Dijital Okuryazarlık 101
Okuryazar bir insan hayatını yönetebilir ve edindiği bilgiyi sosyal hayatında kullanabilir. Teknolojik gelişmeler de düşünüldüğünde modern toplumlarda çoklu okuryazarlık becerilerine ihtiyaç vardır. Artık sadece bilgisayarımız değil, telefonumuz, arabamız, çamaşır makinemiz (!) dijitalleştiğine göre; bilgisayar okuryazarlığını kapsam olarak bir ileriye götürüp dijital okuryazarlık altında işleyebiliriz.
Dijital okuryazarlık kavramı ilk olarak 1997 yılında Paul Gilster tarafından ortaya atılmıştır. Benim de favorim olan tanımına göre: ‘dijital okuryazarlık, sadece tuşlara basmaktan ibaret olamayan, fikirlere hakim olmakla ilişkili özel bir tür zihiniyettir’. Bu görüş 3 temel ilkeye dayanır:
1. Çeşitli donanım aygıtlarına ve yazılım uygulamalarına erişim ve bunları kullanma bilgi ve becerisi
2. Dijital içerik ve uygulamaları anlamak ve eleştirel bir şekilde analiz etmek için yeterlilik
3. Dijital teknoloji ile yaratma becerisi
Özetleyecek olursak Diğital okuryazarlık ‘dijital çağda hayatta kalma becerisi’dir. Bir bireyin dijital okuryazar olmasının göstergesi; yeni veya gelişmekte olan teknolojilere adaptasyonudur. (Adaptasyon biyoloji derslerinden hatırlayacağınız üzere bireyin çevresine uyum sağlaması ve uyum sağlayanların normal kabul edildiği bir kavramdır.)
Türkiye’de Dijital okuryazarlık kavramını ele aldığımızda yeterli olmasa da en yakın eğitim anlayışının ‘Temel Bilgi Teknolojileri’ olduğunu söyleyebiliriz. Bunun yanında, Microsoft’un kendi sitesinde sertifika alabileceğiniz bir test bulunuyor. Biraz eski olduğunu belirtmemde fayda var.
Kursu almak için burayı, sertifika sınavına girmek için burayı tıklayabilirsiniz.
Amaçlar aynı olsa da kullanılan araçlar çeşitlilik gösterebilir. Örneğin ben Microsoft’un Dijital okuryazar tanımına %97 olarak uyuyorum. Çünkü Microsoft ürünlerini aktif bir şekilde kullanabilir, yeni ürünlere adapte olabilir, olası bir sorunumda çözüme ulaşabilirim. (Derdimi anlatacak kadar anahtar kelimelere hakimim. :)) Bunun yanı sıra kişisel bilgisayarım ve telefonuma bakılırsa aktif bir Apple kullanıcısıyım. Mesleğim olmasaydı Dijital bilgimin MS üzerinden ölçülmesi pek de hoşuma gitmezdi.
Burada anlatmak istediğim şirketlerin kendi içlerindeki dijitalleşme yollarında hem genel hem de şirkete özgü araçları ölçüt alması. Bugün bir mail kurmak için IT birimiyle iletişime geçilmesi mantıksız geliyor bana. Toplamda 3 dk sürecek bir işlem öğretilebilir. Herşey değil ama hayatta kalacağı kadar bilgiyi öğretme-öğrenme zorunluluğumuz olmalı.
Bilgi okuryazarı bilgiye nasıl ulaşacağını bilirken; dijital okuryazar bilgiye dijital ortamları kullanarak ‘nasıl’ ulaşacağını bilir.
Facebook | Twitter | Instagram | Slack | Kodcular |
