Yöneticilik 101
Malum, ülkemizde de dünyada da herkesin üzerine ahkam kestiği bir konu yöneticilik. Bir yönetici nasıl olmalıdır, neler yapmalıdır konusunda pek bir fikrimiz olmasa da neredeyse herkes kendi yöneticisinden ya da yöneticilerinden şikayetçi durumda.
Peki sorun ne? Bir yöneticinin görev ve sorumlulukları neler? Yöneticimizden neler beklemeliyiz? Biz bu sorulara cevap arayacağız.
Öncelikle yönetici nedir? bunu anlayalım. Yöneticilik, yönetim alanındaki bilgi birikimini kullanarak başkalarıyla çalışarak ve bunlar aracılığıyla iş görerek işletme birimlerini amaçlarına ulaştırmaya denir. Yönetici de bunu uygulayan kişidir.
Yukarıda yaptığımız tanımı göz önüne aldığımızda yönetici oldukça geniş ve çok da açık olmayan bir tabir. Bunun bir sebebi de Türkçede yönetici ile aynı anlamda kullanılan birçok kavram olmasıdır. İngilizce literatürde ise yönetici kavramını ifade etmek için Manager, Administrator, Managing Director, Vice President gibi birçok ifade kullanılıyor.
Son yıllarda “Yönetici” kavramının tanımı da değişmeye başladı zaten. Yönetici yerine daha iyi ifade ettiği düşünüldüğünden Koç, Lider, Mentor gibi kavramlar kullanılmaya başlandı. Aslında bu gibi kavramlar yöneticiliği tanımlayan birer özellik gibiler. İyi bir yöneticinin koçluk, liderlik ve mentorluk gibi özelliklerinin gelişmiş olması beklenir. İlk bakışta benzer hatta aynı olduğu düşünülen bu özellikler nedir buna bakalım.
Koç:
“Kişilerin becerilerini geliştirmeye yönelik, belli bir amacı hedefleyerek daha etkili sonuçlara ulaşmasını sağlamak için çalışan kimse.” diyor Tdk.
Koç, genellikle öğrencisinin yanındadır fakat karışmaz, gözlemler. Bununla birlikte öğrencisinin de tüm sorularını cevaplamaya hazırdır.
Mentor:
Mentor koruyan, himaye eden anlamlarında kullanılır. Kavram olarakta Yunan mitolojisine dayanmaktadır. Homeros’un Odyssey destanında Odysseus, oğlu Telemachus’u eğitim ve terbiye alması için arkadaşı “Mentor” ‘a gönderir. Daha sonra da İngiliz literatürüne mentor ifadesi “bilgilerini paylaşan kişi” anlamında girmiştir.
Kolaylaştırıcı:
Yönetici, çalışanlarının kariyerlerine ilişkin düşüncelerini, ilgilendikleri iş konularını ve hangi yeteneklerini arz edebileceklerini netleştirmede yardımcı olur. Kısaca, kolaylaştırıcı işi fiilen yapanların daha başarılı olması için ortamı hazırlar. Çalışanların kısa ve uzun vadeli kariyer gelişimlerine yardımcı olur.
Destekleyici:
Yöneticilerin, başkalarının daha fazla sorumluluk almasını sağlaması, bununla birlikte yetki almaları, terfi etmeleri ve güç kazanmaları için desteklenmesidir. Şu an içerisinde bulunduğumuz organizasyonlar da düşünüldüğünde bir destekleyiciye (sponsor) sahip olmadan yükselmek neredeyse imkansızdır.
Bir yöneticinin başarısı genellikle bağlı olduğu işletmeyi amaçlarına ulaştırması ile ölçülürken, daha alt seviyelerde bağlı olduğu birimi amaçlarına ulaştırmasıyla ölçülür. Yani profesyonel bir yöneticinin başarısı, büyük ölçüde başkalarına bağlıdır diyebiliriz. Hal böyle olunca da yöneticilerin kendi başarısını tesis edebilmesi için yukarıda tanımlarını yapmaya çalıştığımız koçluk, liderlik, mentorluk ve sponsorluk gibi kavramları uygulayarak ekibinde yer alan kişilerin başarıya ulaşmasını sağlamalıdır.
Umarım hem çalışanlar yöneticileri, hem de yöneticiler kendilerini değerlendirirken duygusal değil de bu gibi kriterler çerçevesinde hareket eder ve bizler de yönetme işinde daha somut adımlar atmaya başlamış oluruz.
Sevgiler.
KAYNAKLAR
- Peter F. DRUCKER, The Practice of Management
- Gary DESSLER, Management Fundamentals; A Framework
- Frank HARRISON, Management and Organizations, Hougton Miffin Co.
- Prof. Dr. Tamer KOÇEL, İşletme Yöneticiliği
- http://www.unprme.org
- Mentor, https://en.wikipedia.org/wiki/Mentor_(Odyssey)
Facebook | Twitter | Instagram | Slack | Kodcular | Editör | Sponsor
