TÜRKİYE’DE HIMSS ve DİJİTAL HASTANE

Sümeyra Kıymet
SAYGEL
Published in
5 min readApr 6, 2023
https://4us.com.tr/wp-content/uploads/2020/11/image-9.png

Healthcare Information and Management Systems Society (HIMSS) Türkçe karşılığı ile Sağlık Bilgi ve Yönetim Sistemleri Topluluğu, 1961 yılında kurulmuştur. Dünya üzerinde 52.000 sağlık hizmeti sunan sunan kurum ve kuruluşlarla birlikte bünyesinde 600 şirket ve 250 dernek / vakıf barındırmaktadır. Amerika, Avrupa ve Asya’da çeşitli oluşumları olan ve kâr amacı bulunmayan bir organizasyondur. HIMSS bilgi teknolojilerinin, sağlık hizmeti sunumuna entegre bir şekilde ve en etkin biçimde kullanılmasını sağlamayı amaçlamaktadır [1]

HIMSS kuruluşunun yaptığı faaliyetleri şöyle sıralayabiliriz;

· Dünya genelinde sağlık sektörü ile ilgili en yeni konuları kapsayan etkinlikler düzenler.

· Bilgi paylaşımını güncel tutarak sağlık ve bakım hizmetleriyle ilgili paylaşımda bulunur.

· Sağlık kuruluşları ve teknoloji çözüm sağlayıcıları için değerlendirme ve analiz yapmada yardımcı olur, karar alma mekanizmalarında rol oynar.

·Dijital olarak hasta bakımının geliştirilmesi, yeniliklerin uygulanması ve bir bölgedeki sağlık sisteminin iyileştirilmesi ya da değiştirilmesiyle ilgili karar alıcılara eğitimler sağlar.

· Katılımcılara farklı kaynak, eğitim, sertifika ve sosyal etkenler ile mesleki kariyerini geliştirmesi için imkan sağlar [2].

https://dijitalhastane.saglik.gov.tr/Resim/4376,digitalhospng.png?0

HIMSS — EMRAM MODELİ

Dünya genelinde standartlaşmayı amaçlayan bu süreç HIMSS Analitik aracılığıyla 2005 yılında geliştirilen EMRAM modeli ile gerçekleştirilmektedir. EMRAM’ın açılımı Elektronik Sağlık Kaydı Benimseme Modeli’dir. EMRAM bilgi sağlamayı, sağlık politikalarını geliştirmeyi ve politikalara yol göstermeyi, veri toplamayı ve bu verileri etkin kullanmayı, tüm bu etkilerle birlikte dijitalleşme sürecini geliştirmeyi sağlayan bir modeldir .Yataklı sağlık hizmeti sağlayan sağlık kuruluşlarında kullanılmaktadır. HIMSS, başvuru yapan hastaneleri EMRAM modeline göre değerlendirerek derecelendirmektedir. Bu değerlendirme sonucu hastaneler 0 ile 7 arasında seviyelendirilir. Dijital sürecini altıncı ve yedinci seviyeye taşıyan hastaneler HIMSS organizasyonunda ilan edilir ve HIMSS tarafından akreditasyon belgesi verilmektedir .

EMRAM’ın kapsamına giren seviyelerin gereklilikleri şu şekildedir ;

0. SEVİYE : Laboratuvar , eczane, radyoloji gibi dijital sistemlerin aktif olmadığı hastaneleri ifade eder.

1. SEVİYE : PACS sistemindeki radyolojik görüntülerin dijital ortam üzerinden ulaşılmasıdır. Hastane içerisinde ve dışarısında dijital görüntülere sorunsuz bir şekilde ulaşım sağlanmalıdır.

2. SEVİYE : Temel yardımcı klinik sistemler ile doktorun hastalara ait çeşitli tıbbi bilgileri görüntüleyebileceği bir sisteme veri göndermektedir. Bu sistem ile Elektronik Hasta Kaydı veya Klinik Veri Arşivi’ne veri aktarılmakta, geri dönüş sağlanmakta ve alt sistemlere iletilebilmektedir. Dijital sistem görüntü almaya ve iletmeye, bunu diğer hastanelere aktarmaya müsaittir.

3. SEVİYE : Hemşirelik dokümanlarının (hayati bulgular, hemşire notları, hasta bakım planları, hemşire gözlem takip formları ) hastane içerisinde yüzde ellisi oluşturulmalıdır ve hastane klinik veri sistemine entegre edilmiş olmalıdır. Hemşirelik dokümanlarının veri havuzu ile entegrasyonunun yüzde ellisi elektronik verilerle sağlanmalı, hastane içerisindeki tüm elektronik veriler klinik veri havuzuna aktarılmalıdır. Elektronik ilaç yönetim kaydı (eMAR) uygulaması gerçekleştirilmiştir. Rol tabanlı erişim kontrolü (RBAC) uygulanmaktadır.

4. SEVİYE : Hemşirelik dokümanları (hayati bulgular, hemşire notları, hasta bakım planları, hemşire gözlem takip formları ) veya elektronik ilaç yönetim kaydı, e-order ve takip sistemleri hizmet sürecinde dijital hasta kayıt ve klinik veri sistemine entegre olmalıdır. Klinik karar desteğin ilk aşaması, e-order hatalarının tespiti için uygulanabilir. İlaç/ilaç, ilaç/gıda, ilaç/laboratuvar işlemleri genellikle eczane içinde yer alır. Tıbbi görüntüler elektronik ortama taşınmalı ve kurum içi ağ ile sistem üzerinden doktorların erişimine açık olmalıdır.

5. SEVIYE : 2. Seviyedeki klinik karar destek sistemlerinin tamamı aktif bir şekilde kullanılır. Bu dijital sistem ile herhangi bir doktor, Bilgisayarlı Doktor İstem Giriş Sistemi ile order yazabilir ve hemşirelere yetki vererek ekrana ulaşımını sağlayabilir. E-order hizmeti belli bir seviyede kullanılıyor olmalıdır.

6.SEVIYE : Güncel doktor dokümantasyon ekranı hastanenin en az yüzde ellisi ile entegre olmalıdır ve kullanılmalıdır. 3. seviye bütün süreçlerde kılavuzluk sağlar. Kapalı devre ilaç yönetim sistemi ve birim doz barkodlanmış ilaç sistemi etkin bir şekilde kullanılmalıdır. Hasta güvenliği ve gizliliği ön planda tutularak elektronik ilaç yönetim kaydı, bilgisayarlı doktor istem girişi / e-reçete ve barkodlama ya da RFID gibi tanımlama teknolojileri kullanılmalıdır. Böylelikle yanlış ilaç kullanımı önlenebilir veya hata oranı azaltılır.

7. SEVIYE : Hastane bu seviyede hasta bakımını sağlamak ve yönetmek için artık kağıt kullanmamaktadır. Hastaya ait tüm veriler, tıbbi görüntüler ve dökümanlar hasta kayıt sistemi içerisinde yer almaktadır ve dijital ortamdan işlem yapılmaktadır. Dijital ortamda depolanan veriler sağlık bakım kalitesini arttırmak, hasta mahremiyeti ve güvenliğini korumak, verimli bir hizmet sunmak için analiz edilir ve değerlendirilir. Bu veriler diğer hastaneler ile entegre olup verilere gerektiğinde ulaşılabilinir. Hastane bu sürecin devamlılığını sağlar ve erişim aktif bir şekilde devam eder [3].

https://www.med-technews.com/downloads/3134/download/digital%20hospital.jpg?cb=24e56a7a7a96505bf858207dda433399&w=1000&h=

TÜRKİYE’DE EMRAM 7. SEVİYE HASTANELER

EMRAM 7

· Yozgat Şehir Hastanesi

· İzmir Tire Devlet Hastanesi

· İzmir Ödemiş Devlet Hastanesi

· İstanbul Bahçelievler Devlet Hastanesi

· Isparta Şehir Hastanesi

O EMRAM 7

Düzce Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi

Sakarya Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi [4]

DİJİTAL HASTANE ve SAĞLAYACAĞI AVANTAJLAR

· Hastane içerisinde zamandan tasarruf edip, etkililiği arttırmaktadır.

· Kâğıt ve belge gibi giderleri azaltmaktadır / sıfırlamaktadır.

· İnsan sebepli oluşabilecek hataları en az seviyeye indirmektedir.

· Hastane içerisinde olmakla birlikte diğer alanlarda da verilere erişim sağlanabilir, tanı ve tedavi sürecini yönetilebilir.

· Verilere yetkili birim, diğer sağlık kuruluşları ya da hastalar hızlı bir şekilde ve kolayca ulaşabilir.

· Sensörler, kameralar ve erken uyarı sistemleri vb. araçlar sayesinde insan takibine gerek kalmadan çeşitli yazılımlarla uyarı sistemi otomatik oluşturulabilir.

· Karar destek sistemleri sayesinde ivedi ve hata oranı az olacak şekilde karar verilmektedir.

· Yalın yönetimi baz alan yapılar oluşmaktadır.

· Birimler ve kurumlar arasında bağlantı sağlamaktadır.

· Dijital hastane konseptinin içerisinde barındırdığı akıllı, yeşil ve kâğıtsız hastane modelleri ile sağlık işletmelerine yüzde otuz beş oranında verimlilik kazandırmaktadır [3].

Sonuç olarak teknolojinin hayatımızdaki yerinin artması ile birlikte dijitalleşmenin sağlık sektöründe de yeri oldukça önemlidir. Dijital hastaneler ile birlikte teşhis ve tedavilerde gözle görülür bir şekilde hata oranını azaltarak, hasta verilerine en kolay, hızlı ve güvenli bir şekilde erişimini sağlamaktadır. Sağlık kuruluşuna maliyet olarak kazanç sağlamaktadır. Hasta güvenliği ön planda tutularak teşhis ve tedavide süreci hızlanmaktadır. Ülkemizde dijitalleşme sürecinin sağlık hizmetinin daha sağlıklı bir şekilde sunulması açısından önemi oldukça büyüktür.

KAYNAKÇA

1- https://dijitalhastane.saglik.gov.tr/TR,4858/emram-hakkinda.html

2- Tüfekci, N., Yorulmaz, R. & Cansever, İ. H. (2017). Digital Hospital -Sayfa 149

3- https://himsseurasia.com/himss-emram-standartlari/#

4- https://himsseurasia.com/himss-6-ve-7-hastaneleri/

--

--