Diyabet ve Duygularınız
Diyabet sizi yalnızca fiziksel olarak değil, duygusal olarak da etkileyebilir
İster yeni diyabet tanısı almış olun, ister uzun süredir diyabetle yaşıyor olun, hissettiğiniz tüm duygular için desteğe ihtiyacınız olabilir. Bu durum kendisini; stresle, yorgun ve depresif hissetmekle veya tükenmişlikle gösterebilmektedir. Ayrıca sizinle birlikte çevrenizdeki kişiler de tüm bunları hissediyor olabilir. Her nasıl hissediyorsanız hissedin, yalnız değilsiniz. Yararlı olabilecek bazı bilgileri sizinle paylaşıyor olacağım. Belki bunları aileniz ve arkadaşlarınızla da paylaşmak isteyebilirsiniz.
Kontrolünüzde olan şeylere odaklanın:
Kendiniz hakkında endişeleniyorsanız, hayatınızda kontrol edebileceğiniz şeylere odaklanmaya çalışmak yardımcı olabilir. İşte bazı ipuçları:
- Hastalandığınız günlerdeki rutinlerinizi tanımanız önemlidir
- Sağlık kuruluşunuzdaki randevularınızı aksatmamaya çalışın
- Hastalık ve izin ile ilgili çalışma iş yeri politikalarınızı kontrol edin
- Önemli numaraları elinizin altında bulundurun
- Sağlık için ihtiyaç duyacağınız malzemelerin olduğundan emin olun ve güncel reçetelerinizi tekrarlayın
- Vücudunuza iyi bakın, sağlıklı yiyecek seçimleri yapmaya çalışın, aktif olun, yeterince uyuyun ve hijyeninize dikkat edin
- Evde kalıyorsanız ruh sağlığınıza dikkat ettiğinizden emin olun. Mümkünse arkadaşlarınızla ve ailenizle iletişim halinde kalmak faydalı olacaktır
- İhtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız yardım istemekten çekinmeyin
- Haberlerinizi güvenilir kaynaklardan alın, ancak çok fazla geliyorsa haberlere ara vermek iyi bir seçenek olabilir
Kontrol Edemediğiniz Şeyler:
Zihninizi kontrolünüz dışındaki şeylere odaklamak bir şeyleri değiştirmeyecek. Ayrıca daha çok endişelenmenize yol açabilir, bu yüzden nazikçe dikkatinizi başka yöne çekmeye çalışın.
Gergin hissediyor olabilirsiniz, çünkü durumunuz sizi hasta olmaya karşı daha savunmasız hale getirebilir. Ancak bunun üzerinde kontrole sahip değilsiniz, bu nedenle hasta olursanız kendinize karşı nazik ve şefkatli olmaya çalışın.
Hastaysanız, işe, okula veya randevulara gitmeyi iptal etmeniz gerekebilir. Bu sorun değil ve kendinize ve başkalarına bakmak için yapılacak en iyi şey.
Ayrıca bazı diyabet randevularının iptal edilmesinden veya sağlık kuruluşunuza ulaşmanın zor olmasından endişe ediyor olabilirsiniz. Kuruluşunuz, telefonla veya görüntülü randevular gibi alternatif seçenekler sunuyor olabilir, bu imkanlarınızı kontrol edin. Rutin randevuların çoğu acil değildir, ancak diyabet kuruluşunuz sizi gerçekten görmesi gerekiyorsa, bir randevu için sizinle iletişime geçeceklerdir. Bunlara gitmeye çalışmanız önemlidir.
Endişeyi ve bunun duygularını durdurmak kolay değil ve bunlar mevcut durum göz önüne alındığındaysa tamamen normal tepkiler. Duygularını kontrol edemezsiniz ama onlarla ne yapacağını kontrol edebilirsin. Nasıl hissettiğiniz hakkında konuşmak bu durumda yardımcı olabilir.
Nasıl Hissettiğiniz Hakkında Konuşmak
Diyabet ve bunun nasıl hissettirdiği hakkında konuşmak her zaman kolay olmayabilir. Başlamak için kendinizi açabileceğinizi düşündüğünüz birini bulmak zor olabilir. Belki de hiçbir şey hakkında konuşma ihtiyacı hissetmiyor ya da kimseye yük olmak istemiyorsunuz. Ancak hissettiklerinizin bir kısmını üzerinizden atmanın hem size hem de yakınlarınız için pek çok faydası vardır.
Aileniz ve arkadaşlarınız, iş vereniniz ve daha da önemlisi sağlık kuruluşunuzdaki uzmanlar bu sohbet için iyi bir başlangıç olabilir.
Stres ve Diyabet
Herkes zaman zaman stresli hissedebiliyor. Ancak hayattaki diğer her şey gibi diyabetin de yönetilmesi çok bunaltıcı olabilir. Stres kan şekeri seviyenizi etkileyebilir, bu nedenle stresli olduğunuzu nasıl anlayacağınızı ve bununla nasıl başa çıkacağınızı bilmeniz de önemlidir.
Teşhis Konmasıyla Başa Çıkmak
Diyabet teşhisi konması şok edici olabilir. İlk tepkiler inanmama, bunalmış hissetme, hatta öfke olabiliyor. Genellikle bu duygular bir süre sonra hafifler ve diyabet hayatın bir parçası haline gelir. Ancak bazen bu duygular kolay kolay geçmez. Eğer böyle hissediyorsan, yalnız değilsiniz. Sizi destekleyecek pek çok insan var; aileniz, arkadaşlarınız, sağlık uzmanları... Diyabetle başa çıkmada, sizinle aynı şeyleri yaşayan diğer insanlarla bir araya gelmek oldukça yararlı olabilmektedir. Diyabetli bireylerin bir araya gelmesi için çalışan pek çok kuruluş bulunmaktadır, bunlardan birisiyle irtibata geçmek sizin için faydalı olabilir.
Depresyon ve Diyabet
Diyabetle günden güne yaşamak zor olup modunuzu aşağı çekebilir, bu tamamen normaldir. Ancak bu hisler geçmiyorsa, depresyona girmiş olabilirsiniz. Depresyon ve şeker hastalığı sandığınızdan daha yaygındır. Şeker hastalığı olan kişilerde depresyon gelişme olasılığı, şeker hastalığı olmayan kişilere göre iki kat daha fazladır. Depresyon belirtilerini ve bununla nasıl baş edeceğinizi bilmeniz yardımcı olabilir.
Diyabet Üzüntüsü
Diyabetle yaşamak gerçekten zor olabilir. Bazen insanlar, hüsrana uğramış, suçlu, üzgün veya endişeli hissetmeyi içerebilen sıkıntılı hissederler. Zaman zaman böyle hissediyorsanız bu anlaşılabilir bir durumdur, yalnız değilsiniz. Diyabet üzüntüsü hissetmekle başa çıkmanıza yardımcı olmak için yapabileceğiniz pek çok şey var.
Hipoglisemi Korkusu
Hipoglisemi, kan şekeri seviyenizin çok düştüğü zaman oluşur. Şeker hastası olan herkes Hipoglisemi yaşamaz ancak bazı kişiler bunlara sahip olmaktan endişe edebilir. Bu duygular gitmezse veya günlük hayatınızı ele geçirmeye başlarsa, o zaman bu konuda biriyle konuşmanız önemlidir.
Duygular ve Yemek
Diyabet, yiyecek ve diyete daha fazla odaklanmanıza sebep olabilir. Ne yediğinize çok dikkat etmek ve daha sağlıklı yemek pişirmenin yeni yollarını öğrenmek de strese neden olabilmektedir. Bazı insanlar stresli olduklarında daha fazla yediklerini veya tam tersi kendilerini kötü hissettikleri için daha az yediklerini fark eder. Farklı yiyecekler denemek, ruh halinizi de etkileyebilir.
Bazen bu durum ağırlık ve vücut imajına odaklanmak anlamına da gelebilir. O zaman, yemekle sağlıksız bir ilişkiye, düzensiz yeme alışkanlıklarına veya muhtemelen bir yeme bozukluğuna yol açabilir. “Diabulimia” ise, Tip 1 diyabetli kişilerde gelişebilen ciddi bir yeme bozukluğudur.
Diabetes UK’in yazısından Tarık Tekinkaya tarafından çevrilmiştir.
