Video Oyunları ve Öğrenme

Çocukluğundan beri video oyunlarına başta bilgisayar olmak üzere tüm platformda zaman harcamış birisi olarak, karşılaştığım en büyük sorunlardan bir tanesi video oyununa harcadığım zamanın boş bir zaman olarak görülmesiydi. Ben her ne kadar televizyondan farklı bir alışkanlık olmadığını düşünsem ve televizyon yerine oyun oynamayı tercih etsem de, ailemin ve çevremin düşünceleri bu konuda genel düşünceyle aynıydı; “Video oyunları zaman kaybıdır.”

Günümüzde yetişkinlerin de video oyunları dünyasının için düşmüş olması ile her ne kadar bu önyargıların bir kısmını aşmış olsak da hala video oyunları ile beraber herhangi bir öğrenmenin gerçekleştiğine inanan insan sayısı hala çok az. Video oyunlarını bir öğrenme aracı olarak düşünmeyi önermiyorum tabi ki, ne olursa olsun video oyunları hala ana ekseni eğlenme üzerine olan bir sektör. Fakat diyorum ki, video oyunlarından düşünülenden fazlasını öğreniyoruz.

1- Neden-sonuç ilişkisi:

Özellikle rol yapma oyunlarında oyun sizi bir karar vermeye zorluyor ve bu kararınız sonucunda oynadığınız oyun farklı bir hale bürünüyor, oyundaki karakterlerin davranışları, yapabileceğiniz görevler hatta oyunun oynanış şekli değişebiliyor. Bu çocuklarda ve gençlerde neden-sonuç ilişkilerinin netleştirilmesinde ve hayatta yapılanların her zaman bir karşı etkisi olacağını göstermekte pek çok yönteme göre daha etkili.

2- Konsantrasyon ve koordinasyon:

Hiç oyun oynayan herhangi birisiyle konuşmayı denediniz mi bilmiyorum ama o sırada sizi dinliyor -ve anlıyor- olma ihtimali pek düşük. Pek çok video oyunu yüksek düzeyde konsantrasyon gerektiriyor. Pek çok oyuncu da zamanla bu duruma adapte oluyor. Bir ekranda aynı anda bakması gereken onlarca nokta ve yapılabilecek onlarca kombinasyonla beraber bu oyuncuların oyunlara konsantre olmadan oynaması mümkün olmuyor. Aynı şekilde bu kombinasyonların ve konsantrasyonların eyleme geçirebilmesi de yine aynı seviye bir el-göz koordinasyonu gerektiriyor.

3- Planlama ve yönetme:

Oyunlar çoğunlukla gerçek hayattan daha basit oluyor. “Şu kadar odunun var.” “Şu kadar yiyeceğin var.” “Bunu yapacak kadar çeliğin yok.” bir çocuğun anlaması için özel hazırlanmış, basitleştirilmiş kavramlar ve bu kavramların anlamlarının aktarılması için biçilmiş kaftan. Aynı şekilde bu “odunların”, “ paraların” nasıl harcanacağı ve 1. maddeki gibi nasıl harcanırsa, ne olacağı pek çok çocuğa belki gençliğinin sonunda işine yarayabilecek basit ekonomi ve kaynak yönetimi öğretiyor.

4- Başarısızlıktan öğrenme

Belki de okullarda öğretmeyi başaramadığımız en önemli kavram başarısızlıktan öğrenme. Yaparken başarısız olmak, denerken başarısız olmak her zaman mümkün, önemli olan oradan aldığımız kazanımlardır.

Video oyunları da eğitim sistemi gibi bir noktaya ulaşmakta ısrarcı bir sisteme sahip fakat farklı olarak sistemindeki insanları başarısız olunca diğerlerinden ayrıştırmak ya da cezalandırmak yerine tekrar tekrar denemeye yöneltiyor. Oyuncular bir önceki sefer yaptıklarından öğrenip tekrar ve tekrar başarıncaya farklı farklı yöntemler deneyebiliyorlar.

5- Bilgi

İlginç bir şekilde pek çok genç ya da çocuk oyunlarda geçen gerçek mekanları veya bilgileri araştırmaya meyilli oluyorlar. Assassin’s Creed adlı oyun pek çok gence Rönesans, Reform gibi tarihi olayları ile ilgili derslerden daha fazla şey öğretmiştir. Aynı şekilde Portal gibi oyunlar çocukları bilime ve deneye yönlendirmede pek çok kurum ve kuruluştan daha başarılı olmuşlardır.

Peki nasıl? Burada dikkat edilmesi gereken noktalar eğlence ve seçim yapabilme şansı olacaktır. Çocuklar kendilerinin seçtikleri oyunlarda, istedikleri gibi hareket ederek başardıklarında ki bunu tamamen kendi tarzlarında ve yöntemleriyle yapabildiklerinde inanılmaz keyif alıyorlar, bu da öğrenmeyi ve hatırlamayı kolaylaştırıyor. Oyuncuların pek çoğu bir oyun içinde öğrendikleri bilgileri hatırlar. Ülkemizde bir grup oyun alt kültürüne ait insan, İngilizceyi oyunlardan öğrendi. Sadece eğlenceli olduğu için oyunlardan bir şeyler öğrenilebileceği gerçeğini gözden kaçırmayalım derim.

Tabi bu demek değil ki tüm oyunlar öğreticidir. Öğretici olan ve olmayan oyunlar tabiki var. Başka bir yazıda da öğretici oyunlardan bahsederiz.

Facebook | Twitter | Instagram | Slack | Kodcular | Editör | Sponsor