Oyun Sektörünün Atası: Atari
Yoğun bir iş veya okul gününün ardından hepimiz biraz dinlenmek ve aynı zamanda eğlenmek isteriz. Bu durumda hepimizin hayatında olan oyunlar devreye girer, bazen mobil oyunlar bazen bilgisayar oyunları kimi zaman da konsol oyunları. Bugün de özellikle konsol oyunlarının atası olan atari hakkında konuşalım istiyorum. Belki birçoğumuz atari çağına yetişememiş olsak bile bir kısmımızın atari hakkında bir fikri olduğunu, hatta belki birkaç efsanevi atari oyununu deneyimleme fırsatı bulduğunu tahmin ediyorum.
Gelgelelim Atari nedir ve bu ilginç, bir o kadar da kulağa güzel gelen ismi nereden geliyor?
Atari şirketi adını Japonca “hedefi vurmak” anlamına gelen ataru kelimesinden alıyor. Neden böyle bir isim seçilmiş diye düşündüğümüzde atari oyunlarına bakmamız yeterli olacaktır. Bu oyunlar genelde bir hedefi vurmaya yönelik oyunlar olduğu için şirketin ismi de buradan geliyor diyebiliriz. İsminin anlamından bahsettiğimize göre artık atarinin tarihine göz atabiliriz.
Atarinin oyun sektörüne girişi
Atari çıkmadan önce televizyon oyunları diye adlandırılan oyunlar vardı, bu oyunlar televizyon antenine bağlandığı için bu adı almıştı fakat insanlar bunun tadını çıkaramadan Atari firması piyasa girdi. 1971 yılında Atari şirketini kuran Busnell ve Dabney, oyun sektörünü bu denli derinden etkileyeceklerini düşünmemişlerdi. Başta piyasaya Computer Space adındaki arcade oyunu ile girdiler, bunun ardından Pong adındaki oyunla Atari 2600’ü satışa sunarak büyük bir sükse yaptılar. Zamanın oyuncuları Atari 2600 ile bugünün oyun konsolu olarak bildiğimiz joystickle tanışmış oldular. Atari 2600 ömrü boyunca 30 milyon kopya sattı. Bu sistemde yaklaşık olarak 7 milyon kopyası satılan oyun ise Pacman’di.
Peki, neydi Atari’yi diğer oyun konsollarından farklı kılan özelliği?
Atari de diğer konsollardan farklı olarak konsolun içinde yüklü oyunları oynatmak yerine oyuncuya seçim hakkı sunan kasetler sayesinde özgürce farklı oyunlar oynanmasını sağlıyordu. İşte bu sayede de oyun sektörü için bir devrim yaratmış oldu.
Atarinin Gelişimi
Bu devrimin ardından 1979 yılında şirket Atari 400 ve 800’ü piyasaya sürdü. Ne kadar Atari 2600 kadar satılmamış olsalar da oldukça fazla satıldı. Bunlar oluyorken birçok firma, Atari 2600’e oyun programlamak için yarışa girmiş oldu. Hatta bu firmalardan birisi, bugün de oynadığımız Call of Duty oyununun yapımcısı Activision firmasıydı.
Atariden bu kadar bahsettiğimize göre efsaneleşmiş birkaç oyunu hatırlatmamak olmaz. Yukarıda da bahsettiğim gibi Pacman, Pong gibi oyunların yanı sıra hâlâ oynanan oyunlardan olan Mortal Combat, Street Fighter da atari oyunları arasındaydı.
Atarinin Çöküşü
Her güzel şeyin sonu olduğu gibi atarinin de bir sonu vardı elbette. Atari 2600 ile yükselen Atari şirketi Atari 2600'den sonra istediği kaliteyi tutturamadı. Yukarıda bahsettiğimiz konsolların yanında Atari 1200XL çıkarıldı ama bu da başarısız bir deneme oldu. Bu denemelerin ardından hem Atari 2600’ın yenilenmiş bir versiyonu hem de Atari 5200 çıkarılmış olsa da tahmin edebileceğimiz üzere istenilen başarı burada da elde edilemedi. Tüm bunlar olurken Atari şirketi 2 ayrı şirkete ayrıldı: Atari Games ve Atari Corporation. Bu şirketler de uzun ömürlü olmadı ve art arda iflas bayrağını çekti.
Aynı zamanda piyasaya düşen kalitesiz kollar ve oyunlar yüzünden video oyun sektörü bir krize girdi. Bu durumdan şirket de payını almış oldu. Günümüzde adını sıkça duyduğumuz Nintendo şirketi, sektörü bu krizden çıkarmış olsa da Atari şirketine duyulan güven azaldığı için, rakip bir şirketin piyasaya girişi ile şirket son nefeslerini vermiş oldu diyebiliriz.
Atarinin bu çöküşü sonrasında konsollar nasıl değişti?
Nintendo piyasaya hâkim oldu. Birçoğumuzun bir zamanlar elinden düşürmediği Nintendo Game Boy’u çıkardı ve uzunca bir süre zirveden inmedi diyebiliriz. Tabii, Nintendo’nun yanı sıra Satürn ve Playstation da bu savaşa dahil oldu. Şimdi bildiğimiz gibi Playstation bu savaştan galip olarak ayrılan tarafta oldu. Daha sonrasında ise Microsoft, Xbox ile bu savaşa dahil oldu ve konsollar bugünkü hâlini almaya başladı.
Xbox, Playstation gibi yeni nesil konsolların çıkması ile devir bitmiş olsa da bir zamanlar birçok insanın hayatına renk katan atariyi eminim herkes çok sevmişti. Şimdi ise bir nostalji olarak zaman zaman yeniden gündeme düşüyor, biz de bu sayede geçmişi yâd ediyoruz ve uzaklara dalarak gülümsüyoruz, belki de o ilk oynadığımız zamanın heyecanını içimizde bir yerlerde hissediyoruz. İçinizdeki heyecanın hiç dinmemesini ve bol oyunlu günlerinizin olmasını diliyorum, başka yazılarda görüşmek dileğiyle hoşça kalın.
