Merkeziyetsiz Finans (DeFi)
Merkezi olmayan finans (decentralized finance), son zamanlarda çok fazla ilgi kazanan blockchain tabanlı bir finansal altyapıdır. Terim genellikle, Ethereum blok zinciri gibi halka açık akıllı sözleşme platformlarında oluşturulmuş açık, izinsiz ve yüksek düzeyde birlikte çalışabilir bir protokol yığınıdır.
DeFi özellikle aracılara ve merkezi kurumlara güvenmez. Bunun yerine, açık protokollere ve merkezi olmayan uygulamalara (DApps) dayanır. Anlaşmalar kodla uygulanır, işlemler güvenli ve doğrulanabilir bir şekilde yürütülür ve yasal durum değişiklikleri halka açık bir blok zincirinde devam eder. Böylece bu mimari benzeri görülmemiş şeffaflık, eşit erişim hakları ile değişmez ve yüksek oranda birlikte çalışabilir bir finansal özgürlük ortamı yaratır.
Açık bankacılık, bankacılık sistemlerine kolaylık ve erişim noktalarını artırırken, merkezi olmayan finansal sistem ise dijital varlıklar ve yeni kripto ekonomisi için finansal ürünler ve hizmetler geliştirmeyle ilgilenir.
DeFi’nin çığır açan başarı hikayelerinden biri Uniswap’dır.Uniswap,emir defterine güvenmeden token takas etmesine olanak tanıyan otomatik piyasa yapıcı sistemine öncülük eden ilk DEX’lerinden biridir.
Diğer çığır açan proje ise Avalanche, Ava Labs tarafından geliştirilen ve herkesin çok işlevli kendi blok zincirlerini ve merkezi olmayan uygulamalarını (DApps) kolayca üretmesine olanak tanıyan bir platformdur. AVAX Coin ile işlemleri 1 saniyeden daha kısa sürede doğrulayabilen ve tüm Ethereum geliştirme araçlarını destekleyen ilk akıllı sözleşme platformudur.
DeFi‘nin en önemli özelliği; hızlı ödeme, düşük işlem ücretleri ve demokratik bir dağıtım sağlamasıdır.DeFi, blockchain ekosisteminin en önemli parçalarından biri haline geldi ve merkezi olmayan uygulamaların, merkezi alternatiflere karşı rekabet edebileceğini ve kazanabileceğini kanıtladı.
