Hızlı Trenlere İlham Kaynağı Olan Neydi ?
Biyomimikri, doğanın tasarımlarını ve işleyişini inceleyip taklit ederek, problemlere çözüm getiren bir bilim dalıdır. Yani insanların doğadan ilham alarak buluşlar yapmasıdır diyebiliriz. Biyomimikri ile ilgili kısa bir görsel anlatıma şuradan erişebilirsiniz.
Peki hızlı trenlere ilham veren neydi? Hızlı trenin ulaştığı hız başlangıçta çok fazla gürültü yapmaya başlamış. Japon mühendislerin denedikleri yöntemler buna çözüm olmamış. Çareyi doğada aramaya başlamışlar. Araştırmalar en sessiz uçuş yapan kuşun baykuş olduğunu göstermiş.
Baykuşun sessiz uçmasını sağlayan tırtıklı kanat yapısıdır. Uçuş sırasında oluşan hava girdapları büyüdükçe çıkan ses de büyür. Baykuşun bu kanat yapısı sayesinde büyük girdaplar yerine küçük girdaplar oluşur ve baykuş son derece sessiz bir uçuş gerçekleştirir.
Bunun üzerine mühendisler, baykuşun sahip olduğu düzensiz tüy prensibine benzeyen kanat şeklinde pantograflar kullanarak gürültüyü etkin biçimde azaltmayı başarmışlardır.
Fakat bir sorun daha… Trenler yüksek hızla tünellere girip çıkarken atmosferik basınç artar ve ses patlaması oluşur. Shinkansen serisi trenleri yaratan Eiji Nakatsa, aynı zamanda bir kuş gözlemcisiydi. Bu soruna kuşların nasıl çözüm bulduğunu inceledi ve yalıçapkını kuşunu farketti.
Yalıçapkını kuşunun suya dalması ile trenin tünele girmesi çok benzer bir olaydır. Çünkü yalıçapkını avlanmak için, direnci az olan havadan direnci çok olan suya dalar. Tünelin içi ve dışındaki basınç da bu şekildedir.
Yalıçapkınından ilham alan Nakatsa ve arkadaşları, treni burnu, ön farları da dahil olmak üzere tıpatıp yalıçapkını kuşunun gagası taklit edilerek tasarladılar. Bu sayede tünellerden çıkarken yaşanan ses patlamasının önüne geçildi ve trenler %10 daha hızlı gitmeye başladı. Aynı zamanda %30 oranında hava basıncı azaldı ve elektrik kullanımı %15 azaldı.
İşte doğadan esinlenip yapılan mükemmel bir uyarlama. Aslında ihtiyacımız olan teknolojik çözümler doğada zaten var ve mükemmel bir şekilde işliyor. Tüm canlılar kusursuz ve insanlara örnek olacak şekilde yaratılmıştır. Tek yapmamız gereken iyi bir gözlemci olmak.
