Twentify Korona Günlükleri Bize Ne Anlatıyor?

Korona Günlerimiz Nasıl Geçiyor?

Published in

Türkçe Yayın

8 min readApr 9, 2020

Bu yazıda öncelikle belirtmek isterim ki Twentify araştırma şirketinin düzenli olarak paylaştığı “Korona Günlükleri” araştırma raporlarının bu zamana kadar yayımlanmış olanlarını bir özetini sizinle paylaşıyorum. Güncel raporlar eklendikçe yazıyı da güncelleyeceğim. Kaynaklar kısmında ise araştırma raporlarına ulaşabileceğiniz linklere ulaşabilirsiniz. Keyifli okumalar dilerim :)

Raporlar beş farklı zamanda; 13 Mart, 20 Mart, 25 Mart, 31 Mart ve 6 Nisan ve 8 Nisan 2020 tarihlerinde yayımlanmış ve e-mail yoluyla iletilmiştir.

Araştırmaya katılan kişilerin profilini aşağıdaki görselden inceleyebilirsiniz.

13 Mart 2020

Cuma günü, mobil araştırma metodolojisi ile gerçekleştirilen ankete katılan 889 kişiye ait sonuçlar:

Koronavirüs Nedeniyle Alışveriş Yapma özelliklerine bakıldığında katılımcıların çoğunluğunun el dezenfektanı, toplu kişisel hijyen malzemeleri ve toplu gıda alışverişi yapmadığını ama yapmayı düşündüğünü belirtmişlerdir.

Katılımcıların yüzde 44’ünün Korona öncesi haftada en az bir kere dışarda yemek yediğini ve salgın sonrası ise yüzde 66’sının dışarıda daha az yiyeceğini söylemişlerdir. Haftada en az bir kere dışarıdan yemek yiyenlerin orası yüzde 31 iken salgın sonrası daha az sipariş vermeyi düşünenlerin oranı yüzde 64 olmuştur.

Salgın öncesi açık yani ambalajsız satın alınan ürünlerin yüzdesi de bu süreçte azalma eğilimine geçmiştir.

Raporun yayınlandığı Mart ayının ortalarında ülkemizde daha ilk vakanın yeni açıklandığı dönemde tüketicilerin duygu durumlarında henüz anlamlı bir değişme olmadığı gözlemlenmiştir.

20 Mart 2020

19–20.03.2020 tarihleri arasında, mobil araştırma metodolojisi ile gerçekleştirilen ankete katılan 1000 kişiye ait sonuçlar:

İlk vakanın açıklanması ve giderek artan bir yayılım hızının sosyal medya ve geleneksel medya kanallarında sürekli duyurulması katılımcılarda endişe duygusunun giderek arttığı gözlemlenmiştir. Bu dönemde çoğunluklu olarak AVM gibi yoğun toplulukların olduğu kapalı alanların (örneğin, AVM) kapatılması ve hatta sokağa çıkma yasağının getirilmesi talepleri çoğalmaya başlamıştır.

Koronavirüsten dolayı endişe duyanların oranının yüzde 62 olmasının yanı sıra katılımcıların yüzde 40’ı da aynı zamanda hayatlarının biraz zorlaştığını düşünmektedir. Biraz fazla zorlaşanların oranı ise yüzde 37 olarak saptanmıştır.

Ekonomik endişe ise bazı kişilerde sağlıktan bile önemli ortaya çıktığı görülmektedir. Virüs nedeniyle işimi kaybetmekten fazlasıyla endişeli olanların yüzdesi 65 iken virüs nedeniyle gelir kaybına uğramaktan endişelenenlerin oranı ise yüzde 74 gibi bir hayli çok olduğu anlaşılmaktadır.

Katılımcıların bu dönemde harcama planları ile ilgili dağılıma ise aşağıdaki görselden ulaşabilirsiniz.

25 Mart 2020

Araştırma 23–25.03.2020 tarihleri arasında, mobil araştırma metodolojisi ile gerçekleştirilen ankete katılan 942 kişiye ait sonuçlar:

Koronavirüs salgını sonrasında kullanımı artan KİŞİSEL TEMİZLİK ürünlerine bakıldığında tahmin edebileceğimiz üzere kolonya yüzde 68 ile ön plana çıkmaktadır. Kolonyayı takiben yüz maskesi, antibakteriyel sabun ve ıslak mendiller olduğunu görmekteyiz.

Ev temizliği ürünleri incelendiğinde ise son dönemin temizlikte süper gücü olduğuna inanılan SİRKE gelmektedir. Sonuçlarda da yüzde 43 ile sirkeli ürünler ve sırasıyla çamaşır suyu ve alkol bazlı ürünler gelmektedir.

Temizlik ve hijyen için bu dönemde karşılaşılan zorlukların neler olduğunu görselleri ile paylaşan kullanıcılara göre ön plana çıkan konular: kapı kolları gibi sık dokunulan alanların hijyeni, temizlik ürünü stoklama, dezenfektanla yaşam ve el hijyenidir.

31 Mart 2020

Araştırma 27.03.2020 tarihinde, mobil araştırma metodolojisi ile ankete katılan 971 kişiye ait sonuçlar:

Gelir kaybı endişesi, hastalığa yakalanma endişesinin üstünde seyrediyor. Normale dönüş konusunda en yaygın tarih olarak Haziran görülüyor (%33). Öte yandan katılımcıların %34’ü 2020’nin ikinci yarısında normale dönüş olacağını düşünüyor. Bu açıdan belirsizlik, tedirginliğin önemli bir nedeni olarak ortaya çıkıyor. Toplumca moral seviyemiz giderek düşüyor. Genel olarak paralel ilerleyen Heyecan ve Üzüntü duygularının arasındaki makasın açılması dikkat çekiyor.

İlk vakanın açıklandığı 10 Mart tarihinden bu araştırmanın yapıldığı güne kadar hareketliliğin yüzde 25, iş yerine gitme oranı ise yüzde 50’den fazla azaldığı görünse de iş yerlerinin yüzde 44’ünde izin verilmediği gözlemlenmiştir.

Harcama planı ise gelinen noktada temel tüketim maddelerinin daha ön plana çıktığı gözükmektedir. Ayrıca, ilk başta fazla da ön verilmeyen online platform, kitap, oyun gibi evde vakit geçirme ürünlerine rağbet artmaktadır.

6 Nisan 2020

Araştırma 01–02.04.2020 tarihlerinde, mobil araştırma metodolojisi ile ankete katılan 1000 evli bireye ait sonuçlar:

#EvdeKal hashtag’i ile sürekli hatırlatılan evde izolasyon elbette evlerimizi daha eğlenceli bir hale getirmek için hepimizi farklı yöntemler uygulamaya yöneltti.

Evde eğlence ortamı oluşturmak için yüzde 72 oranı ile evde dizi/film izlemeyi tercih ediyoruz ve sırasıyla; sohbet etme, ev işleri ve yemek yapma olarak çeşitlendirdiğimizi anlıyoruz.

Hane içi ilişki araştırmasında; karantinayla birlikte eşlerin birbirleriyle olan ilişkiler yüzde 21 oranında olumsuz etkilenirken, yüzde 12’si olumlu geçtiğini söylemektedir. Çocuklarla olan ilişkilere bakacak olursak; katılımcıların yüzde 19’u ilişkilerin olumsuz etkilendiğini belirtirken, yüzde 22’sinin olumlu etkilendiği görülmüştür.

8 Nisan 2020

Araştırma 03.04.2020 tarihinde, mobil araştırma metodolojisi ile ankete katılan 1000 kişiye ait sonuçlar:

Hemen hemen her anımızda etkisi olan Koronavirüs haberleri bizlerin hayatını ve ruh hallerini daha fazla etkilemeye devam ediyor. Araştırma sonucunda bireylerin duygu durumunun Sıkıntı ve Sinirlilik halinde olduğunu göstermektedir.

Harcama planları karşılaştırmalı grafiğe daha yakından bakıldığında #EvdeKal uygulamasını daha ehemmiyetli bir şekilde uygulandığı göze çarpmaktadır.

Koronavirüsten dolayı endişe edenlerde ise, ilk vakadan bugüne çok fazla endişelenenlerde anlamlı bir değişme gözlemlenmemişken, biraz fazla endişelenen grubunda artış görülmüştür. Endişe istatistikleri ise yüzde 60 ve yukarı yönlü bir artış görülmektedir.
Ekonomik endişe ise ilk dönemki gibi bir hayli endişelenilen alanlardan biri ve yine yüzde 60’ın üzerinde katılımcı endişeli olduğunu belirtmiştir. Gelir kaybı endişesi ise yüzde 70’lerin üzerinde her geçen gün artarak dikkat çekici bir seviyeye gelmiştir.

15 Nisan 2020

Araştırma 09–10.04.2020 tarihlerinde, mobil araştırma metodolojisi ile ankete katılan 1000 katılımcıya ait sonuçlar:

COVID-19'la birlikte değişen beslenme algılarımıza göre;

Tüketicilerin, özellikle sağlıklı olma endişesi ile birlikte daha sağlıklı beslenmeye yöneldiğini görüyoruz. Tüm vaktimizi evde geçiriyor olmanın da beslenme alışkanlıklarımızı etkilediğini söylenilebilir. Salgın sürecinde hem evde kalıyor oluşumuz hem de sağlığımıza gösterdiğimiz ekstra özen, beslenme alışkanlıklarımızı da etkiliyor. Bu dönemde Türkiye meyve, çay/kahve, sebze yemekleri ve yumurtayı daha çok tüketiyor. Buna karşılık özellikle alkollü içecekleri, diyet yiyecekleri ve dondurulmuş gıdaları çok daha az tüketiyoruz.

20 Nisan 2020

Araştırma 15–17.04.2020 tarihlerinde, mobil araştırma metodolojisi ile ankete katılan 1000 katılımcının sonuçlarına göre:

Giderek yaşadığımız duruma daha fazla adapte olduğumuzu gösteriyor. Yaşam şartlarımızı şimdilik benimsemişiz gibi duruyor. Diğer taraftan normale dönüşümüz ne zaman olur sorusuna gelen yanıtlar ise bize gösteriyorki umutlar 2020 yılının ikinci yarısına kaymış durumda. Endişelerimiz açısından; ilaç ve aşının henüz bulunamaması ankete verilen cevaplara da yansıdığı gibi büyük endişelerimizden birkaçı.

28 Nisan 2020

Araştırma 20–22.04.2020 tarihlerinde, mobil araştırma metodolojisi ile ankete katılan 1000 katılımcının sonuçlarına göre:

Salgın sonrası normale dönüşte neler bekliyorsunuz sorularına verilen açık uçlu cevaplarda açıkça görülüyorki; normal hayatımızda basit olarak gördüğümüz ama ne kadar büyük nimetmiş dediğimiz, gezip-hava almak en çok istenilen durumlar arasında.

Perakendeciler açısından ise, tüketicilerin beklentilerinde birtakım değişiklik olma sinyali barındırıyor.

Mağazaların içinde daha az vakit geçirme isteği raf düzeni, ambalajlar, al-git sepetler konusunda firmaların tüketicilere sunacağı yenilikler önümüzdeki dönemde en fazla vakit ayıracağımız konulardan olacak.

30 Nisan 2020

Araştırma 24–26.04.2020 tarihlerinde, mobil araştırma metodolojisi ile ankete katılan 1000 katılımcının sonuçlarına göre;

Harcama planlarında evde kalmamızın etkisiyle temel tüketim maddelerinin satın alımında yoğunluk görülüyor. Gerekli olmayan ve ertelenebilen harcamaların halen aynı durumda olduğu söylenebilir.

Vaka sayılarının artmasıyla yaşanan endişeler yerini stabil bir duruma getirse de aşının bulunamaması halen endişeleri koruduğunu göstermektedir. Şoku atlatmış gibi gözüksek de tedbirleri elden bırakmıyoruz.

14 Mayıs 2020

Araştırma 07–08.05.2020 tarihlerinde, mobil araştırma metodolojisi ile ankete katılan 1000 katılımcının sonuçlarına göre;

“Yeni normale yaklaşırken, kıyafet, ulaşım ve sosyal faaliyet harcamalarda artış-azalış etkisi sıfıra yaklaşıyor. Ayrıca dışarıda yeme ve tatil harcama planları hala negatifte olsa da hızlı bir geri dönüş planlanıyor”.

“Resilience” yani “yılmazlık” seviyesi olarak adlandırılan bu kavram dirençli olmayı ama aynı zamanda esnek olmayı belirtmektedir. Pandemi döneminde diğer krizlerde olduğu gibi dirençli insanların daha gerçekçi baktığı, destek aldığı ve iyimser olduğu gözlemlenmiştir.

Tüketicilerin markalardan beklediği konular araştırıldığında ise gerçekçi somut adımların atılması gerektiği görülmektedir.

Sözde değil, özde somut yardımlar yapıyor musun?
Kontrolde olmamı kolaylaştırıyor musun?
Gerçekçi bir iyimserlik sunuyor musun?

18 Mayıs 2020

Araştırma 07–08.05.2020 tarihlerinde, mobil araştırma metodolojisi ile ankete katılan 1000 katılımcının sonuçlarına göre;

Salgın döneminde evde daha fazla vakit geçiren bireylerin evde bozulan tesisat ve tamir işlerine yoğunlaştığı görülmektedir. tadilat ve tamirat işlemleri için satın alımların daha yakında ve açık olan esnaflardan yapıldığı belirtilmektedir.

22 Mayıs 2020

Araştırma 20–21.05.2020 tarihlerinde, mobil araştırma metodolojisi ile ankete katılan 1000 katılımcının sonuçlarına göre;

Yeni normal yaklaşırken, endişelerin nispeten önceki dönemlere göre biraz daha azaldığı görülmektedir. Rapor sonuçlarına göre markalar için önemli içgörüler çıkmaktadır.

“Genel ruh hali normalleşiyor ancak Covid-19’a bağlı endişe azalsa da sürüyor. Bu ikilemi, çatışmasız bir şekilde yeni bir yaşam düzenine adapte edecek firmaların kendilerini tanımlayacakları çözüm alanları bulmaları gerekiyor. Tüketicinin hem ruh hem beden sağlığını koruyan çözümler tüm mağaza satış alanında bekleniyor. Yeni normalle uyumlu mağaza deneyimine mağazalarını ve personeli hazırlamaları bekleniyor. Online ve mobil kanallarda şimdiye kadar göz ardı edilmiş tüketici bariyerlerinin tekrar tespit edilmesi ve ihtiyaçlara göre çözülmesi önem taşıyor”.

1 Haziran 2020

Araştırma 25–26.05.2020 tarihlerinde, mobil araştırma metodolojisi ile ankete katılan 1000 katılımcının sonuçlarına göre;

Ülke sathının tamamında sokağa çıkma yasağının olduğu bir bayramı ilk defa yaşadık. Buruk bir bayramı geride bırakarak normalleşme adımları ilk defa geniş çapta uygulanmaya başlandı.

Bu raporda en dikkat çeken araştırma bayram döneminin vazgeçilmez reklam klasiği olduğu rahatça görülebilir.

Akılda kalan reklamların yüzde 86'sının Gıda (Atıştırmalık) reklamları olduğu ve sırayla yüzde 5 ile banka, yüzde 3 ile GSM operatörleri ve yüzde 3 içecek kategorisi olduğu belirtilmiştir.
Bayram denilince akla ilk gelen şeker markalarında ise yüzde 39 ile Kent, yüzde 31 ile Ülker, yüzde 14 ile Şölen, yüzde 4 ile Torku ve yüzde 4 ile Eti markası gelmektedir.

Sonuç olarak, vakanın ilk çıktığı andan bugüne sağlık endişeleri benzer istatistikler gösterirken, gelir kaybı endişeleri her hafta giderek artmaktadır. Duygu durumu ise başlangıçta daha pozitif iken giderek sinir ve sıkıntı haline dönüşmektedir. #EvdeKal ve kendini izole et tavsiyeleri vakaların artmasıyla daha fazla önemsendiği görülmektedir. Harcamalarımız ise en başta temizlik ve hijyen odaklı iken gelinen noktada günlük ve ihtiyaca yönelik harcamalar yapıldığı görülmektedir. Giderek içinden geçtiğimiz sürece alışıyoruz. Elbette insanoğlunun yaşam mücadelesinde adaptasyon özelliği bu duruma da bizi alıştırmış gözüküyor. Süreçte gelişen değişiklikleri yine bu yazıdan takip edebilirsiniz.

Not: Bu araştırmaya eklenmesini istediğim soru başlıkları ise aşağıdaki gibidir;

-Sosyal mesafeye dikkat oranı,
-Harcamaların hangi kanallardan yapıldığı,
-Hedef kitlenin öğrenci olduğu bir araştırma,
-Hangi eğitim kanallarının kullanıldığı,
-Hangi sosyal medya kanallarının daha fazla kullanıldığı vb. sorular eklenebilir.