Sıkça Yapılan Safsatalar-1 (Astroloji)
Astroloji tutkunlarından gelen tweetlere tek tek yanıt vermekten bunaldığım için sıkça yapılan safsatalara kısa yanıtlar derledim. Buyrun:
# Kadim bilim hakkında nasıl ileri geri konuşabilirsin?
Kadim bilim diye bir şey yoktur. Bilim şarap değildir, yıllandıkça değer kazanmaz. Hiçbir bilimsel argüman hakkında övücü bir şekilde “bin yıllık hipotez / kökleri üç bin yıla dayanan kanun” gibi ifadelere rastlayamazsınız. Bilimde kadimlik yoktur. “Kadim” denecek kadar eski teoriler büyük ihtimalle yerlerini yenilerine bırakmıştır. Bilakis ‘kadimlik’, durağanlık anlamına geldiği için bir alanı bilim değil sözdebilim yapar. Kadim fizik, kadim biyoloji gibi şeyler yoktur.
# Astroloji bilmeden astroloji hakkında konuşuyorsun!
Doğru. Astrologluk yapmıyor, astoloji hakkında konuşuyorum. Budist rahiplerin havada duramayacağını söylemek için budizm bilmeye değil, temel fizik bilmeye ihtiyacınız var. Astroloji hakkında eleştiri yapmak için biraz bilimsel yöntem, biraz da mantık bilmek yeterlidir. Eğer astroloji bilmeden “hayır efendim, Mars agresyonun değil, sevginin temsilcisidir” demiş olsaydım, iddianızda haklı olurdunuz. Ayrıca tüm astrologlar psikoloj, ekonomi, sosyoloji, siyaset, diyetetik bilmeden bu konular hakkında atıp tutuyorlar. Ben naçizane bilim felsefesi ve sosyolojisi üzerine biraz kafa yormuş ve üretmiş biri olarak “astroloji bilim değildir, toplum için de zararlıdır” diyorum o kadar.
# Astrolojinin ekmeğini yiyorsun.
Astrolojiden para kazanmak isteseydim astrolog olurdum. Gelirimi kitaplardan değil havacılık sektöründe faaliyet gösteren şirketimden elde etmekteyim. Astroloji de ilgilendiğim tek alan değil zaten. Yazdıklarımın %5'ini tutmaz.
Astrolojinin ekmeğini yiyen her yıl “20XX’te yıldızınız ne söylüyor?” kitapları yazanlar olmalı. Ben her yıl “Astrolojinin 20XX’te bilimle imtihanı” diye kitap yazmıyorum. Gazetede köşe tutmuyorum. Astrolojik danışmanlık ya da ücretli kurslar vermiyorum. Astrolojiyle ilintili olarak kitap telif gelirim dışında (şeffaflık adına söyleyeyim: 3 yılda toplam 2800 TL) bir gelirim olmadı. Bilen bilir: Bu miktarı da bilimsel ve kültürel faaliyetlere bağış olarak fazlasıyla kullandım.
# Astroloji dünyada üniversitelerde okutuluyor.
# Einstein da astrolojiye ‘inanıyordu’.
Bu palavrayı 1959'da bir astrolog ortaya attı ve yayıldı. Böyle bir şey söz konusu değil. Aksine, Einstein’ın astroloji hakkındaki görüşünü içeren tek kanıt şu mektuptur ve Einstein’ın astrolojinin sözdebilim olduğu görüşünü içermektedir. Ayrıca, olsa ne olur? Einstein evrenin genişlemesi hakkında da yanlış fikirlere sahipti. Sabunladığı deney bile var. Bilimde otorite yoktur.
# Ya Newton? Peki ya Kepler?
Evet, onlar astrologdu. 16 ve 17. yüzyılda kim olsa astrolog olurdu zaten. Newton aynı zamanda simyacıydı da. Onun inançları sizin için bu kadar önemliyse kurşunu altına çevirmenin mümkün olduğuna inanmanız gerekir.
# Jung 20. yüzyıldan ama…
Hatasız kul olmaz… Ama 20. yüzyıl bilim insanlarının görüşünü önemsiyorsunuz madem: 19'u Nobel ödülü almış şu 192 bilim insanı da aynı yüzyıldan. 21. yüzyılı saymıyorum bile. Astroloji artık bilimin öyle ya da böyle konusu değil.
#Ama Carl Sagan da ölmeden önce…
Sussss… İftira atma ölmüş adama!
# Kendini bilim adamı sanıyorsun…
Sanmıyorum. Akademik olarak bu konularla ilgileniyorum ve tanım gereği bu da beni bilim insanı yapıyor. “Bilim insanı” yüce bir sıfat değil. Dağcılık sporuyla iştigal edenlere dağcı hatta astrolojiyle iştigal edene astrolog denmesi gibi bir şey.
# Bilim her şeyi bilemez.
Evet. Bilmesi de gerekmiyor. “Bilim her şeyi bilir” diyen bilim insanı yok. Ama “astroloji her şeyi bilir” diyen astrolog gördüm.
# Bilimin yanıldığı oluyor.
Hay ağzını öpeyim! Tabii ki de. Bu yüzden bilim zaten. Bilimsel teoriler yanlışlanınca çöker. Yerine yenisi gelir. Hiç yanılmama iddiasında olan astrolojidir. Neden? ÇÜNKÜ YÜKSELEN DAHA ÖNEMLİ ZATEN.
# Pozitivizm çok rerörerö… Ortodoks bilim çok hedehödö…
Bilginin hangi yoldan elde edildiği yönünde farklı inançlara sahip olabiliriz. Pozitivistlere göre deney ve gözlemle, rasyonalistlere göre akılla, entüisyonistlere göre sezgi yoluyla, astrologlara göre yıldızlara bakarak vs… Ancak bilgi nasıl elde edilirse edilsin, doğruluk değeri sınamayla ortaya çıkar. Astrolojik önermeler sınanınca fos çıkıyor. “Sınansa ve yanlış çıksa da bence doğru, pozitivizm tükaka” diyorsanız bunun herhangi bir “-izm” ile alakası yok. Bu astrolojiyi din yerine koyduğunuz anlamına geliyor. Allah kabul etsin.
# Burçlar Kuran’da geçiyor.
Hayır. Takımyıldızlarından bahsediyor o kadar. Develer, ırmaklar ya da şaraptan da bahsediliyor. Deve falı, ırmak falı ya da şarap falı diye bir şey uydurup “ama Kuran’da geçiyor” demeye benziyor bu.
# Astroloji 12 burçtan ibaret değildir. Onlar burççu!
Gerçek astroloji bu değil yani… Peki. Bu arada bir bakıma haklısınız çünkü artık 13 burç var (sisteminiz bozulmasın diye ihmal ettiğiniz presesyon hareketi nedeniyle).
# Padişahlar, krallar da müneccimlere danışırdı.
Doğru. Aynı zamanda savaşlarda öldürülür, isyanlarda indirilir, kardeşlerini boğdurur, insanları kazıklara oturtur ya da giyotinle idam edilirlerdi.
(Sürecek…)
Podcast| Youtube | Slack | Facebook | Twitter | Instagram | Kodcular
