Kitap Satın Alarak Sokak Hayvanlarına Destek Olabilirsin-Kitap Koala

1)Kendinizi ve girişiminizi tanıtır mısınız?

Selinay Şahin: 1989 Mersin doğumluyum. Siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler tahsilinden sonra uzun yıllar sivil havacılıkta çalıştım. Sonrasında ise kurumsaldan çıkıp şirin bir kafe açan insanlardaki gibi bir aydınlanma yaşadım. Bana o aydınlanma çok daha erken yani 26–27 yaşlarımda geldi. Daha sonra kurumsal hayatı bıraktım. O arada Kitap Koala’nın çağrısını duymuştum. Kitap Koala’nın kurucusu olan Sola Unitas benim öğrencisi olduğum ve çok severek takip ettiğim bir yerdi. Orada Kitap Koala’nın bir sosyal girişim olarak kurulduğu ve sokak hayvanlarına yardım etmek için gönüllülere ihtiyacı olduğuna yönelik bir çağrı gördüm. İlk gönüllü olarak Kitap Koala’ya katıldım ve şansıma personeli de oldum. Kitap Koala’nın bana verdiği fırsatlar sonucu şu an Kitap Koala’nın yöneticisiyim.

2)Girişiminiz neyi amaçlıyor, dünya üzerinde neyi değiştirmek istiyorsunuz?

Selinay: Kitap Koala, sokak hayvanlarının tedavilerini finanse etmek üzere kurulmuş bir sosyal fayda şirketi. İnternetten kitap satışı yapıyoruz, ayrıca mağazamız var ve kitap çıkartan bir yayıneviyiz. Tüm bu girişimlerden kazandığımız karı sokak hayvanlarının tedavisi için kullanıyoruz. Kitap Koala’nın aslında ana mottosu “Hiçbir canlı acı çekmesin”. Bu sözden yola çıkarak sokak hayvanlarının tedavilerini finanse ediyoruz.

Ticari oluşumlarda karın gittiği yer patronlar ve yönetim kurulu ortaklarıdır. Bizde ise bütün kar sokak hayvanlarının tedavilerini finanse etmek için gidiyor. Biz onlara bağış yapmaktan ziyade kazandığımız karı sokak hayvanları için harcıyoruz.

3)Girişiminizi kurarken nasıl zorluklarla karşılaştınız ve bunları nasıl aştınız?

Selinay: Yeni kurulan her şirketin karşılaştığı zorluklarla karşılaştık. Kurulu maliyetlerimiz sebebiyle ilk zamanlarda zarar ettik, sonrasında büyümek için adımlar attık, pandemi patladı. Aslında internet kitap satışını pandemi etkilemedi ancak pandeminin hemen öncesinde mağaza açmıştık. Pandemiden iki ay önce Nişantaşı’nda Şişli’nin en büyük kitapevini açtık. Pandemiden dolayı mağaza biraz zorlandı ama onu internet sitesiyle desteklemeye çalıştık. Ancak sosyal girişim olarak özel bir sorunla karşılaşmadık. Fakat ticari organizasyonların karşılaştığı diğer sorunlarla karşılaştık. Motivasyonumuz hep fayda yaratmak olduğu için bir şekilde üstesinden geldik. Normal bir yerde çalışsak belki de hiçbirimiz işlerimize bu kadar asılmayacaktık. Ancak hayvanlar için çalışınca ayaklarımızın üzerinde pes etmeden durduk.

İnsanlar sizi sosyal girişim olduğunuz için desteklerken bir yandan da size çok haksızca davranabiliyor. Bazen kitap siparişi gecikebiliyor, bazı aksaklıklar yaşanabiliyor… Böyle zamanlarda insanların sizi ilk vurduğu yer “Siz sokak hayvanlarını kullanıyorsunuz” oluyor. Sanki biz onları kullanarak dolandırıcılık yapıyormuşuz gibi. Ancak bunu diğer sitelere söylemiyorlar. Sosyal fayda yaratmayan, tamamen patronun karı için çalışan şirketlerin karşısına bu argümanlarla çıkmıyorlar. Bir sosyal fayda yaratıyorsanız sürekli o konuyu kullanmakla yargılanıyorsunuz. Karşılaştığımız zorluklardan biri de bu.

4)Bu zorluklar karşısında motivasyonunuzu yüksek tutan şey nedir?

Selinay: Amaç… Motivasyonunuzun kırıldığı noktada amacınızı terk etmiş olursunuz. Bizim amacımız sokak hayvanlarının mutluluğu ama başka bir sosyal fayda şirketi kadınlara yönelik şiddeti önlemeyi amaç edinebilir. Yani motivasyonunuz fayda olunca motivasyonunuzu kırmak gibi bir lüksünüz olmuyor çünkü sanki amacınıza ihanet etmiş gibi hissediyorsunuz. O sebeple biz hiçbir zaman enseyi karartmadık. Ne söylenirse söylensin, ekonomik kriz olsa dahi biz sokak hayvanları için varız diyerek pozitif kaldık. Biz zaten çok şeffafız ve güveniliriz. O sebeple motivasyonumuzun kırılmasına izin vermiyoruz.

Kitap Koala’nın Türkiye’de sosyal girişimcilik konusunda öncü olduğunu düşünüyorum. Kitap Koala, Sola Unitas gibi kar eden bir şirketin kurduğu bir girişim. Öncelikle girişim maliyetlerini üstlendi, daha sonra Kitap Koala kendi ayakları üzerinde durabilecek yere gelince de özgür bıraktı. Böylece Kitap Koala kendini döndürerek amacına ulaşıyor. Keşke bunu herkes yapsa. Çok büyük holdingler tanıyoruz Türkiye’de. Her holding bir yarayı saracak sosyal girişim kursa, belki de hiçbir sorun kalmaz.

Kitap Koala başarmaya devam ettikçe ve büyüdükçe Türkiye’de sosyal girişimciliğin önünün ne kadar açık olduğunu kanıtlayacak ve bizim gibi birçok şirketin kurulacağına inanıyorum. O sebeple bu işin mutfağında olmak benim için tarif edilemez bir duygu.

5)Kitap Koala’nın gelecek hayali nedir? Girişiminizin nereye gelmesini istiyorsunuz?

Selinay: Kitap Koala büyümeye devam ediyor. Biz şu an sokak hayvanlarının tedavilerini veterinerler aracılığıyla finanse ediyoruz. Bizim tedavi operasyonlarımızı HİPDER (Hayvanlar İçin Projeler Derneği) yürütüyor. Bir sonraki hayalimiz, çok kapsamlı bir klinik kurmak. Türkiye’de sayılı hayvan hastanesi var. Tüm tetkikleri yapabilecek, bütün ameliyatları yapabilecek sayılı hastane var. Onlardan birini Kitap Koala olarak kurmak istiyoruz. Hem kendi çocuklarımızı tedavi ettirmek için hem de hayvanseverlerin kendi dostlarını getirebilecekleri büyük bir klinik hayalimiz var. Gerçekleşeceğine de çok inanıyorum. Daha sonra ise bir barınak kurmak istiyoruz. Büyük, hayvanların güzelce yaşayabileceği bir barınak kurma hayalimiz var. Bu barınak büyük olacağı için büyük ihtimal Anadolu Yakası’nda olacaktır. Gönüllülerin gidip çalışabileceği bir barınak kurmak istiyoruz. Sonrasında ise hayvanlar için ne gerekiyorsa yaparız.

6)Türkiye’de sosyal girişimciliğin geldiği noktayı nasıl buluyorsunuz? Sosyal girişimciliğin yaygınlaşması için neler yapılabilir?

Selinay: Geldiği noktadan ziyade sosyal girişimciliği yeni yeni tanımaya başladık. Sosyal girişimcilik daha büyüyecek ve gelişecek. Algı da yavaş yavaş oturacak. Mesela biz sosyal girişim olarak yola çıktık ancak insanlar bağış yapmaya çalıştılar. Bu algı da zamanla oturacaktır. Dediğim gibi, Kitap Koala’nın bu konuda öncü olduğuna inanıyorum. Kar eden büyük şirketlerin hepsini bir sosyal girişim kurmaya, bir sosyal yaraya merhem olmaya davet ediyorum. Aslında sadece kuruluş maliyetini karşılıyorsunuz, daha sonra şirket kendi kendini döndürünce zaten hiçbir şey yapmaya gerek kalmıyor. Büyük şirketler ellerinden geldikçe sosyal girişimlere imza atsınlar. Böylece Türkiye’de sosyal girişimcilik çok daha bilinir olsun ve çok daha iyi bir yere gelsin.