SAĞLIK KURUMLARINDA SİNİZM
Peki Sinizm Nedir?
Sağlık sektöründe, bütün sektörlerde olduğu gibi birtakım sıkıntılar vardır ve olmaya da devam edecektir. Önemli olan sorunların tespiti ve çözüm yollarının bulunmasıyla birlikte uygulamaya geçilmesidir.
Sinizm, bir kişinin çalışmakta olduğu örgütün doğruluk, dürüstlük ve hakkaniyetten yoksun bulunduğuna dair olan inancı; örgüte yönelik duygular ve inançlardan meydana gelen küçümseyici, aşağılayıcı, kötüleyici ve eleştirici davranış eğilimlerinden oluşan negatif tutumlar bütünüdür. Sinizim kavramı, ilk başlarda diğer insanları sevmemek ve onlara karşı olan güven hissinin olmaması şeklinde iken daha sonra bunlara hayal kırıklığı ve negatif davranışlar da ilave edilmiştir. Sinizm çoğu zaman da örgüte olan güvensizlik, adaletsizlik inancı, bilişsel, duyuşsal, davranışsal tutumları da barındıran bir durumdur. Sağlık çalışanlarının beklentileri karşılanmadığı takdirde, kurumlarına karşı geliştirebilecekleri olumsuz tutum ve davranışları ifade eden örgütsel sinizmin belirlenmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir ölçüm araçlarına gereksinim vardır.
Peki Sinizm Kavramı Nasıl Ortaya Çıkmış?
Köken itibari ile sinizm Antik Yunanlılara uzanan felsefik bir görüş ve okuldur. MÖ 400'lü yıllarda Atina’da meydana getirilen bu okulun öğrencileri, bilgelik ve erdemliliği hayatın amacı olarak belirlemiş ve insanların bu amaca varabilmesi için tüm unsurlarıyla birlikte dünyaya bağlı ve bağımlılıktan tamamen arınılması gerektiğini savunmuşlardır.Yani ihtiyaç duyulacak tek şeyin kendisi olduğunu ve bilgeliğin sırrının yeterlilikten geçtiğini söylemişlerdir.
Örgütsel Sinizm Kuramları Nelerdir?
Kanter ve Mırvis 1989 yılında sinizm ile ilgili Amerika’da yaptıkları araştırmalarında Amerikan halkının sinizmi yaşama durumlarının %43 olduğu sonucunu saptamışlardır. Sinizmin insanlar arasında giderek arttığını tespit etmişler ve sinizmin değişebilir bir özellik olduğu kanısına varmışlardır. Bu bilimsel araştırmaların akabinde sinizm ile ilgili çalışmalar yapılmış ve çeşitli kuramlar ortaya atılmıştır. Bu kuramlar şöyledir:
1-Beklenti veya Ümit Kuramı
2-Atfetme Kuramı
3-Sosyal Değişim Kuramı
4-Duygusal Olaylar Kuramı
5-Tutum
Örgütsel Sinizmin Sebepleri Nelerdir?
Kişisel ve örgütsel sebepler olarak iki kısımda inceleyebiliriz. Kişisel sebepler olarak; yaş, cinsiyet, eğitim durumu, medeni durum, gelir düzeyi, hizmet süresi, hiyerarşi, etnik köken-ırk, azınlıkları söyleyebiliriz. Örgütsel sebepleri de adalet, politika, sözleşme ihlali ve kişi rol çatışması şeklinde sayabiliriz. Alanyazın incelendiğinde kişisel unsurların değişken olarak çalışanların örgütsel sinizm tutumlarını etkiledikleri görülmüştür. Fakat bu etki zayıf düzeyde kalıp, araştırmalarda kontrol veya aracı değişken olarak kullanılmaktadır.
Örgütsel sinizmin örgütsel alt boyutundaki sonuçlara bakıldığında araştırmalarda görülenler şöyledir:
- İş tatmini azalmıştır.
- Örgütsel bağlılık azalmıştır.
- Örgütsel güven azalmıştır.
- İşe yabancılaşma görülmüştür.
- Örgütsel vatandaşlık azalmıştır.
- Tükenmişlik derecesi artmıştır.
Diğer disiplinlerde olduğu gibi sağlık kurumlarında da sinizm önemli bir unsur olarak karşımızda durmaktadır. Sinizm kavramı içinde barındırdığı bir grup negatif davranışlar dolayısıyla paydaşların konuya eğilimlerini artırmıştır. Bu tür olumsuz davranışların görülmesi durumunda ise örgüt yöneticileri bu davranışları bertaraf etmelidir. Sağlık kurumları, hizmet sektörünün duayenidir. Odak noktasında insan vardır ve sinizmin vermiş olduğu bu negatif davranışlar hasta güvenliği kültürünün oluşumuna da zarar vermektedir.
Sonuç olarak; sinizm kavramının tedavi sürecindeki önemli kısmını örgüt yöneticisi oluşturur. Örgütsel sinizm, liderlerin karşılaştığı en büyük sorundur. Sinizmin yok edilmesi örgütün iş birliğiyle gerçekleşir. Örgüt lideri belirtilen hususları sağladığı sürece çalışanın kayıtsızlığının önüne geçilebileceği düşünülmektedir.
KAYNAKÇA;
#saygel #sağlıktasinizm #örgütselsinizm
