Sendromlardan “Pazartesi”
Stresli birisine “Neyin var?” diye sorduğunuzda, “Pazartesi sendromu” diye bir yanıt aldınız mı hiç? Çoğu zaman bu yanıtı duymanız mümkün. Çünkü pazartesi sendromu artık bireye özgü olmaktan çıkarak, evrensel bir hâl alıyor.
Pazartesi sendromu, düşünülenden çok daha yaygın bir sorun hâline geliyor. Bu sendrom, günümüz modern toplumunda çok uzun süre çalışan insanlarda, hafta sonunun bitmesi ile birlikte bir depresyon hâli olarak ortaya çıkıyor.
Neden Pazartesi?
Pazartesi sendromunun nedeni genellikle beş gün yoğun bir şekilde çalışan insanların dinlenmek için geriye sadece iki gününün kalması olduğu söylenebilir. “İki gün kaldı” dediğimizde bile bir gerilme hissetmiyor musunuz? Birçok kişinin kâbusu hâline gelen bu sendroma günümüz modern toplumunun hastalığı da diyebiliriz. Bu sendromu “Tembel insanoğlunun huysuzluklarını açıklayabilmek için uydurduğu sendrom” olarak değerlendiren insanlar da mevcut. “Pazartesi sendromunu düşünmekten pazar gününün tadını çıkaramıyoruz” diyenler de var. Pazartesi sendromunu birçok çalışan ve öğrenci için ortak nefret olarak değerlendirecek olursak da yanılmış olmayız. Çünkü pazartesi sendromunu çalışan insanlar için iş başı, öğrenciler içinse “Yarın okul var” sendromu olarak adlandırabiliriz. Yani bu sendromun temel nedeni modern zamandaki insanın sosyal hayatta, iş hayatında, okul hayatında giderek artan problemleridir.
Daha İyi Nasıl Olunur?
Pazartesiler çoğu insan için güzel bir rüyadan uyandırılmak gibi değil midir? Öneri olarak gevşeyin ve bu olumsuz düşüncelerin geçici olduğunu düşünmeye çalışın. Kafeinli, alkollü, asitli içeceklerden, ağır yemeklerden ve tütün kullanımından kaçının. Kendiniz için hafta sonu eğlenceli bir aktivite planlayın. İşinizdeki ve okulunuzdaki pozitif şeylere odaklanın. Daha yoğun haftalar için önceden iyi hazırlanın. Yeterli bir süreyi uyku için ayırın. Böylece daha iyi hissedeceksiniz. Negatif düşüncelerimiz, duygularımıza ve davranışlarımıza yansır. Bu yüzden olabildiğince sakin olun. Çalışanlar için sendromun çözümü ise “sevdiğin işi yap” formülünde saklı…
Bir Danışman Psikolog Görüşü
Pazartesinin insan psikolojisiyle ilgisini Danışman Psikolog Hanife Kadir ile konuştuk.
Hanife Kadir, pazartesi sendromunu pazar gecesi başlayan, bazı kişiler için özellikle cuma gününden bile başlayabilen bir durum olarak nitelendiriyor:
“Kişide yeni bir haftanın başlamasıyla kaynaklanan, özellikle bu okula gidenler ve işe gidenler için yeni bir iş temposunun başlamasından kaynaklanan stres, uykusuzluk, huzursuzluk gibi duygusal problemlere neden olan bir sendromdur. Herkes için etkileri farklı olabilir yani örneğin birisi için uykusuzluk yaratırken bir diğeri için sinir stres yaratabilir herkeste etkisi farklıdır. Aslında bireye özel bir şey değildir. Evrensel bir durumdur. O yüzden çok fazla psikopatolojik bir şeydir diyemeyiz. Daha çok ruhsal bir durumdur, geçicidir. Fakat bazı kişilerde bu günlük yaşamını ve mesleki yaşamını olumsuz durumda etkileyebilir. Bu kişiler bu durumlarda uzman kişiden yardım alırsa daha sağlıklı olur. Onun dışında pazartesi sendromunun nedenleri hakkında konuşmam gerekirse nedeni daha çok hafta sonlarının programsız olması. Yani kişiler her şeyi hafta sonuna biriktirir. Bunlar kişide stres ve kaygı oluşturur.”
Günümüz çalışan insanının yoğun bir tempoya sahip olduğunu söyleyen Kadir, sözlerine şöyle devam ediyor:
“Yeni bir işin başlamasının getirdiği stres, daha sonra iş yaşamına uyum sağlayamama, iş yaşamındaki baskılar, fiziksel diyemem ama sözel şiddet gibi olumsuz iş ortamları, daha sonra mesleğinden çok fazla doyum alamama, birçok kişinin mesleğini severek yapmaması… Bunların hepsi kişide isteksizlik yaratır. Bu isteksizlik de ister istemez pazar günü “Yarın gene iş var” diye kendini gösterir ve insanlar bu şekilde sendromu yaşar.”
Röportajın hepsini dinlemek için:
“Pazartesi sendromu yaşıyor musunuz?” sorusunu insanlara sorduk ve farklı yanıtlar aldık. Röportajı izlemek için:
