Hamsiyle yarışan lezzet kuymak
Karadeniz bölgesinin en bilinen lezzetlerinden biri kuymak. Mısır unu, tel peynirin ve tereyağın birleşiminden oluşan eşsiz bir lezzet
Mısır unu, tel peynir, tereyağı ve sudan yapılan, Trabzon denince akla ilk gelen yemeklerden birisi kuymak. Eskiden sadece mısır unu ve suyu lapa haline getirerek yoğurtla birlikte yenirken zaman geçtikçe gelişen her şey gibi kuymakta gelişiyor, son halini alıyor. Karadenizliler için en bilindik ve çayın yanına en çok yapılan tatlardan.
Yöreden yöreye farklı dokunuşlar
Karadeniz bölgesinde kuymağın yapılışı yöreden yöreye farklılıklar gösteriyor. Artvin kuymağı tereyağı yerine kaymakla yapılıyor. Rize’de kuymağın tarifi değiştiği gibi ismi de değişiyor ve Rizeliler kuymağa mıhlama diyor. Rize’de yapılan kuymak biraz daha sulu oluyor.
Kıtlık kuymağı: Lapa
Trabzon’a gelince ise tadılacak yiyeceklerin başında kuymak geliyor. Bizde kuymağın yapılışını, püf noktalarını öğrenmek için Trabzonlu Remziye Şentürk’ün evine konuk oluyoruz. Remziye teyze 54 yaşında ve 34 yıllık evli. Üç tane çocuğu olan Remziye teyze aslında kuymağın hatırladığı geçmişini şöyle anlatıyor, “Eskiden, kıtlık zamanında birde bunu lapa dediğimiz şekilde yapıyorlardı. Ona peynir veya tereyağı konulmazdı. Sadece mısır unuyla suyu karıştırıp muhallebi kıvamına getirip, yoğurtla birlikte yerlerdi. Eğer yağları varsa da üstüne de koyarlardı.” Kuymağın aslında kıtlık zamanına ait bir yiyecek olduğunu bu yüzden de ilk başta içine peynir ve tereyağı konulmadığını zamanla şimdiki halini aldığını anlatıyor Remziye Teyze.
“Pratik bir yiyecek”
Kuymağın tarifini almak için gittiğimiz Remziye teyze kuymağın ana malzemelerinin tereyağı, mısır unu ve tel peyniri olduğunu söylüyor. Remziye teyze mevsimi olmayan bu yiyeceği genelde sabah kahvaltısında yediklerini söylüyor. Kuymak, haliyle Trabzon’da bulunan kafelerin serpme kahvaltısının da olmazsa olmazı oluyor. Kuymağın hayatını kolaylaştırdığını söyleyen Remziye teyze, “Bizler için eve misafir geldi mi pratik bir yiyecek kuymak. Sabah kahvaltısında ne yapacağım derdi de olmuyor. Özelikle çocuklarımız küçükken ya sabahtan ya da okuldan gelince hemen yapılırdı” diyor.
“Herkes yapabilir”
Bu eşsiz lezzetin yapımı zannedildiği gibi zor değil. Remziye teyze de kuymak yapımının zor olmadığını şöyle anlatıyor; “El becerisi olan insanların yapabileceği bir yiyecek. Öyle kuymağı herkes yapamaz diye bir şey yok. Azıcık kıvamını tutturdun mu gerisi zaten bir şey değil. Yani özel bir şeyi yok. Bütün malzemeler ayarında konulunca güzel oluyor. Dediğim gibi hemen hemen herkes yapabilir bunu çok da bir özelliği yok. Ha belki bizim elimiz alıştığı için öyle geliyordur onu bilemiyorum.”
“Onlara böcek bile gitmiyor!”
Remziye teyzenin yaptığı kuymağı yerken Remziye teyze anlatmaya devam ediyor. Bize şimdi bile çok lezzetli gelen kuymağın aslında eskiden daha güzel olduğunu söylüyor ve sözlerine ithal tohumlardan duyduğu rahatsızlığı da ekleyerek konuşmaya devam ediyor: Eskiden kendi bahçemizde yetişen mısırı toplayıp, kurutup, öğütüp ekmek de yapardık, kuymakta yapardık. Ama şimdi yok. Şimdi tarlalarda yok. Olan mısırlarda bir ziraat işi çıkarmışlar artık her şeyi yurt dışından ithal ediyorlar. Yerli tohumu çıkardılar aradan, ithal tohumu da alıyorsun, dikiyorsun ama artık onlara böcek bile gitmiyor!
Editör Notu: Başlangıca 1 fotoğraf eklendi, imla hataları düzeltildi.
