Multidisipliner ve İnterdisipliner Yaklaşım
Çalışmalarda Birlikte Olmak ve Bir Arada Olmanın Farklılığı
Multidisipliner Yaklaşım (Bir Arada) İnterdisipliner Yaklaşım (Birlikte)
Birlikte olmak ve bir arada olmak gündelik hayatta çoğunlukla benzer anlamda gibi algılanabilmektedir. Oysa her kelime ve kavram eş anlamlı olsa dahi farklı muhtevaları içerdiğini söylemek yanlış olmayacaktır. İnsan zihninde imgeler ve algılama, kurulan kelime ve kavramlarla çok yakından ilgilidir. Aynı zamanda kullanılan kelimelere hangi anlamların yüklendiği de önemli olmaktadır. Bu bakımdan çalışma gruplarımızda “birlikte olmak” ile “bir arada olmak” kelimelerinin de farkı ortaya çıkmış olmaktadır. Bizler bir çalışma yürütürken birlikte mi yürütüyoruz yoksa bir arada mı yürütüyoruz? Elbette tek başımıza yürüttüğümüz çalışmalar da mevcuttur. Burada bir ayrım ve karşılaştırmadan ziyade farkındalığa dikkat çekmek istiyorum. Özellike bilimsel araştırma ve çalışmalarda bunun önemi artmaktadır. Zira yapılacak çalışmaların nasıl bir yaklaşımla yapılacağı çalışmanın bütünlüğü açısından önemlidir.
İş bölümü ve alanda uzmanlaşma günümüzde bir çok keşif ve profesyonelleşme sağlamıştır. Fakat bu uzmanlaşmanın da en büyük krizi artık bunun ötesine gidilememesidir. Uzmanın kendi alan sınırlarını çizip diğer alanlardan destek alırken diğer alandan bilgisi olmamasıdır. Yani profesyonel anlamda uzmanlaşma süreci S eğrisi gibi olduğundan bir süre sonra artık rutinleşecek ve yenilik üretme becerisinden yoksunlaşacaktır. Çünkü yeniliği getirecek bağlantı kurma ve farklı alandan bilgi edinme süreci rutinleşmiş olacaktır.
Whitney Johnson S eğrisinde bundan bahsederken uzmanlaşma süreci sonrası yenilik ve inovasyon için farklı bir alanda daha uzmanlaşmaya gidilmesi gerektiğine vurgu yapmaktadır. Tabi ki uzmanlaşma algımız genellikle bir ömür boyunca bir işle uğraşmak olarak algılanmaktadır. Bunun nedeni iş ve çalışmalarımızda kendi sınırlarımızı çekip sadece bir şeye odaklanmakla ilgilidir. Bu noktada ekip çalışmaları, birlikte çalışmalar ve bir arada çalışmalar önemini göstermektedir. Zira günümüzde yapılan hangi uzmanlık hangi iş olursa olsun mutlaka diğer alanlarla doğrudan ve dolaylı olarak da ilgilidir…
Burada multidisipliner ve interdisipliner yaklaşımlar akla gelebilir. Çünkü hiç kimse sınırsız bilemeyeceği ve her işi tek başına halledemeyeceği için birlikte ve bir arada çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu sadece işi parçalara bölüp kolaylaştırmayı sağlamaz yenilik ve inovasyonu da tetikleyen bir etken olarak karşımıza çıkabilir.
“Bir arada” çalışmak multidisipliner yaklaşıma denk gelirken, “birlikte” çalışmak interdisipliner yaklaşıma denk geldiğini varsayabiliriz…
Multidisipliner yaklaşım belirlenen ortak bir çalışamada yer alan herkesin bir diğerinin yaptığı işle ilgilenmeden kendi işini yapması olarak ifade edilebilir. Burada bir iş bölümü vardır ve işler parçalarına ayrılarak uzmanlar tarafından disiplinlerin bir aradalığı ile yürütülür. Burada her disiplinin sınırları belirlidir ve her disiplinin kendi alanından sorumlu iken farklı bir hedefi vardır. Multidisipliner yaklaşım proje ya da çalışmaya uygun olduğunda oldukça katkı sağlayacak bir yaklaşımdır. Burada önemli olan hangi yaklaşımın ne için kullanılacağını iyi belirlemek olacaktır.
İnterdisipliner yaklaşımda ise belirlenen ortak çalışma içerisinde yer alan disiplinlerin bilgisine farklı disiplinlerin katkıda bulunmasıdır. Burada disiplinler birlikte çalışarak sınırlarını zorlar ve karşılıklı bir etkileşim içine girerler. Bunun sonucu olarak bu yaklaşımda yenilik ve inovatif çıkış da daha mümkün olarak görülebilir. Örneğin, bir AR-GE merkezinde tamamen farklı alanlardan mühendislerin birlikte çalışması güzeldir fakat bunun yanına nitelikli ve bağlantılı çalışamalar yürütecek sosyolog, psikolog, felsefeci ya da matematikçi yer alması asıl inovasyonu tetikleyen kısım olarak karşımıza çıkacaktır…
Özellikle projelerde bu yaklaşımları kullanarak projenin amacına uygun olarak en iyi sonuca ulaşmak için bu alanda mentörluk desteği almak yerinde olacaktır. Her çalışmada ya da projede bilimsel kavram ve yaklaşımları değerlendirmek yeni perspektifler sağlayacaktır.
Blog yazısı için kısaltılarak yeniden düzenlenmiştir.
Kaynak ve Detaylar:
Prof. Dr. Gül Güner Akdoğan — Sunum indir
İletişim İçin: info@abdurrahmancam.com.tr
