Eyfel Kulesi’nin Sırrı : Uyluk Kemiği
Aşamalı gözenekli malzemeler
Renklerin ve efektlerin henüz piyasaya hakim olamadığı yılların birinde; 1954'de çekilen Sabrina filminde meşhur bir sahne vardır. Okulunu yeni bitiren ve tüm heyecanı ile hayatı keşfetmek isteyen Sabrina ( Audrey Hepburn) ve çocukluk yıllarından bu yana çalışmak zorunda kalan olgun iş adamı Linus ( Humphrey Bogart) kısa bir tekne turunda taş plak çalarken sohbet ederler.
Eski bir şarkı Linus’un anılarını hatırlamasına ve yaşadığı bunalımları dile getirmesine neden olur. Sabrina , neredeyse duygusuz olarak gördüğü bu adamın hayatı hakkında bulunduğu itirafları duyunca çok şaşırır. Linus gibi ciddi bir adamın kalp kırıklarına iyi geleceğini düşünerek ona Paris’e gitmesini söyler. Paris’in cıvıltısı ve yaşamın melodisi, karamsarlığı tecrübe eden Linus’a iyi gelecektir genç kadına göre.
Paris’e iş gezilerinden biri sayesinde gittiğini ve yalnızca kırk beş dakika bir süreliğine orada bulunduğunu söyler Linus ve bu süreyi az bulan Sabrina’ya nedenini açıklar :“Paris aşıklar içindir, belki de bu yüzden yalnızca kırk beş dakika kaldım”.
Eminim böyle düşünen yalnızca Linus değildir . Bir çoğumuz Sabrina’nın söylediklerine katılırız. İnsanlar, özellikle geceleri, eteklerinde toplandıkları Eyfel Kulesi’nin karanlıkları aydınlatan ışıltılı demir gövdesi altında tarif edemedikleri duygusal bir bağın kendilerini sarmaladığını söyler dururular.
300 metre yüksekliğe sahip bu görkemli demir kuleyi çekici yapan asıl neden ne olabilir?
Sağlamlığı ile 1889 yılından günümüze kadar varlığını koruyan ve her geçen yıl binlerce insanı kendine çekmeyi başaran kulenin teknik detayları bizi yabancı olmadığımız bir kaynağa; insanın uyluk kemiğine götürür!
Ne alaka şimdi uyluk kemiği!?
Doğada bulunan organik ya da inorganik malzemelerin yapılarında sahip oldukları nano düzen sayesinde üstün özellikleri vardır. Bir kemiğin en dış katmanı, saydam ve serttir. Fiziksel tüm etkilere karşı çetin duruşu ile kendini kapatmış gibi görünse de asıl içinde taşıdığı gizli geçitler ile kendi gelişimini sağlar. İçe doğru gittikçe kemik konuşmaya başlar. Tüm sertliğini bir kenara bırakır ve süngerimsi yastıkları olan odasına ( kemiğin iç kısmında süngerimsi kemik doku vardır) tüm yaşam kanallarını davet eder. Buna mecburdur, iyi bir misafir olmazsa damarlardan akan kan ve yaşama bizi bağlayan sinirlerin yardımı olmadan nasıl yılların yüküne dayanıp, insanı taşırdı?
Bu sebeple, kemiğin esnekliği ve aynı zamanda dayanımı sahip olduğu zıtlıklardan; hiyerarşik düzeninden geldiği söylenebilir.
Dışı her ne kadar sert bir yapı ile çevrili olsa da, kemiğin içerisinde farklı büyüklükte birçok gözenekler; porlar bulunmaktadır. Bu porların boyutları dış katmana yaklaştıkça azalır.
Peki ne kadar büyüktür bu porlar?
Boyundan büyük yükleri taşımayı seven bir karınca, bu aşamalı; farklı boyutlarda por içeren kemik katmanlarını da taşır isterse. :)
Karıncanın boyu kemiğin sahip olduğu en büyük pordan bin kat daha büyük diyebiliriz! En küçük porların ise karıncanın boyundan bir milyon kat daha küçük yani nanoboyutlara ulaştığını söylersem, sizi şaşırtmış olmam umarım!
Bu konuda yapılan bir çalışmada mikroskobik ölçekte incelendiği zaman Eyfel Kulesi’nin, tıpkı uyluk kemiğinde olduğu gibi ; farklı şekillerin oluşturduğu hiyerarşik düzene sahip malzeme yapıları ile inşa edildiği açıklanmakta.
Zaman içerisinde dayanımı ve hafifliği sağlamanın en kestirme yolu olan porlu; şekil hiyerarşili malzemelerin varlığının artması Eyfel Kulesi’nin sırrının çoktan açığa çıktığının bir göstergersidir. Benzer düzen Hindistan’da bulunan Howrah Köprüsü’nde de görülebilinir.
İster Linus gibi Paris’e gidin, isterseniz kimsenin adını dahi bilmediği köprülerin olduğu başka bir şehre, nereye giderseniz gidin malzemelerin dünyasından kaçamazsınız . :)
