Tasarım dersine nasıl çalışılır? Tasarımda Araştırmacı — Gazeteci Tekniği
Evet. Belki benim gibi birçoğunuz test sistemine dayalı bir sınav-eğitim sisteminden geldi. Belki hazırlığı da okudunuz biraz dinlendiniz, ya da direkt olarak mimarlık bölümüne geçtiniz. Ve geçtiğiniz anda başınıza geleceklerden hiç ama hiç haberiniz yok. Bir anda anlamsız gelen kelimeler, temel tasarım prensipleri, soyutlamalar, doluluk boşluk… Bir sürü pratiğe geçmeye çalışan, ilk zamanlar bir türlü geçemeyen afilli kelimeler ve kelime grupları. Sonra 2.sınıf, sonra 3.sınıf… Peki ya nasıl tasarım yapacağız? Nasıl içimize sinecek? İlham mı gelecek, formlar sağır duvara bakıp düşününce çıkacak mı?
Hayır. Malesef böyle çıkmayacak.
Bizce, tasarımı öğrenmek birçok projenin, çok fazla örneğin, farklı tekniklerin araştırılıp, kopyalanıp ve çalışılmasıyla olabilecek bir eylem. Hani diyoruz ya projelerimizde; şu, şunun aynısı gibi olmuş, aynı şuna benzemiş… İşte bizce final projeleriniz için olmasa bile, tasarlamak istediğiniz etkiyi, etkinin forma yansımasını bulmanız için bir sürü araştırma yapıp ilk aşamalarda kopyalamanız gerekir. Böylece bilincimizde form, atmosfer, etki, repertuarları açılacak, ilerleyen zamanlarda ise bir bakmışsınız yeni bir proje tasarlarken bilincinizde olan repertuarlardan bilgiler çekip uyguluyorsunuz. Bu belkide 1yıl 2yıl hatta 3–4yıl sürebilecek bir öğrenme biçimi. Kimse 1.yılında mükemmel bir mimar değildir. Sadece öğrencidir. Öğrenendir.
Bu çalışma tekniğine araştırmacı gazeteci adını vermemiz, aynı filmlerde gördüğümüz o gazetelerden koparılan farklı bilgilerin istenilen amaç doğrultusunda (belki iplerle, belki çizgilerle) birleştirip bir ürüne veya sonuca varılmasından kaynaklı.
Peki bu tekniği nasıl uyguluyoruz?
Araştırmanız gereken konu doğrultusunda bir sürü bilgi ediniyorsunuz ve kendinize soruyorsunuz: “Ben bu bilgiyi bir şekilde kullanabilir miyim? Cevap evetse, bu bilgi bir görsel veya yazı olabilir, hatta 3 boyutlu bir nesne bile olabilir, bunu eskiz defterinize yapıştırıyor, yani pinliyorsunuz. “E aynı pinterest değil mi bu?” sorusu akıllara gelebilir.
Evet. Aynı pinterest gibi. Sadece o bilgiyi öğrenmek ve saklamak için tıklamak yerine biraz daha fazla çaba harcıyorsunuz. Ve unutmayın, bir bilgiye ulaşmak için ve akılda tutmak için ne kadar çok çaba ve önem gösterirseniz o kadar çok hafızanızda yer eder. Dijitalden el işine geçmenin de böyle bir yararı oluyor. O bilgiyi ya da görseli yapıştırıyorsunuz, daha sonra ise bu konu hakkında yorumunuzu, fikrinizi defterinizin yanına köşesine, bir yerine yazıyorsunuz. Böylece o konu hakkında konuşmuş oluyorsunuz ve artık hem bilgilenmiş, hem de o konu hakkında ekstra bir fikir sahibi oluyorsunuz. Ve evet, artık o bilgiyi unutmanız için çok fazla çaba harcamanız gerekiyor.
Biz tasarım yaparken, ilk önce araştırıyoruz, önemli bilgileri, önemli projeleri, bazı projelerin iyi taraflarını ayırıp topluyoruz, zihin repertuarımıza iyice yerleştirdikten sonra, artık elimizi kağıda götürüyoruz ve denemelere başlıyoruz. Çünkü hiçbir şey yokken, hiçbir şey bilmeden elinizi kağıda götürdüğünüzde çizemeyeceksiniz, yaşadığınız zaman kaybı için üzüleceksiniz, strese gireceksiniz ve o gün yararlı bir şey çıkaramadığınız için mutsuz olacaksınız. Biz bunları bizzat tecrübe ettiğimiz için böyle rahat konuşuyoruz. O yüzden bir projeye başlamadan önce, belki de boş zamanlarınızda hoşunuza giden bilgileri, olayları bu şekilde not edip onu defterinizde yorumlayabilirsiniz. Böylece ilerde o konu önünüze geldiğinde, meydana silahlarınızı kuşanmış bir şekilde çıkmış olursunuz.
İşte Tasarımda Araştırmacı — Gazeteci Tekniği.
