Harcadığınız Çabanın %80'i Aslında Hiçbir İşe Yaramıyor Mu? - Pareto İlkesi
Merhaba!
John Lennon’ un meşhur ‘ Hayat siz plan yaparken karışınıza çıkanlardır’ sözünü son birkaç aydır derinden deneyimlemiş biri olarak yürüdüğümüz bu hayat yolunun dümdüz olmadığını ve karşımıza neler çıkaracağını çok da kontrol edemediğimizi söyleyebilirim. Bu yolda bazen geri kalan yaşamımızı etkileyecek yol ayrımlarıyla yüz yüze geliriz.
Böyle anlarda karar vermek eğer benim gibi yiyeceği yemek için bile dakikalarca düşünen ve kararlarını sürekli tartan bir insansanız daha da ömür törpüsü haline gelebilir:) 24 saatin ve enerjimizin bize zar zor yettiği bu günlerde karar verme ve zaman yönetimi konusunda faydalı olabileceğini düşündüğüm ilgi çekici bir ‘evrensel ilke’ den bahsedeceğim bugün.
Şimdi gelelim nedir bu Pareto İlkesi?
Hepimizin bir kere de olsa aklına gelen “Ah şu bir avuç zengin istese toplumdaki tüüm fakirleri doyurabilirdi...” düşüncesinin bundan 116 yıl önce İtalyan bir ekonomist tarafından da düşünülmüş ve evrensel bir prensip halini almış olduğunu biliyor muydunuz?
İtalyan ekonomist ve sosyolog Vilfredo Federico Damaso Pareto’nun bir gün bahçesindeki bezelye bitkilerinin yüzde yirmisinin sağlıklı bezelye tohumlarının yüzde seksenini ürettiğini fark etmesi ile başlayan bu gözlem daha sonra aynı durumu gelir eşitsizliğinde de gözlemlemesi ile devam ediyor. İtalya’daki arazilerin yüzde sekseninin nüfusun yüzde yirmilik kesimine ait olduğunu görüyor, farklı endüstrilerde de yaptığı araştırmalar sonucunda üretimin %80'inin şirketlerin %20'sine ait olduğunu gözlemliyor ve bunun sonucunda kendi ismini alan bu prensip ortaya çıkıyor.
Hayat hiç adil değil ?
Girdinin çıktıyla eşit olmadığını anlatan bu prensip ilk bakışta anlamsız gibi gelebilir fakat üstüne düşündükçe ve örneklerini gördükçe aslında günlük hayatımızda zaman kazandırabilecek bir taktik.
Hava kirliliğinin %80'inin toplumun %20sinden kaynaklaması, bir şirketin gelirinin %80'inin müşterilerin %20sinden gelmesi, bir proje ekibinin eforun %80'ini projenin %20'si için harcaması, çalışanların %20'sinin sonuçların %80'ine katkıda bulunması gibi örnekleri gösterebilirim.
Pareto ilkesini ‘önceliklendirme’ kelimesiyle bağdaştırdığımı söyleyebilirim. Aslında etkisi oldukça fazla olan o %20'lik kısmı öne alıp ona kısıtlı olan vakit ve eforumuzu ayırdığımızda daha kayda değer sonuçlar alabiliriz. Bu farklı kredilere sahip derslerin sınavlarına bir hafta kalmışken kredisi en yüksek derse vaktin büyük kısmını ayırmaktan, birçok kampanya arasında müşterilerden en çok rağbet gören kampanyaya bütçenin büyük kısmını ayırmaya kadar hayatın her alanında uygulanabilir!
IBM, Microsoft ve Apple da bu prensibi kullanıyor!
Bilgisayar Biliminde Pareto İlkesi
Bu ilkenin yazılıma da kolayca optimize edilebildiğini söyleyebiliriz. Genellikle kodun azınlığı çalışma süresinin çoğunluğundan sorumludur. Çoğu kod işlevi, genel çalışma süresine ‘birkaç’ belirli kod işlevinden az katkıda bulunur. Yani o minik yüzde yirmilik kısmı en iyi hale getirmek daha iyi bir çıktı almak için yeterli olacaktır.
Yukarıdaki grafikte x ekseninde sağa doğru gittikçe çoğunluktaki kod işlevinin çalışma süresine aslında ne kadar da az katkı yaptığı görebiliyoruz.
Grafikte taranan %20'lik kod işlevi ise çalışma süresinin büyük kısmını kapsıyor.
“Hataların %80'i kodun %20'sinde yer alıyor”
Microsoft, en çok rapor edilen hataların ilk %20'sini düzelterek, belirli bir sistemdeki ilgili hataların ve çökmelerin %80'inin ortadan kaldırılacağını gözlemlemiş.
Bunun yanında kod parçasının en zor %20'si zamanın %80'ini aldığından kodun %80'i de toplam sürenin %20'sinde yazılabilir.
IBM, Microsoft ve Apple gibi büyük bilgi işlem şirketleri başarıyla kullandıkları bu ilkeden çok daha hızlı bilgisayarlar oluşturmak ve eşi benzeri olmayan bir kullanıcı deneyimi yaratmakta yararlanıyorlar. Peki ya nasıl derseniz yukarıda anlattığım basit bir mantık ile;
Ortalama bir kullanıcı tarafından en sık çalıştırılan kodun %20'sini tekrar tekrar optimize ederek, odaklarını “En İyi %20”ye yönlendiriyorlar. Kodun kullanıcı deneyimi üzerinde baskın etkiye sahip olan az bir kısmı vardır, diğer büyük kısmın ise kullanıcı deneyimi üzerindeki etkisi azdır. Örneğin, bir uygulamayı açmak için birkaç kez çift tıklarsınız-mükemmel bir kullanıcı deneyimi için programlar çok hızlı yüklenmelidir-ancak bir dosyanın erişim haklarını nadiren değiştirirsiniz.
Girişimciler için Pareto İlkesi
Girişimcilik, sorunlara sürdürülebilir çözümler bulmak ve bunları geliştirmek ile ilgilidir. Yeni fikirlere meraklı olmak her ne kadar doğal ve önemli olsa da eğer amaç mevcut işi büyütmekse farklı ve yeni alanlara bölünmektense stratejik plana odaklanmak daha faydalı olacak ve vakit kazanmanızı sağlayacaktır.
Steve Jobs’ in kendi şirketinden atıldıktan sonra Apple’a “döndüğü” popüler hikayeyi biliyorsunuzdur. Apple’a geri döndükten sonra şirketin çok fazla ürüne odaklandığını ve hiçbirinin satış yapmadığını gözlemledi. Apple’a geri döndüğünde, anı kurtarmak için onlarca çeşit ürünü aynı anda, açgözlülükle satmaya çalışabilirdi ama Steve bu prensibi uygulamayı seçti.
Sadece 4 ana ürün hattına odaklandı. Odaklanmanın önemini fark etti ve ardından şirkete kârın %80'ini getiren ürünlerin ilk %20'sini belirledi. Kar amacı gütmeyen ürünlerin %80'ine odaklanmalarını azaltmak yerine, çabalarının %100'ünü tercih edilen ürünlerin %20'sine harcadı.
“Odaklanmak ‘hayır’ demektir. “
Steve Jobs’in bu konudaki kısa bir konuşması:
20. yüzyılın en büyük yatırımcısı olarak kabul edilen Warren Buffett, dünyanın en zengin insanlarından biri. Servetinin %90'ının sadece 10 büyük yatırımından elde edildiğini biliyor muydunuz?
The Tao of Warren Buffet adlı kitaptan bu alıntılar az şeye maksimum derecede odaklanmanın önemini bir kez daha kanıtlar nitelikte:
“Hayatınız boyunca çok fazla yanlış yapmadığınız sürece sadece birkaç şeyi doğru yapmanız yeterlidir.”
Servetinin %90'ını sadece on yatırıma borçlu.
“Warren, kariyerinin başlarında yüzlerce doğru yatırım kararı vermesinin imkansız olduğuna karar verdi, bu yüzden yalnızca kesinlikle emin olduğu işe yatırım yapmaya ve ardından onlar üzerinde büyük bir bahse girmeye karar verdi. Servetinin %90'ını sadece on yatırıma borçlu. Bazen yaptıkların kadar yapmadıkların da önemlidir.”
Özetlemek gerekirse bu prensibi zamanınız ve enerjinizin kısıtlı olduğunu göz önünde bulundurarak kararlarınızda uygulayabilirsiniz. En etkili sonuç üreten faaliyetlere enerjinizin büyük kısmını ayırın. Tabii bitirmeden şunu da belirtmek isterim ki her ne kadar etkili %20'lik kısma odaklanmak vakit ve fayda sağlayacaksa da en yüksek kaliteyi ararken %80'den fazlasına %100'e ihtiyacınız olacağını da unutmayın:)
Yazıyı beğendiyseniz alkış atarak ve paylaşarak daha fazla kişiye ulaşmasını sağlayabilirsiniz.
(Maksimum 50'ye kadar alkış atılabildiğini biliyor muydunuz?)
Fikir ve düşüncelerinizi duymayı çok isterim, bana Linkedin’den
https://www.linkedin.com/in/iremuzun4/
veya iremuzun611@gmail.com mail hesabımdan her zaman ulaşabilirsiniz.
Sağlıkla kalın!
Kaynak
https://ideallyfree.com/pazarlama/80-20-kurali-pareto-ilkesi-nedir/ https://betterexplained.com/articles/understanding-the-pareto-principle-the-8020-rule/
https://trak.in/tags/business/2014/01/31/8020-rule-productivity/
https://blog.finxter.com/the-80-20-principle-in-programming/
