Arkeolojik DNA Analizi
Hasarlı DNA’yı okunaklı hale getiren yeni yöntemler, derin geçmişe dair çarpıcı açıklamalar üretiyor…
Bilim adamları, eski insanlardan dişleri ve kemikleri incelemek için uzun süredir daha iyi araçlar arıyorlar. Geçmişte, analiz edecek kadar iyi korunmuş bir örnek bulmak için birçok antik kalıntıyı araştırmak zorunda kalmışlardı.
Artık daha ucuz teknikler ve hasarlı DNA’yı ticari sıralayıcılar için okunaklı hale getiren yeni yöntemler, eski DNA analizinde bir patlamaya güç veriyor.
Bugün bilim adamları, Neandertallerin işediği toprakta bulunan DNA’nın mikroskobik izlerini bile analiz edebiliyor; diş veya kemik gerekmiyor. Kasım ayında, Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nde genetikçi olan Svante Pääbo temel çalışmasıyla Nobel Ödülü kazandığında, artık paleogenetik olarak bilinen alan merkez sahneye çıktı.
Kadim DNA analizi, soyu tükenmiş iki insan türünün -Homo luzonensis ve Denisovans- keşfine yol açtı ve bize modern insanların önemli miktarda Denisovan ve Neandertal DNA’sı taşıdığını öğretti. Ve şu anda tüm genom verisine sahip olduğumuz eski insan bireylerinin sayısı, 2010'da beşten 2020'de 5.550'ye büyük bir sıçrama yaptı.
Bu teknikler, Hindistan nüfusunun bir ata karışımından geldiğini belirterek, kast sisteminin altını oydu. Sicilya’daki 2.500 yıllık bir savaş alanından alınan DNA, eski Yunan ordularının tarihçilerin tasvir ettiğinden daha çeşitli olduğunu ortaya çıkardı.
Eski örnekler, modern sağlık sırlarını da çözebilir. Geçen yıl bilim insanları, insanların Kara Veba’da hayatta kalma olasılığını %40 artıran tek bir mutasyon belirlediler ve bu aynı zamanda Crohn hastalığı gibi otoimmün sorunlar için bir risk faktörü.
Kültürlerin, insan kalıntılarına nasıl davranılması gerektiğine inandıkları konusundaki farklılıklar, antik DNA ile çalışmak isteyen akademisyenler için etik ve lojistik sorular oluşturmaya devam edecek. Ancak ifşaatları şimdiden tarihi yeniden yazıyor.
