Okuma alışkanlığı kazanmak için 5 adım
Çocuklara, gençlere ve diğer herkese verdiğimiz ama kendimizin ne kadar uyguladığı konusu bile şüpheli olan o müthiş tavsiye: Oku.
Henüz daha ilk okul sıralarından başlayan, zorla bir şeyleri okutarak çocuklarımıza okuma alışkanlığı kazandırma yarışı içine girdiğimiz fakat her nedense de bir türlü istediğimiz sonucu alamadığımız amacımız.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) verilerine göre Türkiye, kitap okuma oranında dünyada 86'ncı sırada, yoksul Afrika ülkeleriyle aynı kategoride. TÜİK’e göre ise Türkiye’de kitap, ihtiyaç listesinin 235'inci sırasında yer alıyor. (Kaynak: https://www.cnnturk.com/dunya/dw/unesco-turkiye-kitap-okuma-oraninda-86inci-sirada)
Ben okuma eyleminden ziyade asıl mevzunun ilgi ve istek konusuna hiç kafa yormadığımızdan kaynaklandığını düşünüyorum. Uç bir örnek verirsek, at yarışı oynayanların bu konuda ne kadar derin okumalar yaptığını görenlerimiz olmuştur. Onlara bunu okutan nedir?
Okuma eylemi merakla birlikte işleyen bir kavram. İnsan özellikle merak ettiği, ilgi duyduğu konular üzerine okumayı seviyor.
Bir konuda aksiyon aldırmak istiyorsak, ki sanırım okuma konusunda istiyoruz, o zaman bir ürünü aldırmak için kullandığımız pazarlama yöntemini neden burada da uygulamayalım?
Küçük bir ara bilgilendirme yapıp sonra konumuza tekrar geri dönelim. Pazarlamada dört temel adım vardır.
- Farkındalık (Awareness): Ürün ve hizmetin var olduğunu göstermek
- İlgi (Interest): Ürün veya hizmete karşı bir ilgi uyandırmak
- İstek (Desire): Ürün veya hizmet için istek oluşturmak
- Aksiyon (Action): Satın alma işlemini gerçekleştirmek
Bunlara beşinci olarak ‘Elde tutma’ (retention) da eklendiğini görebilirsiniz.
Bu adımlardan birinde bir eksiklik varsa sonuca ulaşmak zor. Ya da bu adımlar zaten müşteri tarafında oluşmuşsa sizin bir şey yapmanıza gerek kalmadan satış işlemi oluşuyor. Bu adımların tümü aslında biraz yeni müşteri kazanmaya dönük.
Bu yaklaşım insan psikolojisi üzerine dayandığından aslında satmak istediğimiz her şeyde geçerli. Yaşantınız içindeki tüm satın aldığınız ürün, hizmet veya fikirlere bakın, bu maddelerin hepsiyle ilgili bir karşılık bulacaksınız.
Şimdi okuma konusuna dönersek. Bizdeki yöntem genellikle 1. maddeyle başlıyor: ‘bu kitabımız’ deniyor (farkındalık), sonra da direk 4. maddeye geçilerek: ‘bu okunacak’ deniyor (aksiyon).
2. ve 3. madde atlandığından görünürde kitap okuma alışkanlığı kazandırdığımızı zannederken, sadece okunması gereken kitapları iş görülene kadar okutmuş oluyoruz.
Bağımsız hareket etme yaşına gelindiğinde ise ilgi ve istek oluşturulmamışsa, bir okuma eylemi de pek gerçekleşmiyor.
Aslında bu yöntemi bir çok şey için kullanabiliriz, fakat biz konumuzu dağıtmadan okumak üzerine odaklı konuşalım.
Nereden başlamak lazım?
Yukarıda belirttiğimiz adımları takip ederek biraz bilimsel gitmeye çalışalım.
- Farkındalık: Öncelikle neler okunabileceğine dönük olarak örnek 5–10 kitabı öne çıkarıp bir farkındalık oluşturmakta fayda var. Kitap konularının farklı olması önemli. Aynı tarz kitaplardan ziyade farklı türler iyi olur.
- İlgi: Her bir kitap içeriğinden ve türünden biraz bahsederek ilginin hangisi üzerine gittiğini anlamakta fayda var. Bu ilgi anlaşıldıktan sonra,
- İstek: İlginin yöneldiği tarafta biraz daha derinleşerek sohbet etmekte ve kendi deneyimlerinizden bahsetmekte fayda olacağını düşünüyorum. Bir karakter veya kavram üzerinden konuşarak bu konudaki öğrenme isteğini beslemek faydalı olacaktır.
- Aksiyon: En son adım olarak istediği kitabı seçtirerek okumaya başlamasını sağlamanızda fayda var.
Davranışla ilgili konularda bir alışkanlık kazanmak önemli olduğundan 4. adımı yapmaya başlarken 5. adım olarak bunun her gün yapılması gereken bir işlem olması gerektiği konusunda mutabakat yapıp, düşük seviyedeki sürelerle tekrarlanır şekilde götürmekte fayda var.
Bu konuda takip önemli bir kavram(buna ‘elde tutma’ denebilir). Her gün yapılanların yazılı olarak takip edilmesi alışkanlık kazanma anlamında kritik.
Kitap bitince adımlar yinelenebilir. Bir müddet sonra zaten ilgi ve istek oluşmuş olacağından, en önemlisi alışkanlık kazanıldığından dışarıdan bir müdahaleye gerek kalmadan süreç işlemeye devam edecektir.
Denemek 1, hiç bir şey yapmamak 0 ise 1'e talip olmak güzeldir…
Blog ailemize sen de katıl! | Podcast| Slack | Facebook | Twitter | Instagram
