Yeni Yıl İle Noel Neden Karıştırılıyor?

Leyla Güleryüz
Türkçe Yayın
Published in
4 min readDec 16, 2019

Hem de birbirinden ayrı, iki farklı anlamlar taşıyan 2 farklı gün olmasına rağmen. Şöyle bir tarihçelerine bakalım, ne dersiniz?

Noel Fransızca ‘doğum’ demek ama diğer bir ihtimal de ‘nouvelles’ kökünden gelen ‘haber’ anlamı var.

Hz. İsa’nın doğum günü net olarak bilinmese de Batı Hristiyan kilisesi 4.yy ortasından itibaren 25 Aralık gününü Noel olarak kabul etmiş.

Peki ne olmuş da 25 Aralık demişler?

M.Ö. 300'ler de Roma İmparatorluğun’da Pagan inancina sahip olan Roma halkı, kış dönümü günlerini bir hafta boyunca kutlarlarmış. Roma İmparatorluğu din olarak Hrıstiyanlığı kabul ettikten sonra bile yerli halk Hasat Tanrısı adına yapılan bu kutlamalardan vazgeçememiş. Hatta öyle ki yapılan kısıtlamalar, yasaklar bile buna engel olamamış. Daha sonra imparator Konstantin, Roma halkının vazgeçemediği bu Pagan kutlamalarını artık Hrıstiyanlık inancıyla bağdaştırmak istemiş. İmparatorun amacı halkını Pagan inançlardan uzaklaştırıp Hristiyanlığa ısındırmakmış.

Yani Noel kutlamalarının arkasında dini bir zorunluluk ve kutsallık, ilahi bir emir yok.

Peki ya Noel baba?

Artık bilmeyen kalmamıştır. sanırım, kendisi Antalya’lı Niko. Gerçek adı ise Aziz Nikola yani Saint Nikolas.

Saint Nikolas

245 yılında Fethiye’de doğmuş ve 326 yılında Demre’de vefat etmiştir. Hayatı boyunca cömertliği, insanlara yardım etmesi, sürekli iyilikler yapmış olması, zamanla Batı’da da duyulur ve adına kiliseler inşaa edilmiştir.

Hollanda’da Aziz Nikolas günü kabul edilen ve çocuklara hediye dağıtma günü olan 6 Aralık, daha sonra 25 Aralık Noel gününe çekilmiş. Hollanda dilindeki ‘sinterklaas’ Amerika’ya göç eden Hollandalıların söyleyişiyle zamanla “Santa Claus” olmuş.

Antalyalı Noel baba nasıl oldu da kürklü oldu ve neden uçuyor?

Bu konuda da İskandinavların çorbada tuzu olmuş. İskandinavların çocukları koruyan ve onları sevindiren mitolojik tanrıları Odin’den ilham alınmış veya dönüştürülmüş. Ve bu efsane Odin kürk giyiyormuş.

Odin

Odin’in Sleipnir adında 8 bacaklı uçan bir atı varmış. Çocuklar Odin’in uçan atı için, çoraplarının içine havuç ve şeker koyup duvara ve kapıya asarlarmış. Odin de çocukların bu iyiliği karşılığında onlara hediyeler, tatlılar ve şekerlemeler verirmiş.

Peki neden kırmızı beyaz giyiniyor derseniz, onun da cevabını verelim.

CocaCola reklam

Bu konuda da İsveç’li ressam Haddon Sundlom konuya dahil oluyor. Coca-cola için çalışan Sundlom Noel Baba’yı Coca – Cola renklerini simgeleyen beyaz şeritli kırmızı elbiseler içinde sempatik bir ihtiyar olarak resmetmiş.

Kışın içilmeyen Coca – Cola’nın soğuk aylarda da yaygınlaşmasına ve çocuklara da içirilmesi için Noel Baba’dan faydalanmışlar.

Daha bombası geliyor💣 Ağaç süsleme kısmı ise Türklerden!

Bu konuda Sumerolog Dr. Muazzez İlmiye Çığ, şunları söylüyor: “Eski Türklerde, gökyüzü tanrısal bir güç olarak kabul edilirdi. Geceyle gündüz kavga halindeydi. 21 Aralık tarihinin ardından günlerin uzamaya başlaması, kutsal kabul edilen güneşin kavgayı kazandığı gün olarak kabul edilir ve bunun için şenlikler düzenlenirdi. Bu kutlamalarda ‘Akçam’ denilen çam dalı kullanılır, o çam dalının altına, Tanrı iyi insanlara iyi şeyler sunduğu için, hediyeler konulurdu. Tanrı gelecek yıl iyi şeyler versin diye de, o çam dalına iyi dilekleri simgeleyen bezler, süsler bağlanırdı. O gün aileler bir araya gelir, yemekler yapılır, yenir, şarkılar söylenip, dans edilirdi.”

Bu senliklerin adı NARDUGAN

(Nar=güneş, tugan, dugan=doğan) Doğan güneş.

El dokuma halılarımızdaki Akçam desenleri

Bitti mi? Hayır! Son bir bombam daha var!

Ak Ayaz Ata

Noel Baba’nın bir benzeri de Türk Mitolojisinde var. Soğuk kış günlerinde ortaya cikan, evsizlere ve fakirlere yardım eden Ayaz Ata. Ben mitolojik hikayelere bayilan biri olarak bu Ayaz Ata’yi cok sevdim.

Bu yazıyı yazarken şunu anladım ki, kış aylarının uzun ve soğuk gecelerinin kısalmaya başladığını, yeni bir senenin geldiğini her insan topluluğu kutlamaya değer görmüş. Ve her yerden yeni yıla anlamlar yüklenmiş, katkılar yapılmış. Özellikle Kuzey Yarım Küre!, Bir şey daha fark ettim ki, yılbaşını kutlamak en çok Türklerin hakkı (yazar burada kahkaha atıyordu.)

Ve son olarak eklemek istediğim bir kaç not var.

• Hristiyanlar içinde ağaç süsleyen ve süslemeye karşı gruplar var.

• Yılbaşını kutlamayan Hristiyanlar var.

• Hristiyan olmadığı halde, Noel gibi yılbaşı kutlamalarını “Hristiyanların dini bayramlarına karşı saygısızlık yapılıyor” düşüncesiyle daha sade kutlayan insanlar var.

• “Christmas’ın süslemeyle alakası yok, kış günlerini renklendirmeyi seviyoruz sadece” diyen Hristiyanlar var.

• “Hz. İsa’nın doğum tarihini bilemiyoruz ama eski kiliseler, Hz. Isa’nın doğumunu, gönüllerimiz kış gibiyken geldiği ve içimizi ısıttığını sembolize etmek için bir kış günü olarak seçmişler.” diyen din adamları ve kitaplar var.

İşte kısacası iki gün arasındaki farklar bunlar.

Hepimizin farklı anlamlar yüklediği yeni yılımız kutlu olsun. İstediğiniz alanlarda bereket getirsin.

Mutlu seneler.

--

--

Leyla Güleryüz
Türkçe Yayın

Hikaye sever. Amerika’da bir Türk. Aklına geleni yazabilir..