Locomation’ın Serüveni
Merhabalar,
Bu yazımda, son zamanlarda adını sıklıkla duymaya başladığımız Çetin ve Tekin Meriçli kardeşlerin ABD’de konumlandırdıkları girişimleri Locomation’u mercek altına almak istedim.
Kendileriyle 2013 senesinde tanışma fırsatı buldum. Meriçli kardeşler bilgisayar bilimleri ile alakalı sorularımı usanmadan cevaplamalarıyla benim bu mesleğe tutkuyla bağlanmama sebep olmuş, mentör edindiğim, birbirinden değerli bilim insanlarıdır.
Meriçli kardeşlerin girişimi Locomation, konvoy halindeki kamyonlar için otonom sürüş deneyimi sunuyor.
Konvoy halindeki kamyonlardan önde giden kamyon, sürücü ile idare edilirken, hemen arkasındaki kamyon ise sürücüsüz bir şekilde öndeki kamyonu takip edebiliyor. Sanki aralarında görünmez bir ip varmışçasına!
Bu sayede sürücüler vardiyalı bir şekilde, hem dinlenip hemde görevlerini güvenli bir şekilde tamamlayabiliyorlar.
🎥 Locomation Tanıtım Filmi
Yakın zaman içinde şirket, 2022'de kullanıma başlanması için Wilson Lojistik isimli bir taşımacılık firması ile 1120 araç için Locomation’un otonom sistem entegrasyonu için anlaştılar.
Aklıma takılan soruları şirketin kurucu ortağı ve CEO’su Çetin Meriçli’ye yönelttim. Kendisi beni kırmayıp sorularımı cevapladı.
📌 Hedeflerinizde/hayallerinizde bir şirket kurmak var mıydı?
💬Tekin ile hep bir startup aktivitemiz oldu hem öğrencilik dönemlerinde, hem de sonraları Carnegie Mellon’da öğretim görevlisi olduğumuz zamanlarda. Locomation ilk startup tecrübemiz değil yani. Dolayısı ile, cevap evet :)
📌Neden otonom araçlar?
💬 Birden çok sebebi var. Öncelikle doğru uygulanırsa otonom araçların gerçekten yaşama tarzımızı temelden ve iyi yönde değiştirme potansiyeli var. Onun ötesinde otonom araçlar bizim uzmanlık alanımız dolayısı ile gerçekten bildiğimiz ve şiddetle fikir sahibi olduğumuz bir konuda çalışmak bizi çok tatmin ediyor.
📌Locomation Sektöründe hangi alana öncülük ediyor? Neyi farklı yapıyorsunuz?
💬 Otonom sürüş problemine “first principles” açısından daha farklı bakıyoruz rakiplerimize göre. Hem donanım hem yazılım alanındaki fikri mülkiyetimizi (patentler ve ticari sırlar) kullanarak gerçek anlamda bir Minimum Viable Product tanımı ile işe başlayıp, ilerleyen zamanlarda daha karmaşık ortamlarda daha kabiliyetli bir şekilde çalışabilecek “versiyonlar” geliştirme üzerinde çalışıyoruz.
📌Türkiye’de daha önce bu tip girişimleri gerçekleştirmeye çalıştınız mı?
💬 Evet. Tekin ve çok yakın arkadaşımız Gürer Özen (ex-Pardus) ile iBilişim adında bir robotik startupı kurmuştuk 2007 yılında. Döneminin çok ilerisinde işler yaptık, 3–4 değişik robot platformu prototipledik vs. ama nihayetinde büyük bir ticari çıkış yakalayamadık.
📌Size engel olan şey ne idi?
💬 Herhalde en ilk sırada girişimcilik konusundaki tecrübe eksikliğimiz geliyor. Teknik tarafta son derece yetkindik ancak şimdi dönüp baktığımızda özellikle iş modeli, pazara gidiş stratejileri (go-to-market) vesair konularında çok naifmişiz.
📌Şirketiniz için ABD’de gördüğünüz en büyük avantajlar neler?
💬 ABD yüzölçümü olarak çok büyük bir ülke olduğu için özellikle uzun yol nakliyat ciddi bir problem. Zorlu çalışma koşulları ve düşük maaş nedeni ile kalifiye uzun yol şoförü bulmakta zorlanıyor şirketler. Bu ve bizim burada otonomi ve robotik konusunda yetkin, kıdemli kişilere ve bu vizyonu gerçekleştirmek için gereken risk sermayesine erişimimizin olması ABD’de sayabileceğim önde gelen avantajlar.
📌Teknolojiniz ABD’de kullanılmaya başlandı mı?
💬 Test sürücülerinin gözetiminde otoyollarda gerçek yük taşımaya başladık. Tam anlamı ile faaliyete geçmemiz 2022’nin ilk yarısında olacak.
📌Kullanımına başlamanız için mühendislik problemlerinin dışında ne gibi zorlukları aşmanız gerekti?
💬 Teknolojinin geliştirilmesinden sonraki en önemli problem bu işin güvenli olduğunu üçüncü parti denetçilerine sayısal bir şekilde ispatlayabilmek. Bu ispat teknolojinin ticari kullanımının önünü açacak. Tabi bununla birlikte hem genel kamuyu hem de bu teknolojiden etkilenecek kamyon sürücüleri gibi diğer paydaşları bilgilendirmek ve onların desteğini almak da çok önemli olacak.
📌Yüksek teknolojide şirketleşmenin en sancılı süreci olarak tanım yapacak olsanız hangi kısmı ele alırdınız?
💬 Sancılı süreç demeyelim de yapılan en yaygın hata yüksek teknoloji işlerinde işin teknoloji kısmı halledilirse mutlak başarının geleceği izlenimine kapılmak. Teknoloji önemli ve gerekli, ancak iş modeli, market analizi, pazarlama stratejileri vesair de en az teknoloji kadar önemli. Bunun farkına varmak gerekiyor.
📌Locomation’ı nerede görüyorsunuz? Gelecek 5 yıl içindeki projeksiyonu nedir?
💬 5 yıl içerisinde en az 15,000 kamyonda Locomation teknolojisinin kullanılacağını öngörüyoruz. Bu hedefi tutturabilirsek hem başarılı olmuş olacağız, hem de market potansiyelinin hala %3’ü gibi bir seviyede çok başlarında olmuş olacağız.
📌Otonomi ve yapay zeka üzerine çalışma yapan araştırmacılara tavsiyeleriniz neler?
💬 Olabildiğiniz kadar meraklı ve kuşkucu olun. Her şeyi okuyup öğrenin, hiçbir şeyi mutlak böyledir diye direkt kabul etmeyin, sorgulayın, “first principles” açısından bakın. Bu, söylemesi kolay, yapması çok zor bir şey.
📣Şirket büyüme safhasında ve kariyer anlamında fırsatlara açık. Bu denli dinamik bir şirkette çalışmanın çok önemli bir deneyim olacağını düşünüyorum. Buradan şirket bünyesinde ki açık pozisyonlara başvurabilir ve bu deneyimin bir parçası olabilirsiniz.
Yazımda daha çok Meriçli kardeşlerin yaptıkları işin girişimcilik boyutuna değinmek istedim. Umarım yazımı beğenmişsinizdir. Sağlıcakla ve inovasyonla kalmanız dileğiyle! :)
