In m’n eigen verwerkt

Interview / 11.00-12.00/ 16 juli 2014

Context: Ik heb meneer Jansen* ontmoet tijdens het breiclubje. Meneer Jansen zat beneden in de Open Hof met een glas witte wijn en vond het prima om een gesprekje te doen, ondanks dat hij aangaf ‘geen verhalen’ te hebben. De volgende dag ga ik met een collega van het Amsteldorp Team op pad voor een gesprek met meneer Jansen. We mogen op een willekeurig moment langskomen, omdat ‘ik meestal al om 6 uur naast mijn bed sta’. We kloppen aan op de deur van meneer Jansen, omdat die open staat kunnen we gelijk naar binnen lopen. We komen in een knus huisje waar in het keukentje meneer Jansen staat af te wassen. Hij maakt even de afwas af en loopt dan de hoek om met ons mee naar de zithoek.

Meneer Jansen is 84 jaar, en vertelt dat hij is opgegroeid in de Jordaan en al 35 jaar in Amsteldorp woont. Toen zijn vrouw 10 jaar geleden overleed ging meneer Jansen op zoek naar andere woonruimte. Omdat hij veel familie en kennissen in Amsteldorp had wonen besloot hij om zich in te schrijven bij het Open Hof. Nu woont meneer Jansen hier alweer 8 jaar, met veel plezier. “Ik woonde eerst op de tweede, en keek constant tegen die bomen aan.” Hij vertelt: “ik heb aangegeven dat ik een andere kamer wilde, en moest 5 maanden wachten, nu heb ik wel een prachtig uitzicht!”. “Ik woon hier echt gelukkig, en vooral vanwege het plekkie.” Meneer Jansen vertelt dat hij vroeger samen met zijn vrouw ging motorrijden. Ze reden dan met een groepje mensen samen en gingen overal naartoe. Zijn twee kinderen ziet meneer Jansen sinds 1,5 jaar niet meer. Contact met zijn kleinkind heeft hij daardoor helaas ook niet meer. Meneer Jansen heeft 2 zussen, waarvan 1 is overleden. Zijn zus van 92 woont in Amsterdam-Noord en belt hem elke ochtend en avond. Als we vragen of hij zijn zus ook nog weleens ziet, geeft meneer aan dat dat alweer een poos geleden is. Hij lijkt het niet erg te vinden, doordat er regelmatig contact over de telefoon is.

Het plotselinge afgebroken contact met zijn kinderen heeft hem verdriet gedaan, ‘maar je gaat gewoon door’. ‘Dat heb ik in m’n eigen verwerkt’ vertelt meneer Jansen wanneer we vragen of hij iemand heeft gehad om zijn zorgen mee te delen. Meneer Jansen lijkt redelijk onaangedaan, maar zegt dan opeens, ‘dat heeft wel invloed op mijn hart gehad’.

Zes maanden geleden heeft meneer Jansen voor het eerst een hartinfarct gehad. Hij was alleen op zijn kamer, maar kon het alarm indrukken. “Dat heeft me wel gered.” Meneer Jansen vertelt, “toen ik het voor het eerst kreeg ging ik heen en weer lopen, maar dat was ook niet helemaal de bedoeling”. Drie maanden daarna heeft meneer Jansen weer een hartinfarct gekregen. Een ziekenhuis opname was noodzakelijk, maar de tweede keer was hij snel weer op de been. Hij moet nu regelmatig naar het ziekenhuis terug voor onderzoeken en gaat dan met busje. “Dat kost niet zoveel, maar € 1,-”. Door zijn hart problematiek moet meneer Jansen elke dag plaspillen slikken. Hierdoor is hij minder in staat om op pad te gaan, bijvoorbeeld naar de Albert Heijn of de Lidl. “Ik kan niet veel lopen, veel pijn in mijn benen. Ik heb last van opgezette voeten. Ik ging net haring kopen, maar halverwege moest ik weer terug, omdat ik naar de wc moest.” Door hartklachten is meneer Jansen afhankelijker geworden van de zorg. “Over die zusters en broeders, daar heb ik niks over te klagen.” Meneer Jansen heeft een goede band met het personeel en kan het doorgaans goed met ze vinden. “Je hebt natuurlijk wel eens iemand ertussen waarvan je denkt.. maar ja, dat is overal.” Meneer Jansen lijkt tevreden met zijn woonsituatie en de zorg en vertelt over al zijn dagelijkse bezigheden.

Meneer Jansen loopt dagelijks naar de viskraam en gaat vaak beneden in het Open Hof zitten met een wijntje of een koffie. Ook klaverjassen, kraken het liefst, vindt hij erg leuk. “Ik kan binnen lopen wanneer ik wil”. Meneer vindt het prettig om ongebonden te zijn, maar om wel onder de mensen te zijn. Ook bingo in het Open Hof en ‘t Hoeckhuys vindt hij erg leuk. Meneer Jansen is van plan om met de opening op 30 augustus een paar mensen uit te nodigen die met hem mee kunnen gaan, “het zal wel een drukke bedoening worden dan.” Meneer Jansen lacht en vertelt verder over zijn dagelijkse bezigheden. Hij vertelt dat hij het liefst op zijn kamer eet, omdat hij geen behoefte heeft aan zeuren. “Beneden zeurt iedereen, over het eten, over elkaar, ik wil dat niet.. nee, dan eet ik liever hier lekker aan dat tafeltje.” Als ik vraag waar meneer Jansen zijn boodschappen haalt, vertelt hij dat zijn buurvrouw bijna dagelijks een boodschapje voor hem doet. “Zij is zo lief, ze gaat naar de winkel en neemt wat mee.” Het blijkt dat de overbuurvrouw niet de enige in de omgeving van meneer is die hem helpt. Ook zijn oud overbuurmeisjes en een bevriend echtpaar hebben hem goed geholpen tijdens het verhuizen en springen bij met andere klusjes. Meneer Jansen sluit het gesprek mooi af: “Ik verveel me niet, ik woon hier echt heel gelukkig.”

Mijn analyse
Ik heb het gevoel dat meneer Jansen van tijd tot tijd best eenzaam is, maar hier mensen niet mee wil lastig vallen. Het afgebroken contact met zijn kinderen en het overlijden van zijn vrouw lijkt hij zelf te hebben verwerkt, ondanks dat meneer Jansen (oud) buren, kennissen en familie heeft om hier mee over te praten. Zijn uitspraak ‘dat heeft wel wat met mijn hart gedaan’ geeft aan dat meneer Jansen het er erg moeilijk mee heeft (gehad) en dat hij dit stilzwijgende verdriet als de oorzaak van zijn gezondheidsproblemen ziet. Meneer Jansen lijkt mij in veel opzichten een tevreden man die goed weet gebruik te maken van zijn vrijheid. Hij komt regelmatig langs bij activiteiten, maar wil zich niet vastleggen aan een bepaalde club. De negatieve sfeer tijdens het eten bij het Open Hof zorgt ervoor dat meneer Jansen liever niet beneden wil eten. De disconnect die aanwezig is zou kunnen worden opgelost door een andere eetgelegenheid te bewerkstelligen of de sfeer te verbeteren in de Open Hof.

Janny

*Alle namen zijn gefingeerd om anonimiteit te waarborgen