Atıklarımıza Özen Gösterelim: Daha Etkili Atık Yönetimi için 5 İpucu
Bu yazıda evimizin içinde daha az atık oluşturmak, oluşturduğumuz atıkların daha az yer kaplamasını sağlamak için uygulayabileceğimiz 5 ipucundan bahsedeceğim.
En fazla atığın oluştuğu mutfaklarımızda atıklarımızı nasıl etkili yönetebiliriz?
Atıkları azaltmak, oluşan atıkları değerlendirmek mümkün mü?
1-Kutu Bükücü Olun!
Süt kartonları, şişeleri, su şişeleri, kartonlar, kutular… kısacası katlanabilen her şeyi bükün. Biten süt kartonlarını direkt bittikleri şekilde çöpe atınca ne kadar fazla yer kapladığını fark ettiniz mi hiç?
Tam bir sayısal veri veremesem de süt kutusunu büküp çöp kutusuna attığınızda %50'den fazla yer tasarrufu sağlamış oluyorsunuz.
Süt kutusu bitince, kutunun altındaki ve üstündeki katlanmış kısımları açıp içindeki havayı boşaltıp (bu şekilde yapınca içinde kalan en son damla sütü de akıtabiliyorsunuz.) kutuyu dümdüz hale getirip bir de ikiye katlayıp o şekilde çöpe atıyorum, hem çöp kutusuna sığıyor hem de daha az yer kaplıyor.
Bu açma bükme yöntemini katlanabilen her şeyde yapabilirsiniz, kargo kutuları, krem kutuları, çay kutuları…
Ayrıca plastik olan içecek şişelerinin de havasını boşaltıp bükebilirsiniz.
Teneke kutularını da büküp o şekilde çöpe atabilirsiniz.
Eğer evinizde geri dönüşüm yapma imkanınız varsa bu büktüğünüz atıkları bu şekilde bükerek, aynı poşette daha fazla miktarda biriktirip geri dönüşüm alanlarına, daha az poşet tüketerek ulaştırabilirsiniz.
2-Her Atık İkinci Bir Şansı Hak Eder!
Bu maddeyi yazınca aklıma ilk olarak dondurma kutusu içinde olan sarmalar geliyor. Belki de en çok şans verilen ve lezzet dağıtan bir sembol haline geldi dondurma kutuları.
Dondurma kutuları, yoğurt kovaları, peynir kutuları, zeytin kutuları, sirke şişeleri, maden suyu şişeleri vb. bükülemeyen ve ağzı geniş olan her kutu ikinci bir şansı çoğunlukla hak ediyor.
Plastik tüketimimi azaltmaya başladığım ilk zamanlarda metal, cam saklama kutularını bayağı aramıştım, ancak aradığım nitelikte saklama kutusuna ulaşamadım. Tabii inat edip plastik olanlardan da almadım. Yeni bir plastik almak yerine ikinci şansı verdiğim atıklarımın da gayet ş gördüğünü fark ettim.
Sadece depolamak amacıyla mı kullanılır bu kaplar? Tabii ki hayır. İhtiyacınıza ve yaratıcılığınıza göre istediğiniz şekilde kullanabilirsiniz bunları.
Saksı olarak, kompost yapmak için, çevresini örüp, hasırla kaplayıp kalemlik, sepet, sabunluk yapmak için çok kullanışlılar.
İşte sizin için birkaç kendin yap fikri, hem hobi hem daha az atık!
BONUS: Soda şişelerini hayalindeki ev için yapı malzemesi olarak kullanmayı planlayanlar bile var.
3- O Son Kek Hamurunu Yemeye Son!
Bu madde yiyecek israfını önlemek için bir yöntem, kaplarda kalan sürülebilir her şeyi aktarmanın harika bir yöntemi bir silikon sıyırıcı!
Kek yaparken o hamur illaki kalır ve evin küçükleri tarafından muhakkak yenilirdi, çiğ yumurta var içinde, yenilir mi hiç o?
Yemeyin, sıyırın!
Bu silikon sıyırıcıyı çok yakın zamanda deneme şansım oldu, plastik diye almıyordum ama hata etmişim, şimdi her türlü üründen çok daha fazla yararlanıyorum, kekleri, mezeleri, sosları, muhallebileri yaptığım kapları artık sudan bile geçirmeden bulaşık makinesine atabiliyorum.
Ayrıca kutu kremaları da ikiye kesip içini açıp sıyırıcı ile tertemiz bir şekilde çöpe atabiliyorum, tabii ki bükülmüş halde.
Bu aleti Refika Birgül’ün Boşa Harcama serisinde görüp artık almalıyım kararını vermiştim. İlgili videoyu ve daha fazla öneriyi izlemek isteyenler:
4-Beden Temizliği Yaparken Çevremizi de Temizleyelim!
Kişisel hijyen ürünlerinin çoğu; kremler, diş macunları, cilt bakım ürünleri… Çoğu tek kullanımlık ve maalesef aşırı kullanışsız kapların içindeler. Kremlerin %100'ünden faydalanmak neredeyse imkansız, diş macunları aynı şekilde.
Bu tür ürünleri kullanırken de her bir zerresine kadar kullanmaya özen gösteriyorum.
Bunu yaparken en faydalı yöntem evde yedeğinin bulunmaması!
Eğer evde yedeği yoksa o diş macununun, kremin son zerresine kadar kullanmak için çaba gösteriyoruz. Eğer evde yedeği varsa çok da uğraşmadan yenisini açıyoruz ve eskisinden kalanlar, olduğu gibi çöpe gidiyor.
Şampuanlarda, sıvı sabunlarda, ev temizliği ürünlerinde son zerresine kadar kullanmak daha kolay oluyor. En son bir su çalkalayıp içinde, son malzemeyi de kullanmış oluyoruz.
Diğer bir yöntem ise daha kullanışlı kaplardaki ürün seçeneğini tercih etmek olabilir. Bir tüpün içindeki krem yerine cam, metal bir kutudaki kremi tercih edebiliriz.
5-Yerel Olanaklardan Haberdar Mıyız?
Atıklarımızın geri dönüşümü, etkili yönetimi için bulunduğumuz yereldeki imkanlarımız çok önemli. Çoğu zaman var olan imkanlardan haberdar değiliz. Bazen da arz talep meselesi, talep olmayınca bu konuda herhangi bir hizmet verilmiyor.
Bunun için bulunduğumuz yerin belediyesinin internet sitesine bakabiliriz, belediyeyi arayıp bilgi alabiliriz. Hatta bu isteğimiz için talebimizi belediyeye iletebiliriz.
Örneğin çoğu belediye uzun zamandır atık yağlarınızı evinizden gelip alıyor.
Şişli Belediyesi’nin 5 lt üzeri yağlarınızı evden alma hizmeti mevcutmuş. Detaylı bilgi: https://www.sisli.bel.tr/icerik/cevre-hizmetleri
Yukarıda belki uyguladığınız, belki uygulamayı düşündüğünüz ama fırsatınızın olmadığı, belki de hiç aklınıza gelmeyen ipuçlarını paylaşmaya çalıştım. Sürdürülebilir bir dünya için yapabileceğimiz bir sürü şey var, sen yaparsan ben yaparsam o yaparsa daha sürdürülebilir bir dünyada yaşayabiliriz.
Sizin de uyguladığınız atık yönetim ipuçlarını merak ediyorum, paylaşmak isterseniz yorumlara bekliyorum.
