Unutulmaya yüz tutmuş bir gelenek: Mahalle Berberliği

Mahalle berberliği günümüzde unutulmaya yüz tutmuş, insanların ilgisinin git gide azaldığı bir meslek olarak göze çarpıyor. Tüm bu unutulmuşluğun arttığı, ilginin azaldığı dönemde, mahalle berberleri birer birer kepenk kapatırken Trabzon’un Söğütlü mahallesinde berberlik yapan Mesut Çabuk, bu duruma meydan okuyor.

Trabzon’un Söğütlü mahallesinde 15 metrekarelik bir berber dükkanı. İçeride üç traş koltuğu, bir televizyon ve bolca muhabbet var. Kaybolmaya yüz tutmuş mahalle berberliğinin son temsilcilerinden olan Mesut Çabuk, 20 yıldan uzun süredir bu mesleği yapıyor. Mesleğe ilk adımlarını, lise çağında ders aralarında, amcasına ait olan berber dükkanında çıraklık yaparak attığını, bu mesleği orada sevdiğini ve devam ettirmek istediğini söylüyor.

“Bizde herkesin sırrı vardır ve o sır bizden çıkmaz”

Mesut Çabuk, mahalle berberlerinin ‘’sır kutusu’’ olduğunu söylüyor. “Benim berber dükkanıma, her kesimden insan geliyor. Bunların içerisinde, ailevi sorunları olanlar daha fazla. Benimle ailevi sorunlarını konuşmaktan çekinmiyorlar. Bunun dışında futbol ve siyaset muhabbetlerimiz daha ağırlıklı. Müşterilerim bana bunları anlatırken, hiçbir zaman çekinmezler, çünkü bilirler ki, bu dükkanda olan, bizim aramızda konuşulan her şey orada kalır.’’

Kasap, manav ve berber değiştirilmez

Çıraklık dönemlerinde ustalarından edindikleri bilgileri, gelecek nesillere aktarmaya çalıştıklarını söyleyen Mesut Çabuk;

‘’ Ustalarımız ve tecrübeli büyüklerimizden öğrendiğimiz çok şey var. Bu ilkelerin büyük bir bölümü, saygı ve sevgi üzerine. Biz de bu gelenekleri devam ettirmeye uğraşıyoruz.’’

Mahalle berberliğinin, geçmişte çok önemli bir kavram olduğunu ve müşterilerinin çoğunluğunu o kültürü yaşamış benimsemiş insanların oluşturduğunu söylüyor.

‘’ Eskiler bize, 3 şeyin değiştirelemeyeceğini söylerdi, bunlardan biri kasap, biri manav son olarakta berber. Bu geçmişten gelen köklü bir gelenek ve insanlar buna saygı gösteriyor. Müşterilerimiz bize alıştığı zaman bırakamıyor. Gelemezse arayıp haber veriyor. Haber veremediği durumlarda da biz arayıp soruyoruz, çünkü onun traş gününü biliyoruz, aramızda öyle bir bağ var.‘’

Müşterilerimiz bizim için çok değerli

Müşterilerilerle kurduğu bağların çok özel olduğunu ve onların isteklerine göre hareket etmek gerektiğini söyleyen Mesut Çabuk, müşteriye sadece müşteri gözüyle bakılmaması gerektiğinin altını çiziyor.

‘’Bizim dükkanımıza gelen herkesin başımızın üzerinde yeri vardır, onlar bize güvenip bizi seçmişlerse, onların isteklerine göre hareket etmekte bizim görevimizdir. Dükkana bazen, hijyenik konularda hassas olan insanlar geliyor, ben onlarında görüşlerine saygılı olmalıyım. Bu yüzden, hijyeni önemseyen müşterilerim için, ayrı ayrı traş aletleri getirtmeye ve traş olacakları zaman onları kullanmaya başladım. Bu fikir bana ait. Onların mutluluğu bizim de mutluluğumuz oluyor.’’

Temeli, karşılıklı güven ve saygıya dayanan esnaflık bilinci, günümüzde önemini kaybetmeye başlamış olsa da, bu kültürü devam ettirecek birileri mutlaka olacak. Her şeyin yabancılaştığı bu dönemde, esnaflık geleneğine bağlı birilerinin hala orada olduğunu bilmek insana umut veriyor.

Editör: Onur ŞAFFAK