Yaşamın Anlamını Keşfetmek

Yaşamın anlamı nedir? Tüm insanlar için geçerli bir anlamdan bahsetmek mümkün müdür? Yaşamın anlamı nasıl keşfedilir? Yitirilebilir mi?

Zaman zaman tüm işimizin ortasında her şeyi bırakıp kendimize bu soruları sormuş olabiliriz. O anda yapıyor olduğumuz eylemi neden yapıyoruz? Yaşamımızı sürdürmemizi sağlayan nedenler üzerine düşünüp durabiliriz. Sisifos’un yaptığı gibi yaşamın tüm saçmalığına rağmen devam mı ediyoruz?

Efsaneye göre Sisifos, tanrılar tarafından sonsuza kadar cezalandırılmıştır. Cezası ise yer altındaki büyük bir kayayı zirveye taşımaktır. Ancak kaya zirveye her ulaştığında tekrar aşağıya düşecektir. İşte o zaman, Sisifos’un kayayı tekrar zirveye taşıması gerekecektir. Tekrar ve tekrar… Albert Camus’a göre bu saçma bir ceza değildir. Bu kısır döngüde Sisifos kayanın tekrar düşeceğini bilmesine rağmen kayayı tekrar zirveye çıkarmaktadır. Çünkü varoluş nedeninin bu çaba ve bu kaya olduğunu kabul etmiştir. Böylece kayayı taşımaya devam eder, tüm insanların her gün yaptığı gibi… Bundan dolayıdır ki insan varoluşu üzerine düşünmelidir.

Viktor Frankl’ın İnsanın Anlam Arayışı kitabına göre, yaşamın anlamının akışkan ve değişken olduğunu söyleyebiliriz. Günden güne ve insandan insana değişebilir. Nihai bir anlam yerine farklı durumlar için özel anlamlardan bahsetmek değerlidir. Yaşamın anlamı tek bir soru ve cevaptan fazlasıdır.

Frankl’a göre yaşamın anlamı üç yolla keşfedilebilir.

1- Bir eser yaratarak ya da bir iş yaparak.

2- Bir şey yaşayarak ya da bir insanla etkileşerek.

3- Kaçınılmaz acıya yönelik bir tavır geliştirerek.

Birinci yol; bir eser yaratmak ya da bir iş yapmak insana yaşamı için bir uğraş verdiği gibi, bir anlam da verebilir. İkinci yolda ise bir güzellik, doğa, kültür yaşamaktan bahsediliyor. Bunun yanı sıra bir insanı yaşamak ve sevmek de anlam bulmanın bir yolu olabilir. Üçüncü yolda ise kaçınılmaz acıya yönelik geliştirilen tavır, Frankl’ın kitabında Auswitch toplama kampındaki deneyimleri aracılığıyla bize aktarılıyor. Yaşamak için anlam bulanların, umutlarını yitirmeyenlerin kamptan sağ çıktıklarından da bahsediyor.

Şu andaki yaşamımızı gözden geçirmek, yapıyor olduğumuz etkinlikler ve yapmak istediğimiz etkinlikler üzerine düşünmek yaşamımızın anlamı açısından değerli olacaktır. İstediğimiz eylemlerde bulunarak ve istediğimiz kişilerle görüşerek yaşamımıza anlam katabiliriz. Hayatımıza alacağımız yeni deneyimler bize anlam verebilirler.

Bu yazıya uygun olduğunu düşündüğüm, Nietzsche’ye ait bir söz ile yazıyı sonlandırmak istiyorum.

‘‘Yaşamak için nedeni olan herkes, her türlü nasıla katlanır.’’

Kaynakça:

Albert Camus, Sisifos Söyleni

Viktor E. Frankl, İnsanın Anlam Arayışı