Ebeveynlikten Liderliğe

Çalıştığım sektörün yoğunluğu bu yazıyı ertelemek için her zaman bir bahane olmuştu. Dünyayı kasıp kavuran Covid 19 salgını ve karantina periyodu da bu yazıyı kaleme almamda benim için bir fırsat oldu.

Benim çocukluğum ile kıyasladığımda artık babalar eskisinden çok daha fazla ev işleriyle ilgileniyor ve çocuk büyütmede aktif rol oynuyor. Ben de aktif olmaya çalışan milyonlarca babadan birisiyim.

Peki çocuğunuzu sevgiyle büyütürken ki yaklaşımınız ile ekibinizi yönetirkenki liderlik yaklaşımınız arasında benzerlikler olduğunu fark ettiniz mi hiç?

Gözlemlediğim ön plana çıkan 4 benzerliği sizlerle paylaşmak istiyorum.

Etkin dinleme

5 yaşındaki çocuğunuzla kullanacağınız dil ile yetişkin birisiyle kullanacağınız dilin aynı olmasını bekleyemeyiz. Çocuğunuz bir şeyi anlatırken gözlerinizi ondan ayırdığınız an bıkmadan “Baba” veya “Anne” diyerek bütün dikkatin onda olması gerektiğini hatırlattığı zamanlar olmuştur. Etkin dinleme yöntemleri, çocuğunuza onun önemsendiğinin ve sizin için değerli olduğunun mesajını verecektir. Etkin dinleme, iletişim engellerini ortadan kaldırıp, çocuğunuzun özgüvenini artırarak kendini daha iyi ifade etmesini sağlayacaktır.

Aynı durum liderlik yaptığınız kurumlarda da farklı değil. Etkin bir şekilde dinlenen bir çalışan, kendi fikirlerinin önemsendiğini farkına varacaktır. Ve kendi limitlerini de aşarak daha sıkı bir çalışma gösterecektir. Fikirlerinin önemsendiğini hisseden çalışanın kuruma bağlılığı da aynı oranda artacaktır.

Etkin dinleme için alttaki 5 adım evde de iş yerinde de geçerlidir.

• Dikkatini ver
• Dinlediğini hareketlerin ile göster
• Dinlediklerini ona yansıt ve geri bildirimde bulun
• Yargılama
• Özetle ve cevap ver

“Konuştuğunuzdan daha fazlasını dinleyin. Kimse konuştuklarını duyarak hiçbir şey öğrenmedi.”

Richard Branson

Delegasyon

Çocuğunuza vereceğiniz ufak görevler hem onun aile içerisinde sorumluluklarını öğrenmesini hem de desteklendiğini gösterecektir. Yemek yaparken içerisine atacağı tuz, onun için büyük bir adım olacaktır. Veya Türk Kahvesi yaparken kahvesini onun koymasını sağlamanız, size ilerde de kahve hazırlayıp sürpriz yapmasını bile sağlayacaktır. Bu sayede sorumluluk almayı öğrenerek kendini daha değerli hissedecek ve özgüveni artacaktır.

Yapılacak işin niteliğine ve çalışanın motivasyonuna göre delegasyon seçimi, liderlerin enerjilerini ihtiyacı olan alanda kullanmaları için eşsiz bir zaman yönetimi aracı ve ekip için iyi bir motivasyon kaynağıdır.

Ekibinizden birine yapacağınız delegasyon, hem onların yetkinliklerini artıracaktır hem de sorumluluk duygusuyla hareket etmelerini sağlayacaktır. Bu sayede kişiler arası iletişim kalitesi artacak ve kişilerin kendilerini geliştirebileceği kaliteli bir işgücü meydana gelecektir.

Delegasyonun alttaki adımları hem evde hem de iş yerinde kullanılabilir.

• Delege edebileceğin/edemeyeceğin işleri belirle
• Delege edeceğin kişiyi motivasyonuna ve işin yetkinliğine göre belirle
• Delege ettiğin görevi takip et ve kişiyi teşvik et
• Delege ettiğin görevi değerlendir

“Küçük şeyleri doğru yapmak istiyorsanız, bunları kendiniz yapın. Harika şeyler yapmak ve büyük bir etki yaratmak istiyorsanız, delegasyon yapmayı öğrenin. ”

John Maxwell

Örnek olmak

Çocuğunuzun kitap okuma alışkanlığı kazanmasını istiyorsanız, kitap okumasını söylemeniz yeterli olmayabilir. Bu alışkanlığı ona kendiniz göstererek faydalı olduğuna ikna etmeniz gerekecektir. Çocuğunuz sizi kitap okurken gördüğünde bu eylemin önemli ve değerli olduğunu düşünerek, kitap okumaya ilgisi artacaktır. Yaptıklarınız, söylediklerinizden daha etkili olacaktır. Çünkü çocuklar çok iyi birer gözlemcilerdir.

Diğer taraftan, kurumlardaki liderler de sürekli ekipleri tarafından gözlemlenmekte ve her hareketi takip edilmektedir. Söyledikleriyle yaptıkları arasında farklılıklar olan liderler hemen fark edilmektedir. Ekibin güvenini kazanmak için, örnek davranışlar sergilemek önem kazanacaktır.

“Örnek olma” adına takip edilebilecek alttaki adımlar evde de iş yerinde de size yardımcı olabilir.

• Müdahil ol / İşin içine gir
• Söylediklerin ve yaptıkların uyumlu olsun
• Sana nasıl davranılmasını istiyorsan, ona göre davran
• Hataların varsa onları kabul et ve düzelt

“Dünyayı değiştirmek istiyorsan, önce kendinden başla.”

Mahatma Gandhi

Toleranslı davranmak

Savunmasız yavrularımız için hatalar kaçınılmazdır. Çocuklar yaptıkları hatalardan ders çıkararak gelişimlerini sürdürürler. Yaptıkları hatalardan sonra verilen tepkiler, hatanın kendisinden daha çok önem arz etmektedir. Ve sanıldığından daha kalıcı bir etki bırakabilir. Hata yapmaktan korkar hale gelebilir ve başarısızlık korkusu ortaya çıkabilir. Hata yapmanın doğal olduğunu ve bunun sadece olumlu davranışlarla üstesinden gelebileceğimizi göstermemiz ve esneklik sağlamamız onların gelişimi için faydalı olacaktır. Bu hataların çoğunun kendi becerilerini gösterebilmek ve takdir edilmek için olduğunu da aklımızdan çıkarmamamız gerekmektedir.

Kurumlardaki hatalar daha çok maddi olarak kayıp yaratsa da toleranslı davranmak, çalışanlar arasında güven ortamı yaratmak için gereklidir. Aksi takdirde çalışan inisiyatif almada çekinmeye başlayacaktır. Çalışanların yaptıkları hataların bir daha tekrarlamaması için neler yapılacağını bilmemiz ve buna gore sistemi iyileştirmemiz kurumlara uzun vadede daha çok yardımcı olacaktır. Verilecek esnekliklerin, doğuracağı riskin seviyesine göre toleransı dengelemek gerekecektir.

Toleranslı davranırken çıkan hataları analiz etmede alttaki adımları takip etmek faydalı olabilir.

• Hataların üstünü örtme / Olduğu gibi kabul et
• Hataları çözmek için konfor alanından çık / Analiz et
• Hatalarından ders çıkar
• Tekrarını önle ve sistemi iyileştir

“Hiç hata yapmayan bir insan asla yeni bir şey denememiştir. ”

Albert Einstein

“Ebeveyn olmak” ile “Lider olmak” arasında bağlantılı olduğunu düşündüğünüz başka noktalar varsa yorum kısmına yazabilirsiniz.

Teşekkürler