Yapay Zeka Hakkında Yanlış Bildiğiniz 3 Doğru
Yapay zeka, bilim insanlarını en fazla heyecanlandıran konuların başında geliyor. Dünyanın en parlak zekalarına sahip olan kişiler, yapay zekanın potansiyelinin hayatımızdaki öneminin tahmin ettiklerimizin ötesinde olduğunu söylerken her alanda devrimsel etki yaratacağından yana şüphe duymuyorlar.
Durum bu kadar önemli ve merak uyandırıcı olunca haliyle yapay zeka hakkında söylemler de bitmek tükenmek bilmiyor. Halkın yapay zeka algısının çoğu, Terminatör, Matrix ya da daha yakın zamanda izlenen Westworld dizisi gibi pop kültürü eserlerinde görülen yapay zeka tasvirleriyle şekillendi.
Bu şovlardan ve filmlerden herhangi birini izlediyseniz, insanlara yayılan algının çok da olumlu olmadığını fark etmişsinizdir.
Yapay zeka etrafında dönen bir sürü yanlış bilgi ve belirsizlik varken, bu önemli teknoloji ile ilgili asılsız efsanelerin bazılarını dinlenmenin zamanı geldi. Yapay zeka ve gelecekteki rolüyle ilgili her şeyi tahmin edemememize rağmen, her geçen yıl daha derin ve daha iyi bir yapay zeka teknolojisi anlayışı ediniyoruz. Bu yüzden, bazı temel kavram yanılgıları ve sıklıkla konu tartışıldığında ortaya çıkan güvensizliklerin sebep olduğu mitlerden hareketle bu yazımızda yapay zeka hakkında yanlış bildiğiniz doğruları aktaracağız.
Yapay Zeka İnsanların Yaptığı İşleri Ellerinden Alacak
Robotlar insanları tek tek işsiz bırakarak her şeyi yönetmeye başlayacak. Yapay zekadan söz açılınca insanların temel endişesi, yaygın iş kaybıdır. Hatta bir Pew anketine göre, Amerikalı yetişkinlerin % 65'i, robotların ve/veya bilgisayarların, on yıl içerisinde insanlar tarafından yapılan işlerin çoğunu “kesinlikle” veya “muhtemelen” yapacaklarına inanmaktadır.
Yapay zekanın ve otomasyonun ortaya çıkması ile işçi emeğinde bazı rolleri üstleneceği kaçınılmazdır. Ancak bunu bu şekilde görmek ve algılamak, işi tamamen basitleştirmekten ve bir mitten ileri gidemez. 2017’ye ait Gartner analizlerinde de verildiği gibi yapay zeka, yeni iş sahaları açacaktır.
Yakın tarihe bakacak olursak ülkelerde farklı zamanlarda ortaya çıkan sanayi devrimleri, 19. yüzyıl itibariyle tarımsal iş gücünden fabrikalara istihdam değişmesine yol açarak iş manzarasını değiştirmiştir. İş sahaları ve makineleşme artsa da nüfusun hızla artışına rağmen işlerin sayısı istatistiklere göre oldukça tutarlı kalmış ve işsizlik kaosları doğmamıştır. O zamanlar da fabrikalaşma ve makineleşme üzerine kıyamet senaryoları yazanlara rağmen kitlesel işsizliğin ya da insan iş gücünün yaygın bir şekilde işten çıkarılmasının muhtemel olduğunu gösteren çok az gerçek kanıt var. Aslında, otomasyonun vaat ettiği verimliliğin ve daha üretken bir ekonominin bize daha fazla seçenek sunması noktasını atlamamak gerekir.
Hem uzun hem de kısa vadede, işverenler genel olarak yapay zeka teknolojisine, insan işgücünden tasarruf ederek insanların daha yeni ve daha akıllı yollarla çalışmalarını sağlama yöntemi olarak bakmalıdırlar.
Yapay zeka şimdilik her ne kadar gündelik basit işleri optimize etmek için kullanılıyor gibi gözükse de daha komplike ve zaman alıcı iş yükleri için kullanılıyor. Örneğin, tıpta, makine öğrenimi algoritmaları, tarama ve röntgen gibi görüntüleri değerlendirip, hastalığın erken uyarı belirtilerini araştırabiliyor.
Fakat yakın gelecekte yapay zeka uygulamaları ne kadar gelişse de mesleklerin büyük bir bölümünde “insan dokunuşu”na ihtiyaç olacaktır ve yapay zeka rutin işleri otomatikleştirip geliştirmeye yarayan bir teknoloji olarak insanlara katkıda bulunacaktır.
Haliyle, kitlesel bir işsizlik yakın gelecekte söz konusu değil. Ancak yapay zeka geliştikçe, tıpkı internetin ortaya çıkmasında olduğu gibi insanlar da bu duruma alışacak, yeni iş kollarına geçiş sağlayacak ve değişen gelişmelere uyum sağlamaya başlayacaktır.
Süper Akıllı Bilgisayarlar İnsanların Yapabildiklerinin Ötesine Geçecek
Süper akıllı bilgisayarların insanların yapabildiklerinin önüne geçeceğine dair söylemler de yayılmaktadır. Genel olarak, yapay zeka uygulamaları Narrow AI ve General AI olmak üzere iki gruba ayrılır. Narrow AI yapay zeka uygulamaları, bir işi gerçekleştirmeye odaklanan veya bir alanda çalışan ve giderek daha iyi bir hale getirilenler için kullanılır. Yani, günümüzdeki yapay zeka uygulamalarının neredeyse hepsi bu kategoriye girmektedir.
Öte yandan, General AI insan aklını taklit etmeyi amaçlar ve ufukta bu konuda sağlam bir başarı gözükmemektedir. Bazı sabit görevlerde insanlardan daha iyi olan yapay zekalara rastlamak mümkün olsa da Star Trek’teki gibi insan seviyesine ulaşacak ve bir çok konuda insanları alt edecek robotlar henüz pek de mümkün gözükmüyor.
Yapay zeka sistemleri, hızlı ve hacimli hesaplama ve geri çağırma kapasitesi ya da bellek gibi konularda belirttiğimiz gibi elbette insanın yeteneklerini çoktan aşmıştır. Ama, eğer böyle bir teknolojiye problemleri nasıl çözmesi gerektiğini yükleyen halen insanlardır.
Yapay Zeka, Üstün Robotik Varlıklar Tarafından İnsan Irkının Köleleştirerek İmha Edecek
Bu madde size Matrix ve Terminatör gibi bilim kurgu senaryolarını hatırlatmış olabilir. Geçmişte ünlü fizikçi Stephen Hawking ve Elon Musk gibi isimler bu alanda endişelerini dile getirmiştir.
Örneğin, vaktiyle SpaceX CEO’su Elon Musk,
AI is the rare case where I think we need to be proactive in regulation instead of reactive. Because I think by the time we are reactive in AI regulation, it’ll be too late.
sözleriyle tedbirli ve tedirgin bir açıklamada bulunmuştur. Genel algıda bu gibi görüşler olsa da günümüzde daha da ilerleyen ve test edilen yapay zekalar sonucunda daha farklı tahminler ve gerçeklikler var diyebiliriz.
İşin aslına bakarsak, şu anda bilim dünyasında kimse sınırları parçalayacak ve toplumda bu denli çılgın dönüşümler yaratacak çalışmaları yapma gibi çalışmalar yapmıyor. Böyle bir otonom makine yaratmak ve insanların üzerine göndermek üzere bir program inşası düşüncesi henüz pek olası değil.
Basit bir örnek vermek gerekirse, günlük hayatımızda bir şekilde rastladığımız ve kullandığımız droneların programlamalarının dışında özerk bir eyleme geçmeleri ve başlarına buyruk davranmalar mümkün değil. Aksine bu tarz davranışları sadece insanlar tarafından hacklenerek veya yönlendirilerek sergileyebilirler.
Varsayımsal senaryolardan biri, robotların kendi kendini koruma içgüdülerini geliştirmesi ya da insan yaşamını korumak için insanları robotik kontrol altına almaları gerektiğini düşünmeleri olasılığına dayanır. Şimdilik sadece Hollywood filmlerinde görebileceğiniz bu senaryo, daha önce bahsettiğimiz General AI seviyesine ulaşılmadıkça pek de olası değil.
Sonuç olarak, mevcut yapay zeka teknolojisi, insanlığa karşı varoluşsal bir tehdidi temsil edecek bir seviyede değildir.
