Sağlıklı Bir Alışkanlık Nasıl Kazanılır
Sosyal medyada daha az zaman geçirmek, sabah koşusuna çıkmak veya günlük yazmak. Umarım bu yazı yeni yılda yeni alışkanlıklar kazanmanıza yardımcı olur.
Bu yazı bir çeviri yazıdır ve Scoot Gilbertson tarafından Wired’da yayınlanmıştır. Orijinal yazıya buradan ulaşabilirsiniz.
O zaman yine geldi çattı, yılın başı… Tanıdığımız herkes spor salonuna yazılıyor, sağlıklı bir diyet programına başlıyor veya son sigarasını yakıyor. Tabii ki de bazılarının gerçekten son sigarası ve spor salonu da gerçekten birilerinin hayatının yeni bir parçası. Maalesef çoğumuz o kişilerden olamıyor ve yeni alışkanlıklar kazanmak yerine hayal kırıklıkları yaşıyor.
Bu yazının gerçekten işe yarayacağının sözünü veremem, beni tanıyanlar bu önerileri veren kişinin ben olduğumu görünce kahkahalar atabilirler. Yine de siz okumaya devam edin :)
Hedefleri Unut, Sistemlere Odaklan
Hayatınızdaki bir şeyi değiştirmenin ilk ve en önemli kısmı, kararları ve hedefleri unutmaktır. Hedeflerinize odaklanmak yerine bunları gerçekleştirmenizi sağlayacak sistemler oluşturmaya odaklanın.
WIRED yardımcı editörü Adrienne So’nun dediği gibi, “mümkün olan her yerde sürtünmeyi azaltın.”
Ayakkabılarınızı kapının yanında tutarak koşuya çıkmayı kolaylaştırın. Meyveleri tezgahta tutarak daha sağlıklı yemeyi kolaylaştırın. Kitabınızı masada tutarak okumayı kolaylaştırın. So’nun dediği gibi: “Her şeyi önceden hazırladıysanız, düzenli çalışmak daha kolaydır. Temiz bir eşofman aramak için 20 dakika harcamak yerine önceden hazırladığınız kıyafetleri hızlıca giyip 20 dakikanızı fazladan yürüyüş için harcayabilirsiniz.”
Aşamalı İlerle
Alışkanlık kazanmak planlama aşamasında kolay gibi görünür ama başladığımız anda gerçeklerle yüzleşiriz ve bazen ilk günden bırakırız. Bunun olmaması için kendimizi yavaş yavaş alıştırmalıyız. Her gün ufak eklemeler yapmalıyız. Planlı arttırmak, alışkanlıklara ara vermemizi engeller. Yani her gün 50 sayfa okuma hedefimiz 8. günde okumaya zaman bulamamamızla kopacağı için her gün 20 sayfa hedefi koyup 8. günde de okuyabilmemizi sağlar. Alışkanlık kazanma aşamasında hiç aksatmadan toplamda 300 sayfa okumak, düzensiz şekilde okunan 500 sayfadan daha faydalı olur.
Eskiden internette, komedyen Jerry Seinfeld’in Brad Isaac’e tavsiyeler verdiğine dair uydurma bir hikaye vardı. Hikayeye göre Isaac ona komedyen olma konusunda herhangi bir ipucu olup olmadığını sorduğunda Seinfeld’in cevabı, şaka yazma alışkanlığı kazanmak olduğunu söylemiş.
Ayrıca Seinfeld’in bir tekniği varmış Hikayeye göre Isaac’e büyük bir duvar takvimi almasını söylemiş ve her işi yaptığında, Takvimdeki o güne büyük bir çarpı atması gerektiğini söylemiş. “Birkaç gün sonra bir zinciriniz olacak. Sadece buna devam edin ve zincir her gün daha da uzasın. Zincir gitgide uzayacak ve o zinciri görmek hoşunuza gidecek. Bundan sonraki tek işiniz zinciri kırmamak.”
Hikaye uydurmadır belki ama mükemmel bir tavsiye. Bu arada Barış Özcan da bu konu hakkında her yıl başında yeni bir video hazırlıyor.
Sürtünmeyi Her Seferinde Daha Çok Azalt
Alışkanlıklarımızı değiştirmekte zorlanmamızın sebeplerinden biri, sahip olduğumuz alışkanlıklara duygusal olarak çok bağlı olmamızdır. Sabahları telefona bakmayı seviyorum. Okumak/egzersiz yapmak/yemek yapmak/vb. istemiyorum. Bu durağanlığın ve değişime karşı direncin üstesinden gelmek zordur, özellikle de bu direncin farkında olmadığımız zamanlarda. İstemediğiniz alışkanlıklardan nasıl kurtulabileceğinizi anlatmaktan kaçınmamın sebebi bu. Yeni alışkanlıklar kazanmaya çalışırken bu direnç daha az olur.
Peki ya bu duygusal direncimizi aşmanın bi yolu varsa? Spesifik alışkanlıklar kazanmaya odaklanmak yerine kendi irademizi geliştirmemiz gerekiyor. Bu, Katolik meditasyon rehberlerinden 20. yüzyılın başlarındaki Yeni Düşünce Hareketi’ne kadar uzanan eski metinlerde yaygın bir temadır.
İrade kas gibidir, onu zorlayarak güçlendirebiliriz. bunun sayısız örneği var ama genel olarak hepsi şunun gibi: Duvara bakan bir sandalyeye otur. Duvarda bir nokta seç. Kalk, duvara git ve noktaya dokun. Sonra sandalyeye dön ve aynı şeyi tekrar et. Çoğu kitap, bunu başta 10 kez yapmanızı ve zamanla yükseltmenizi söyler.
Buradaki fikir, duygusal olarak bir şey hissetmediğiniz şeyleri yapmaya istekli hale gelmenizi amaçlar. Bu, daha sonra diğer alışkanlıklara uygulayabileceğiniz bir irade gücü oluşturur.
Sadece yap
Sonuç olarak Nike aslında haklıydı. Yazarlık hocalarımdan birinin dediği gibi, yazar olmak için bir koltuğa oturup yazmaya başlamalısın. Yogi olmak için yoga yapmalısın. Koşmak için çıkıp koşmalısın. Kolay yollar aramayı bırakıp harekete geçmelisin.
Bununla birlikte, Clear’ın Atomik Alışkanlıklar’ın başlarında belirttiği gibi, kim olduğunuzu değiştirmenin yolu, yaptığınız şeyi değiştirmektir. “Ne zaman bir sayfa yazsan, bir yazarsın. Kemanı her çaldığında, bir müzisyensin. Bir antrenmana her başladığında, bir atletsin.” Her ne yapıyorsan osun.
Ahmet Kök
Yazımı beğendiyseniz alkış atarak ve paylaşarak daha fazla kişiye ulaşmasını sağlayabilirsiniz. (Maksimum 50'ye kadar alkış atılabildiğini biliyor muydunuz?) Yorum yaparak bana geri bildirimlerde bulunmanız ise beni gerçekten çok mutlu ediyor.
Ayrıca bana ahmeetkok sosyal medya hesaplarımdan veya kokahmet@pm.me mail hesabımdan her zaman ulaşabilirsiniz.
Diğer yazılarıma göz atmak isterseniz:
