Sizi Daha İyi Bir İnsan Yapacak 7 Kitap
Kitaplar hayatınızı değiştirebilir…
Hayatımda yüzlerce kitap okudum. Ama sadece birkaç düzinesi yaşam tarzım üzerinde kalıcı bir etki bıraktı.
Ve okuduğum birkaç düzine harika kitaptan sadece 7 tanesi bana daha iyi biri olmam için ilham verdi. Açıkça söylemem gerekirse, bu kitapları okuduktan sonra hayatımı ve davranışlarımı olumlu yönde değiştirdiğimi söyleyebilirim.
İşte bunlar… Umarım onlar da sizin üzerinizde aynı etkileri gösterir…
1| The Dawn Of Everything (Her Şeyin Şafağı)
Yuval Harari’den Hayvanlardan Tanrılara Sapiens’i beğendiyseniz buna da bayılacaksınız bence. The Dawn Of Everything, antropolog David Graeber ve arkeolog David Wengrow tarafından kalema alınmıştır.
Bu kitapta, tarihimiz hakkında yaygın olarak kabul edilen birçok inancı çürütmek için sağduyu ve bilimi kullanıyorlar. Örneğin, 10.000 yıl öncesine kadar aniden tarım devrimini başlatana kadar herkes bizim her zaman avcı-toplayıcı olduğumuzu varsayar. Ve işte o zaman eşitsizlik de başlamıştı. En azından ana fikir bu.
Ancak Graeber ve Wengrow, tarihin daha karmaşık olduğunu açıklıyor bu kitapta. Popüler kitaplarda ve medyada gördüğümüz aşırı basitleştirilmiş anlatılar gibi değil tabi. Benim temel çıkarımım, insanların oldukça karmaşık ve benzersiz olduğudur. İnsanlar hakkında genelleştirilmiş iddialarda bulunmak imkansızdır aslında.
Bu kitapta en sevdiğim şey, yazarların dünyaya bakış açısıdır. Akranlarını değil, kendilerini de eleştiriyorlar. Bu kişisel farkındalık düzeyi ne yazık ki nadir karşılaştığımız bir durum.
2| Too Soon Old, Too Late Smart (Çok Erken Yaşlı, Çok Geç Akıllı)
Bu kitap, rahmetli psikiyatrist Gordon Livingston tarafından kalem alınmıştır. İyi bir yaşam için basit ve derin derslerle doludur.
Kitabın adı, kaçınmak istediğiniz bir kaderdir. Hayattaki en büyük trajedilerden biri, bir şeyleri çok geç öğrenmemizdir. Sorun şu ki, çoğumuz inatçıyız bu konuda.
Tecrübeli insanların tavsiyelerini dinlemek yerine kendi başımıza çözmeyi tercih ediyoruz çoğunlukla. Livingston sadece kendi deneyimine sahip değildi, aynı zamanda tedavi ettiği hastaların ortak deneyimlerine de sahipti.
Kitap, birkaç oturuşta okuyabileceğiniz 30 kısa pasajdan oluşuyor. Her bölüm hayat değiştiren tavsiyeler içeriyor. Bitirir bitirmez tekrar okumak isteyeceğiniz bir kitap açıkçası.
En sevdiğim derslerden biri ise şudur:
“İnşa etme süreci her zaman yıkımdan daha yavaş ve daha karmaşık olmuştur.”
Bu, hayattaki her önemli şey için geçerlidir: Sağlığınız, ilişkileriniz, yatırımlarınız ve kariyeriniz…
3| Freedom From The Known (Bilinenlerden Özgürlük)
Jiddu Krishnamurti’yi ilk kez yıllar önce Sam Harris’in tavsiye listesinden öğrenmiştim. Ama bir yıl öncesine kadar nedense kitaplarını hiç elime almadım.
Krishnamurti, 20. yüzyılın en önemli düşünürlerinden biridir. 1895'te Hindistan’da doğdu ve hayatının ilk yılları büyük bir gizem olarak kaldı. Ancak 16 yaşında felsefeyle ilgili konuşmalar yapmaya ve fikirlerini paylaşmaya başladı.
90 yaşında ölene kadar hayatının geri kalanını seyahat ederek ve fikirleri hakkında konuşarak geçirdi. Krishnamurti’yi diğer filozof ve düşünürlerden ayıran şey, ona hayran olmanızı veya onu bir guru olarak görmenizi istememesidir.
Makam sahibi kişilere saygısı yoktu ve başkalarına farklı bakmanın ve birilerini körü körüne takip etmenin aptalca olduğuna inanıyordu. Ona göre herkes eşitti. Bu zihniyeti seviyorum zira cevaplar için başkalarına bakmaya devam ederseniz asla tamamen özgür olamazsınız. Özgür olmak için bağımsız bir düşünür olmanız gerekir.
Freedom From The Known veya başka herhangi bir kitabını almaya karar verirseniz, doğrudan ve genellikle sert tavsiyelerine dikkat edin. Kitaplar onun konuşmalarına dayanıyor, bu yüzden kendi kendine yardım kitapları gibi değil, bunun yerine daha çok bir konuşma havasında geçiyor.
4| Enough (Yeterli)
John Bogle, modern finansın en önemli isimlerinden biridir. Vanguard’ı kurdu ve ilk popüler endeks fonunu yarattı: ABD’deki en iyi performans gösteren 500 şirkete yatırım yapan bir fon sepetidir. Endeks fonları var olmadan önce, insanlar şimdi olduğu gibi pasif yatırımlar yapamaz ve çok az riskle düşük getiri elde edemezdi.
Bogle, trilyonlarca dolarlık serveti yöneten bir şirket kurdu. Aslında, Bogle’ın borsayı tarihte başka hiçbir kimsenin başaramadığı şekilde etkilediğine inanıyorum. Endeks fonları ile halka basit bir yatırım getirisi sağladı. Onları icat etmedi, fakat onları büyüttü.
Birçok profesyonel yönetici bu yüzden Bogle’dan pek hoşlanmazdı. Ancak endeks yatırımıyla Bogle, sıradan insanların borsaya daha fazla para yatırmasına yardımcı oldu, bu da piyasanın büyümesini sağladı ve sizin ve benim gibi ortak yatırımcıları daha zengin hale getirdi.
Aynı zamanda inanılmaz derecede cömert ve çok yönlü bir insandı. Yaşam felsefesi gerçekçi ve onurluydu.
Finans sektöründe bu kadar servet yaratırken, kazancının yaklaşık yarısını çeşitli hayır kurumlarına bağışladı. Bu yüzden trilyon dolarlık bir şirket kurduktan sonra bile asla milyarder olmadı, ve asla olmak istemediği bir şeydi bu.
Bu, vaaz ettiğini gerçekten uygulayan bir adam olduğunun en belirgin göstergesiydi. Bu açıdan ona çok saygı duyarım.
5| A Manual For Living (Yaşam Kılavuzu)
Stoacı filozof Epictetus’un Enchiridion (Yunanca “el kitabı”), 2015'ten beri oluşturduğum hemen hemen her tavsiye listesinde yer alan tek kitaptır. Bu benim yaşam el kitabımdır. En çok dönüp dönüp tekrar okuduğum kitaptır.
En çok beğendiğim iki çevirisi vardır. Biri Yaşamın El Kitabı olarak adlandırılır (yukarıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz). Diğerinin adı İyi Yaşam El Kitabıdır.
Seyahate giderken yanımda götürmek için sadece bir kitap seçebilseydim, bu olurdu derim kesinlikle. Aslında gittiğim her yerde bu kitapla seyahat ederim. Odaklanamadığınız veya kaybolduğunuzda, her zaman bu “kılavuza” dönebilirsiniz.
Epictetus’un derslerinin basitliği bu kitabın okunmasını kolaylaştırıyor. Her sayfasında önemli ve hayat değiştiren dersler var. Bu el kitabı, tüm dönemler açısından sayfa başına en fazla bilgiyi içeren tek eserdir. Hiçbir şey bunun üstüne çıkamaz.
6| The Art Of Living (Yaşama Sanatı)
Süreksizlik kavramı hayata bakışımı gerçekten değiştirmiştir. Bu fikirden bahseden birçok doğu filozofu vardır. Ama ünlü Vietnamlı keşiş Thich Nhat Hanh’ın bundan bahsetmesi açıkçası daha çok hoşuma gidiyor.
Bu benim en sevdiğim alıntıdır: “Süreksizlik, iki ardışık anda hiçbir şeyin aynı kalmaması demektir.”
Basit bir cümle aslında. Ama bunun üzerine bir ömür boyu düşünebilirsiniz ve yine de kavramı tam olarak kavrayamazsınız. Daha fazlasını öğrenmekle ilgileniyorsanız, burada süreksizlik hakkında bir şeyler yazdım ve okumanızı tavsiye ederim.
Thich Nhat Hanh’ın sevdiğim diğer bir sözü de: “Mutluluğa giden yol yoktur; mutluluk yolun kendisidir.” Şimdi bunu bir düşünün derim.
7| Yes To Life (Hayata Evet)
Çoğu insan, Viktor E. Frankl’ı aynı zamanda tüm zamanların favorilerimden biri olan İnsanın Anlam Arayışı adlı klasik kitaptan tanır.
Burada Yes to Life’tan bahsetmemin nedeni, kitabın arkasındaki konsepte bayılıyor olmamdır açıkçası. Başlık gerçekten her şeyi söylüyor.
Yes to Life, Frankl’ın Nazi toplama kamplarından kurtarıldıktan on bir ay sonra Viyana’da verdiği bir dizi konferansa dayanıyor. Bu kitabı aklınızın bir köşesinde bu gerçekle okursanız, okuma deneyimini 10 kat daha güçlü hale getirirsiniz.
Frankl’dan aldığım en önemli sonuçlardan biri ise şudur: Soru artık “Hayattan ne bekleyebilirim?” olamaz. ama artık sadece “Hayat benden ne bekliyor?” olabilir. Hayatta beni hangi görevler bekliyor?” Yaşamak için harika bir yol.
Kitaplar hayatınızı değiştirebilir
Bu listeyi 7 kitaba sığdırmak zor oldu açıkçası. Hayatımı değiştiren, hakkında geçmişte kapsamlı bir şekilde yazdığım başka kitaplar da var.
Burada paylaştığım kitaplar son zamanlarda üzerinde çokça düşündüğüm kitaplar. Bu kitapları sevmemin aslında nedeni, vermek istediği temek fikirleri tek bir cümlede özetleyebiliyor olmamdır.
Örneğin, hayatın zor veya adaletsiz olduğunu hissettiğimde, “Frankl’ı hatırla. Hayata evet demeyi seçin.” Bu, sizi daha iyi bir insan yapan bir kitabın bir örneğidir.
Kitapların gerçekten hayatınızı değiştirme gücü vardır. Üzerinde iyi düşünürseniz çılgınca gelebilir elbette, fakat şahsen tanımadığınız birinin kaleme aldığı kelime koleksiyonu sizin için her şeyi değiştirebilir. Muhtemelen bu yüzden insanlar kitapların büyülü olduğunu söyler. Gerçekten sihre en yakın şeydir bu…
Darius Foroux
