetiminin uygulandığı kurumlarda aşağıda sıralanan faaliyetler yapılmaktadır (Keyik, 2014):
• Kurumun ihtiyaçlarının analiz edilerek insan kaynaklarının planlaması,
• Kurumun iş analizi, iş tanımı ve iş gereklerini saptaması,
• İnsan kaynağı seçimi için gerekli araştırma yapılması,
• Çeşitli yöntemler kullanmak suretiyle iş görüşmelerinin ayarlanması,
• İşe başlayan personel için uyum (oryantasyon) programı hazırlanarak, çalışanların eğitilmesi ve geliştirilmesi için çalışmalar yapılması,
• Ücret yönetiminin uygulanarak eşit işe eşit ücret verilmesi,
• Sağlık hizmetleri ve sigortaya gerekli önemin verilerek çalışan sağlığının ve güvenliğinin sağlanması,
• Yemekhane ve sosyal tesis kurarak çalışanların sosyalleşmesinin sağlanması,
• Gerekli kayıt ve belgeleme işlemlerinin yapılması, (işten çıkarma, emeklilik, istifa vb.)
• Olası çatışmaların engellenmesi, her birinin değerli olduğunun hissettirilmesi ve örgüte bağlılık duygularının pekiştirilmesi,
• Kurum kültürünü benimsetilmesi.
İnsan Kaynakları Yönetiminde; insan kaynaklarının planlanması, temini, seçimi, yerleştirilmesi ve denetlenmesi esnasında kesinlikle teknik ve bilimsel yöntemler kullanılmalıdır. Kamu ya da özel sektörde hizmet veren tüm sağlık kurumlarının hizmet edeceği bölgede gerekli altyapı çalışmasının yapılması, kurum kapasitenin belirlenmesi, gerekli olan teknolojik donanımın sağlanması ve ihtiyaç duyulan sağlık çalışanının nitelik ve nicelik olarak belirlenmesi gerekmektedir.
Sağlık kurumlarında insan kaynaklarının planlanması, topluma bugün sunulan ve gelecek yıllarda sunulması planlanan sağlık hizmetlerini gerçekleştirmek üzere sağlık çalışanlarının yeterli nicelikte, yüksek nitelikte, düzgün bir dağılımla, yerinde bir zamanlamayla ve doğru bir şekilde istihdam edilmesi olarak tanımlanmaktadır.
Sağlık kurumunda çalışan insan gücü fonksiyonel bakımdan beş gruba ayrılabilir (Kavuncubaşı ve Yıldırım, 2010):
• Kişiye Yönelik Hizmet Yapanlar: Hekim, diş hekimi, hemşire, ebe, fizyoterapist, psikoterapist ve diyetisyen.
• Çevreye Yönelik Hizmet Yapanlar: Veteriner, sağlık memuru ve çevre sağlığı teknisyeni vb.
• Laboratuvar Personeli ve Diğer Bilimciler: Mikrobiyolog, biyokimya uzmanı, hematolog, patolog, sağlık fizikçisi, röntgen uzmanı, istatistik uzmanı, sağlık eğitimcisi vb.
• Sağlık Alanında Uzmanlaşmış Destek Personel: Hastane idarecisi, tıbbi sekreter vb.
• Genel Hizmetler: Daktilograf, şoför, temizlikçi.
İnsan Kaynakları Planlaması, sağlık kurumunda görev yapan insan gücüyle, gelecek yıllar için gereksinim duyulan insan gücünün değerlendirmesinin yapılarak, söz konusu ihtiyacın ne zaman ve nasıl temin edeceğini belirlenmesi faaliyetidir.
İnsan Kaynakları Yönetimi uygulamalarında yer alan kariyer yönetimi, kurumda görev yapan sağlık çalışanının yetenek, beceri ve ilgi duydukları alanlarla ilgili kariyer geliştirme çalışmalarını ifade eder. Kariyer hedefleri gözetilen ve desteklenen çalışanların memnuniyetlerinin, dolayısıyla iş verimliliğinin artması beklenir.
Türkiye’deki “İnsan Kaynakları Yönetimi” kavramı henüz “anlaşılma” ve “uygulanmaya çalışma” evresindedir. Her ne kadar departman isimleri Personel İşlerinden İnsan Kaynaklarına dönüştürülse de sosyolojik ve kültürel yapımız nedeniyle profesyonel anlamda İnsan Kaynakları Yönetimi uygulamasına geçilmesi zaman alacaktır.
Sağlık kurumlarında uygulanacak insan kaynakları yönetimi, sağlıklı, güvenli, doyumu yüksek, insan değerinin korunduğu bir çalışma ortamlarında hizmet sunmak ve hizmet vermek anlamına gelmektedir. Yapılan tüm çalışmalar, insan kaynakları yönetiminin etkin kullanımı sayesinde, gelişmiş sağlık kurumlarının hayata geçirilmesi ve sunulan sağlık hizmetlerinin etkili ve verimli olması içindir.
KAYNAKÇA
- https://oneri.io/blog/ İnsan Kaynakları Nedir
- https://dergipark.org.tr/tr Minenur Sünter, Sağlık Kurumlarında İnsan Kaynakları Yönetimi
