Şükran Günü
Şükran Günü Amerika’da en sevdiğim bayram. Ve sanırım bu ülkeye gelen göçmenler için en anlamlı bayram. Öncelikle bilmeniz gereken Şükran Günü dini bir bayram değil.
Şükran Gününün hikayesi şöyle; Mayflower gemisiyle yola çıkan ve 1620 yılında Plymouth, Massachusetts’e yerleşen Pilgrimlerle ilişkili. Yeni göçmenler bu yeni topraklarda zorlu bir ilk kış geçirirler, ancak Amerikan yerlilerinin, özellikle de Wampanoag kabilesinin yardımıyla toprağı işlemeyi öğrenirler ve 1621'de başarılı bir hasat elde ederler. Bol hasat ve aldıkları yardım için şükranlarını ifade etmek üzere Pilgrimler(yeni göçmenler) ve Wampanoag (Kızılderililer), Şükran Günü’nün en eski örneklerinden biri olarak kabul edilen üç günlük bir ziyafet için bir araya gelirler.
Tabii bu dostluk öyle çok uzun sürmemiş. Öncelikle bu Avrupa’dan gelen göçmenler Amerika kıtasında bulunmayan birçok hastalığı da beraberlerinde getirdikleri için Kızılderililer bu hastalıklardan etkilenip ölmüşler. Göçmen sayısı artıp çiftlik alanlarını arttırmaya çalıştıklarında Kızılderililerle anlaşmazlıklar çıkmış bunlar savaşlara dönüşmüş ama Şükran günü bu yeni gelen Avrupalılar tarafında kutlanmaya devam etmiş.
Şükran gününde belli yiyecekler hazırlanır, hindi bunların başta gelenidir. Göçmenler ve Kızılderililer bugünde yaban hindileri vurup pişirmişlerdi diye varsayılır. Yanında yeni gelenlerin Kızılderililerden öğrenip yetiştirdikleri mısır, fasulye, tatlı patates ve kabak ile hazırlanan yiyecekler sunulur. Ahh tabii bir de kızılcık.
Ve geleneksel olarak tüm aile bir araya gelirken ailesi yakında olmayan ya da ülkede yeni olan birileri de bu kutlamaya davet edilir.
Hindinin pişmesi beklenirken televizyondan Amerikan futbolu maçları seyredilir ve istatistiklere göre Amerikan ailelerinin en büyük kavgaları bu harika barış gününde gerçekleşir.
Kızılderililer bu tatili yaratarak Amerikalılardan bir şekilde intikamlarını almışlar denebilir.
Bir Amerikalı ile evli olduğum için Şükran Günü kutlamalarını bizde yapmaya başladık ama sonraları Şükran Gününün anlamını öğrendiğimde bu kutlamalar daha da bir anlam kazandı.
Cleveland’da ilk Şükran günümüzde fırınımız henüz Columbus`tan gelmemişti. Columbus Cleveland arasındaki 1,5 saatlik yolculuğu 4 saatte senenin en kötü kar fırtınasında yapan kocam ve oğlum elleri boş gelince 10 kiloluk koca hindinin nasıl pişirileceği tam bir probleme dönüştü. Hindiyi kızartacak yerimiz yoktu ve açıkçası hindinin sığacağı tencere bulup kaynatmak bile problem olacaktı. Charley kolay kolay pes eden bir adam değildir. Koca hindiyi bahçedeki gaz mangalına sığdırmanın yolunu buldu ve o karda hindiyi 8 saat pişirmeyi başardı. Hala hepimiz o hindinin gelmiş geçmiş bütün Şükran Günü hindilerimizden daha güzel olduğunda hem fikiriz. Kar altındaki bu hindi macerasından sonra, hemen her sene hindinin nasıl pişeceği ailecek yapılan bir araştırma konusudur bizde.
Stanford’da çalışırken laboratuvardaki talebelerden bazılarını Şükran günü yemeğine davet etmek adet oldu. İçlerinden biri David 8 sene her Thanksgiving de bize katılarak rekor kırmıştı.
Hawaii’ye taşındığımızda da ilk seneden sonra lokal Imu fırında hindimizi pişirmeye yollamak adet oldu. Imu toprak kazılarak yapılan bir fırın. Normalde Hawaii`liler Imu ları domuz kızartmakta ve lualua denilen taro yaprağına sarılı et ve balık yemeklerinde kullanırlar. Ama Thanksgiving zamanı birçok okul yada kulübün Imuda hindinizi küçük bir bağış karşılığı pişirdiğini öğrenince hemen bizim hindiler Imu da pişen hindi olmaya başladı.
Son iki senedir Thanksgiving buradaki yakın arkadaşlarımız (Hawaii deki ailemiz-ohana) ile kutlamak adet olunca Charley hindiye Imu bulma işini üstlendi. Ne var ki geç kalmıştık ve hindiyi pişirecek Imu bulunamadı.
Ben internette hindi tariflerine bakarken harika kocam yeni açılan tütsülenmiş et restoranına giderek bizim hindiyi de hazırlayıp hazırlayamayacaklarını sormuş. Burası Hawaii bir yaşlı gelip size böyle bir şey sorunca yok biz böyle bir servis vermiyoruz demek kolay değil. Tabii amca Pazartesi getir atarız senin hindiyi de fırına demişler. Böylece bu sene bizim hindi tütsülenmeye gitti.
Bu sabah Charley hindiyi almaya gittiğinde “borcum ne kadar?” diye sormuş doğal olarak.
“Yok amca ne ücreti, ocak yanıyordu zaten” cevabini almış. Ama bunca senedir biz bu tür şeylere hazırlıklı olduğumuz için Charley hemen çıkarıp şapkasındaki kuş tüyünden yapılma şapka bandını adama vermiş. Bu Lei Hulu lar el işi kuş tüyünün banta dikilmesi ile yapılıyor ve Hawaii kültüründe özel bir yeri var. Zahmetli ve çok vakit alan bir uğraş olduğu için de yapan çok azalmış durumda.
Sonuç olarak bu sene son derece güzel pişmiş (tütsülenmiş) bir hindi ile Thanksgiving`i kutladık.
Sofrada bu sene teşekkürlerimizi sayarken Hawaii insaninin sıcak kanlılığı ve cömertliği de yerini aldi. Gunluk yasamda belki farkina varmiyoruz ama aslinda ne cok sukredecek sey var yasamimizda.
Happy Thanksgiving Giving everybody!!
