Definitie sociale samenhang, problemen, oplossingen en onderbouwing keuze voor co-creatie-project
Inleiding
Dit artikel kan aanvullend worden gezien op het eerdere artikel “Trends op gebied van urbanisatie ter bevordering van de sociale samenhang” waarin de huidige samenhang in Nederland (2012–heden) en trends worden beschreven.
In tegenstelling tot dit eerdere artikel wordt nu met name ingegaan op het definiëren van sociale samenhang en waarom dit belangrijk is. De aanleiding is het ontbreken van een heldere definiëring van dit sleutelthema in relatie tot het afstudeeronderzoek/product. Dit kwam naar voren tijdens een feedback sessie met Ben op donderdag 12 mei bij café Allee op Strijp-S. De deelvraag “wat is sociale samenhang?” is daarom toegevoegd aan het onderzoek en wordt met dit artikel beantwoord.
Doelen
Ten eerste verschillende definities van sociale samenhang te bekijken en te komen tot een voor ons project heldere definitie. Ten tweede een onderbouwing van de relevantie van sociale samenhang in relatie tot de tijd waarin we leven en ons afstudeerproject. Welke problemen zijn er? Welke oplossingen zijn er? Tot slot is het doel om meer inzicht te krijgen in sociale samenhang ter bevordering van het ontwerpresultaat.
Methode
Deskresearch, literatuuronderzoek.
Wat is sociale samenhang?
Federaal sociaal cultureel werk Belgie:
“De samenhang tussen mensen in een gemeenschap, de sociale relaties tussen mensen” http://www.fov.be/IMG/doc/begrippenlijst.docCultureel woordenboek:
“Mate waarin burgers in de maatschappij verbondenheid ervaren en zich medeverantwoordelijk voelen voor het algemeen welzijn. Staat tegenover ‘ieder voor zich’’ http://www.cultureelwoordenboek.nl/index.php?lem=680Politieacademie:
“De mate waarin mensen in hun gedrag en beleving uitdrukking geven aan hun betrokkenheid bij maatschappelijke verbanden in hun persoonlijk leven, als lid van de maatschappij en als burger in de samenleving Minder specifiek: integratie”
Gevonden op https://thesaurus.politieacademie.nl/Thesaurus/Term/6850
Conclusie
Sociale samenhang is een breed begrip met verschillende definities die gelijkenissen vertonen. In de kern komt het neer op hoe mensen met elkaar omgaan. Sociale samenhang wordt ook wel sociale cohesie genoemd.
Waarom is sociale samenhang belangrijk?
Verschillende onderzoeken maken met cijfers aannemelijk dat sociale samenhang effect heeft op gebied van gezondheid, veiligheid en leefbaarheid. (Meere, April 2008)
Sociale samenhang draagt bij aan een betere leefbaarheid en veiligheid in de buurt. Dit wordt nagestreefd door de wet WMO 2015 (wet maatschappelijke ondersteuning), die gemeente verantwoordelijk stelt voor de ondersteuning van mensen die niet op eigen kracht redzaam zijn. (https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorg-en-ondersteuning-thuis/inhoud/wmo-2015)
Een voorbeeld is dat meer sociale samenhang in verband wordt gebracht met het minder vaak bezoeken van artsen door ouderen, minder gebruik maken van hulp in de huishouding en het beter zelfstandig functioneren van mensen met een beperking. Ook zijn er aanwijzingen dat sociale samenhang bijdraagt aan een betere gezondheid (Meere, April 2008)
Een mens is een sociaal dier, niet gemaakt om alleen te leven maar in een groep. Mensen zijn gelukkiger als ze veel relaties hebben. Sociale cohesie is daarom belangrijk voor iedereen. (Aristoteles). Mensen zijn gelukkiger als ze dingen kunnen doen voor elkaar.
Welke problemen en oplossingen zijn er?
Als gevolg van de multiculturele samenleving en het individualisme ontstaan door de opkomende media zou de sociale cohesie vanaf de jaren 60 zijn afgenomen. Het volk is daarna steeds meer gaan verwachten dat de overheid voor haar zorgt. (verzorgingsstaat). Vaak wordt gekeken naar probleemgebieden wat een versterkend effect heeft. Beter kan worden gekeken naar wat goed gaat (Beij, 2013).
Sociale cohesie in een stad is lager dan op het platteland maar juist meer nodig omdat mensen met verschillende opvattingen, normen en waarden en achtergronden er samenwonen. Door projecten te organiseren die mensen tof vinden en zicht verbonden voelen kan sociale cohesie worden gestimuleerd. Door een verbonden gevoel te geven voelen mensen zich gelukkiger wat resulteert in beter functioneren en betekenis voor zichzelf en de ander, dit resulteert en minder kosten voor bijvoorbeeld zorg en integratie . (Beij, 2013).
Waarom is gekozen voor een “co-creatie” project?
Een van de ontwerpkeuze was de vorm van het proces voor de totstandkoming van een oplossing. Een levensdoel van onszelf en vele andere (nemen we aan!) is gelukkig te zijn/worden en van een zekere positieve betekenis te zijn voor anderen om ons zelf en hun te helpen gelukkig te zijn/worden. Naar aanleiding van de inzichten uit dit artikel geloven we erin dat toffe dingen doen en mensen hierbij te betrekken/verbinden een bijdrage kan leveren aan de sociale cohesie.
Voordelen van een co-creatieproces:
- Nauw contact met de doelgroep
- Netwerk, expertise makkelijker te vinden
- Stimulering van sociale samenhang
Nadelen van een co-creatieproces:
- Toenemende complexiteit; mensen hebben verschillende visie’s die eerst gehoord mogen worden.
- Het bereiken van consensus en maken van keuzen is is niet eenvoudig gezien de soms uit een lopende belangen.
- Organisatie van bijeenkomsten en verwerking van input vraagt extra tijd.
Gezien de bestaande vorm van besluitvorming en participatie binnen Space-S is voortgekomen uit co-creatie was al een groot netwerk van betrokken bewoners actief. Naast de bovengenoemde voordelen en motivatie was de basis voor co-creatie dus al gelegd. Om deze redenen is gekozen voor deze vorm van samenwerking met de doelgroep tijdens het afstudeertraject.
Bronnen
Meere, F. d. (April 2008). De invloed en effecten van sociale samenhang. Verwey-Jonker instituut.
Beij, F. d. (2013, Juni 5). Sociale Cohesie.
Examenopdracht Maatschappijleer.
