NFT Nedir? NFT Ne İşe Yarar?
Kel kafalı Bilocan’a anlatırcasına… Yine olabildiğince basitleştirerek non-fungible tokenları açıklamaya çalışacağız.
İnsanlar artık gün geçtikçe daha fazla dijitale bağımlı hale geliyor. Hepimiz neredeyse birer cyborg olduk çıktık. Dolayısıyla internet üzerindeki dijital varlıklar da değerli birer varlık halini almaya başladı. NFT de bu dijital varlıklardan biri. NFT’ler başka bir eşi daha bulunmayan dijital varlıklardır. Eşsiz ve benzersiz tokenlerdır. Basitleştirilmiş bir ifadeyle NFT: bir içeriğin üretici tarafından bir kutuya koyulup bu kutunun imzalanarak/mühürlenerek satılmasıdır.
Geçtiğimiz günlerde Saba Tümer, kendi gülüşünün medya içeriğini bu kutulardan birinin içerisine koyup NFT olarak 90.000 ₺’ye satmıştı. Peki Youtube’da ‘Saba Tümer kahkahası’ medya içeriği yok mu? Var elbet ama sahibi Saba Tümer imzalı orijinal değil!!
Satılan bu Saba Tümer gülüşlü NFT varlığı her el değiştirdiğinde Saba Tümer komisyon kazanacak. Bu NFT’den bir adet olduğundan ve üzerinde copyright bilgileri de yapışık olduğundan başkası tarafından kopyalanamaz, çoğaltılamaz. Şu an Saba Tümer gülüşünü içeren NFT’den dünya üzerinde bir adet bulunmaktadır.
NFT’yi değerli yapan sahibinin ilk elinden çıkmış olmasıdır. Sonuçta, Mona Lisa tablosunu da Google Görseller’den bulabilir, çoğaltabilir, baskısını alabilir ve duvarımıza asabiliriz. Ama asıl değerli olan ise Da Vinci’nin elinden çıkmış Louvre Müzesi’ndeki orijinal kopyadır.
Sanal alemdeki eşsiz dijital varlıklar artık blockchain teknolojisi ile çoğaltılamaz etiketiyle tekbirleştiriliyor, tekleştiriliyor. Bu işlem NFT contractler sayesinde gerçekleştiriliyor. Çünkü bu kontratlara/sözleşmelere konu olan dijital eserler, sahibinin imzası ile mühürleniyor.
Bu mühürlü eser, blockchain ile korunduğundan başkaları tarafından kopyalanamıyor! Eğer eser sahibi ileride kopyalamaya kalkarsa eser sahibinin değeri, itibarı, güvenirliği düşeceğinden bu da imkansıza yakın. Yani bir NFT esere yatırım yapmadan önce eser sahibi üreticisinin kaypak olup olmadığını ve güvenirliğini araştırmak önemli bir faktördür.
Örneğin bu formanın üzerine keçeli kalemle bir Hagi imzası çakıp Hagi imzalı forma olarak rahatça çoğaltıp satabilirsiniz. Fakat tokenlanmış NFT’lerde böyle bir durum söz konusu olamaz. Çünkü NFT üzerinde copyright bilgileri gömülüdür.; eserin sahibi, o eserden kaç adet olduğu vs. bilgiler yer alır. Bu bilgiler de blokzincir teknolojisi ile korunduğundan değiştirilip kopyalanamaz. Çalınması, değiştirilmesi için sözleşmenin üzerine yazıldığı blockchainin(ETH gibi) hacklenmesi gerekir.
Genelde NFT’lerde ses, video, grafik, sanat eseri, lisans, sertifika gibi dijital içerikler yer alır. Ve blokzincir sözleşmeler(contractler) aynı bitcoinde olduğu gibi sahibine anonimlik hakkı verir. NFT gibi bu tür akıllı kontratlar giderek önem kazandığından Ethereum da giderek değeri artacak kripto para birimlerindendir. Çünkü smart contractler genellikle ethereum blockchaini üzerinde işlem yapar.
AEGEANOCTURNE
Bak bak diğer yazılarım: