İnsanlar Nasıl Zengin Olur?
Zenginlik yolunda hayattan keyif alan ve son derece rekabetçi iki adam…
İnsanlar nasıl zengin olur? Bu soru ilgimi çekiyor çünkü başkalarının başarılarından öğrenilecek çok şey var. Jeff Bezos gibi kişilerin zenginleşme süreçlerine bakıldığında, otomatik olarak daha fazla bilgi edinilebilir.
Ama ben medyada yer almayan insanlardan bir şeyler öğrenmekle daha çok ilgileniyorum. Şehrinizdeki “sıradan” zengin insanlar, ki Park Avenue’daki milyarderler değil kastım. Bunun nedeni, şehrinizdeki herkes zengin olabiliyorsa, siz de olabilirsiniz.
Bu zengin insanlardan ikisini tanıyorum ve onları hem arkadaş hem de akıl hocası olarak görüyorum kendi açımdan. Bu yazıda, onların hikayelerini bana anlattıkları şekilde aktaracağım. Mahremiyetlerini korumak amacıyla isimlerini değiştirdim, fakat hikayenin geri kalanı, zengin olma yolculuklarının gerçek öyküsünü yansıtıyor olacak.
Bu makale, parasal zenginlik elde etmeye odaklanmanın yollarını ele alıyor. Zengin olmanın mutlulukla doğrudan bir ilişkisi olmadığını belirtmem gerekiyor elbette. Eğer mutluluk ve para hakkındaki görüşlerimi öğrenmek istiyorsanız, bu makaleyi okumanızı tavsiye ederim. Zengin olmasak da kaliteli bir yaşam sürdürebiliriz. Fakat zenginlerden öğrenilecek dersler varsa, okumaya devam etmelisiniz.
Örnek Olay 1: Hayattan Keyif Alan Bir Adam
John, altmışlı yaşlarının sonlarına gelmiş, üç yetişkin çocuk ve iki torun sahibi bir bireydir. Boşanmış ve köpeğiyle birlikte yalnız yaşamaktadır. Aynı zamanda, haftada birkaç kez buluştuğu bir kız arkadaşı da var.
Küçük bir emlak portföyüne sahip (sadece konut) ve ayda birkaç saatini mülklerini yönetmeye ayırıyor. Çoğu işi dışarıdan halletse de, kiracılarla iletişimde kalmayı tercih ediyor. Bu nedenle, yılda bir defa onları ziyaret ediyor.
Aslında John ile böyle tanıştım; o eskiden benim ev sahibimdi. Onun iyi bir insan olduğunu düşünüyordum ve ondan öğrenebileceğim şeyler olduğuna inanıyordum. Hayatı gerçekten güzel: çalışmak zorunda değil, geniş bir evde yaşıyor, çocukları ve torunlarıyla zaman geçiriyor ve hava güzel olduğunda teknesi ile deniz açılıyor zaman zaman.
Ona nasıl başladığını sorduğumda “Hayatım her zaman böyle geçmedi,” dedi. Babasının maddi durumu iyiydi fakat zengin sayılmazdı. John’un bazı avantajları olmasına rağmen, zengin bir ailede doğmamıştı açıkçası.
Üniversiteyi bitirdikten sonra birçok farklı işte çalıştı ve kendi işini kurmanın gerekliliğini fark etti. O zamanlar evliydi ve bir çocuğu vardı, ancak bu onun önünde bir engel teşkil etmedi. Bir eğitim ve geliştirme şirketi kurarak, liderlik, iletişim, satış, takım çalışması gibi çeşitli konularda işletmelere seminerler düzenledi. Sonrasında, bu işi yürütmek üzere eğitmenler işe aldı.
Şirketi kurmak için neredeyse yirmi yılını harcadı. “Her zaman işteydim ve bundan daima zevk aldım. Fakat çocuklarımın çocukluklarının büyük bir kısmını kaçırdım.” Ama yine de çok çalışma kararından pişman değildi.
O, bunu zengin olmanın bedeli olarak görüyor. Kendi işini kurdu ve iş imkanları yarattı. Çocukları iyi durumdalar; üniversite eğitimi aldılar, ikisi iyi işlere sahip ve biri kendi başarılı işini yönetiyor. Çocuklarının ve torunlarının hayatı şimdi daha iyi. Ancak, büyüdüklerinde babalarının yanlarında olmamasından pek memnun değillerdi.
“Yaklaşık 20 yıl boyunca bu şirkete her şeyimi adadım. Yolculuğun sonunda tükenmiş hissettim. Cazip bir teklif geldi ve kabul ettim.”
İşte o, kırklı yaşlarında böylelikle zenginliğe ulaştı.
Daha sonra, birkaç yıl boyunca geçici yönetici olarak görev yaptı. Sorunlu şirketleri ziyaret edip onları iyileştirmeye çalıştı. Ancak, zamanla bu işten de sıkıldı ve bir daha yeni bir işe girmedi. Yıllar içinde, şu an yaklaşık yirmi birimden oluşan bir emlak portföyü geliştirdi.
İşini satıp daha fazla gelir elde ettikten sonra, bugün hala dahil olduğu bir gayrimenkul yatırım ortaklığına katıldı. Teknesi ve sanat eserleri koleksiyonuna olan düşkünlüğü dışında, gösterişsiz bir yaşam sürüyor ve yıllardır aynı station wagon aracını kullanıyor. Onun varlığının ne kadar olduğunu asla sormadım, ancak portföyünü ve ortaklığını biliyorum; yaklaşık 3 milyon dolar değerinde olduğunu düşünüyorum.
Zengin olmaya ilişkin dersler
Son on yılda hayatından büyük keyif almıştı. Ne kadar çok çalışırsa çalışsın, her zaman hayatın tadını çıkaran biri olmuştu, ancak yıllar sonra bu onun için yeterli hale gelmişti. “Sorun değil, ben de sıkı çalışmamın karşılığını aldım.” İşte burada, John’un hikayesinden yaptığım çıkarımlar:
- Başkası için çalışarak zengin olamayacağını fark etti
- Kendi işini kurdu
- Şirketini kuralı yaklaşık 20 yıl oldu.
- Kârlı ve sağlam bir iş iken şirketini sattı.
- İşinden kazandığı parayı gayrimenkule yatırdı.
- Artık hayatından yeterince keyif alıyor ve ailesiyle vakit geçiriyor
John’un hikayesi olağandışı değil elbette. Az birikimle başlayıp zengin olan birçok kişinin benzer öyküleri var. Milyoner startup kurucularının ya da Bitcoin spekülatörlerinin başarı hikayeleri her yerde karşımıza çıkabilir. Bu durum, zenginliğin sanki bir piyango kazanımıymış gibi olduğunu düşündürüyor.
Ancak bu, yanlış bir düşünce. Birçok zengin insan için bu, katlanılması gereken bir sıkıntıdır ve bu sıkıntının bir maliyeti vardır. Az sayıda insan şans eseri zengin olur. Zengin olmayı arzuluyorsanız, kendinize şu soruyu sormalısınız: Bu bedeli ödemeye hazır mıyım? Fakat bir sonraki vaka çalışmasıyla kıyaslandığında, bu önemsiz kalıyor.
Örnek Olay 2: Son Derece Rekabetçi Bir Adam
Brian (elli yaşlarının sonunda), tanıdığım en başarılı iş insanlarından biridir. Binlerce çalışanı olan uluslararası bir üretim şirketine sahip. Tahminimce Brian’ın net değeri yaklaşık 50 milyon dolar, belki de daha fazla. Bir malikanesi, lüks otomobilleri, yurtdışında tatil evleri ve çeşitli iş ve gayrimenkul yatırımları bulunmaktadır.
Kişisel yaşamı o kadar parlak değildi. Kırklarının başında eşini yitirdi ve yakınları bunun onu derinden etkilediğini belirtiyor. Tekrar evlenmesi yaklaşık on sekiz yıl aldı. Açıkçası, kişisel yaşamı hakkında çok fazla bilgim yok. İş dolayısıyla tanıştık ve kişisel meseleler üzerine hemen hemen hiç konuşmadık.
Ayrıca, Brian’ın bazı arkadaşlarını da tanıyorum. Filmleri ve arabaları sevdiğini, ancak spor yapmayı, seyahat etmeyi veya okumayı tercih etmediğini biliyorum. Bildiğim kadarıyla başka hobileri de yok. Golf oynuyor, ancak bu sadece diğer zenginlerin de oynadığı içinmiş gibi görünüyor.
Brian, işçi sınıfından gelen bir ailenin tek çocuğu olarak büyümüştür. Başarılı bir mühendislik kariyerini takiben, otuzlarının sonunda kendi üretim şirketini kurmuştur. İş dünyasında oldukça rekabetçi ve agresif bir tutuma sahiptir.
Şirketin gelirini beş yıl içinde sıfır milyondan on milyona yükseltti. Bu nadiren görülen bir başarıdır. Yılın her günü çalıştığına (bu bir abartı değil bu arada) şaşırmamak gerekir. Arkadaşları onun sadece bunu yaptığını söylüyorlar. Dünya çapında ofisleri bulunuyor ve son beş yılda kendi alanındaki birçok şirketi bünyesine katmıştır.
Ona yaptığı işi neden sevdiğini sorduklarında, “İşi seviyorum” diye yanıtlamıştır. İşte bu adam böyle biri; durmadan çalışıyor. Ancak tamamen kendi çabasıyla buraya gelmedi. İşe başlarken, yatırım yapan başarılı bir mentoru ve iş ortağı vardı. Bugün bile hala ortaklar ve bu tür bir destek olmadan bu kadar agresif bir tutum sergileyemezdi.
O, aynı zamanda çatışmayı seven bir adamdır. Bir defasında, onun piyasadaki başka bir büyük isimle yaşadığı bir anlaşmazlığa şahit oldum. Yıllardır sektörde olan ve o sıralar kendisinden çok daha büyük bir rakip hakkında, “Onlar kim olursa olsun, umurumda değil. Kazanıncaya kadar pes etmeyeceğim.” demişti.
Zengin olmaya ilişkin dersler
Brian’ı John kadar iyi tanımıyorum; bu da yukarıda belirttiğim sebeplerden kaynaklanıyor. Rekabetçi insanlar kolayca kendilerini açmazlar. Onlar sadece bir şey yaparlar: Kazanmak için oynarlar. Bu onların tek ilgi alanıdır. Ve Brian bu konuda gerçekten başarılı. İşte Brian’ın hikayesinden yaptığım çıkarımlar:
- Neredeyse sürekli çalışıyor,
- Ona destek olan bir akıl hocası ve destekçisi bulunuyor,
- Zenginlik kazanmanın ana yolu, işletmeler satın almak ve yatırım yapmaktır (kendi işletmesi de dahil),
- Çok özel bir kişi ve sınırlı bir sosyal çevresi var,
- Zenginlik yaratmayı asla bırakmıyor,
- Gerçekten zengin olabilmek için rekabetçi bir ruha sahip olmalısınız.
Brian’ın hikayesi artık daha da zenginleşti. Örneğin, hayır kurumlarına cömert bağışlarda bulunuyor. Ne kadar bağış yaptığını bilmiyorum; çünkü kendisi bu konuda konuşmaz, bunu başkalarından öğrendim. Bildiğim bir diğer şey ise, çalışanlarının çoğu yıllardır onun için çalışıyor ve o da onlara karşı oldukça iyi davranıyor.
Ancak beni en çok etkileyen, zengin olmanın farklı bir şey gerektirmesidir. Çok az insanın yaptığı şeyleri yapmak zorundasınız. Brian’ın John’dan daha büyük bir bedel ödemeye hazır olduğunu görebilirsiniz. Ancak maddi ödülleri de ona göre daha büyük. Yine de Brian’ı harekete geçirenin bu olduğunu sanmıyorum. O, sadece kazanmayı istiyor.
Arayın ve bulacaksınız
Zenginlik matematiksel bir denklem değildir; kesin bir formülü yoktur. Eğer öyle olsaydı, tüm matematikçiler zengin olurdu.
Zengin olmak, özel bir yetenek gerektirir; bilimden ziyade bir sanattır. Birisi size bir “para kazanma planı” sunduğunda, şu soruyu kendinize sorun: Eğer bu plan gerçekten iyi ise, bu kişi neden kendisi için kullanmıyor? İşte bu yüzden siz de bu planı bulamamış olabilirsiniz.
Zengin olmak istiyorsanız, bunun peşinden gitmelisiniz. Dikkatlice bakıldığında, her yerde bu düşünceyi görebilirsiniz: Arayın ve bulacaksınız.
Henry David Thoreau bu düşünceyi şu sözlerle en iyi şekilde dile getirmiştir:
“Başarı genellikle onu arayamayacak kadar meşgul olanların başına gelir.”
Bir hedefe ulaşmak için yeterli zaman ayırırsanız, zaman içinde muhtemelen başarılı olacaksınız. Sadece pes etmemeli ve işe yarar bir yöntem bulmalısınız. Zengin olmak da bu prensibe dayanır.
Darius Foroux
