Biyolojik Çeşitlilik, İklim ve Su Hedeflerini Karşılamak İçin Entegre Stratejiler
Dünyanın biyolojik çeşitliliğini korumakta ve küresel ısınmayı durdurmak için doğal çözümleri harekete geçirmekte topluca başarısız oluyoruz. Doğa Haritası Konsorsiyumu tarafından yürütülen yeni bir araştırma, koruma için stratejik olarak yerleştirilmiş %30'luk bir araziyi yönetmenin, kabul edilen tüm karasal bitki ve omurgalı hayvan türlerinin %70'ini korurken, aynı anda dünyanın yer altı ve üstü hassas karbonunun %62'sinden fazlasını ve tüm temiz suyun %68'ini korur.
Doğanın azalmasını durdurmak ve Paris Anlaşması hedeflerini karşılamak için tarım, altyapı, biyolojik çeşitliliğin korunması, iklim değişikliğinin azaltılması ve adaptasyonu, su temini ve diğer ihtiyaçlar için arazi kullanımının daha iyi yönetilmesi için stratejilerin tasarlanması ve uygulanması gerekiyor. Taslak Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi ve Kosta Rika, Çin ve diğer ülkelerdeki mevcut çabalar tarafından vurgulandığı gibi, bu, biyolojik çeşitliliğin korunmasının diğer politika hedeflerine en büyük faydaları nerede getireceğini değerlendirmek için mekansal planlama gerektirir.
Bu tür entegre stratejileri desteklemek için Nature Map konsorsiyumu tarafından Nature Ecology and Evolution dergisinde yayınlanan bir makale, mekansal planlama için bir yaklaşım sunuyor. Belge, aynı anda fazla sayıda türü yok olmaktan korumak, hassas karasal karbon stoklarını korumak ve tatlı su kaynaklarını korumak için için ve küresel öneme sahip alanları belirlemek için yola çıktı. Bu çaba, biyoçeşitlilik, karbon ve su korumasını ortak bir yaklaşım ve tek bir küresel öncelik haritası içinde gerçekten bütünleştirmeye yönelik türünün ilk örneğidir. Çalışmanın bir başka belirgin yeniliği, analizlerde kapsamlı bir bitki dağılım verilerinin (tüm bitki türlerinin yaklaşık %41'i) dikkate alınması ve yok olma riski için tür hedeflerinin belirlenmesidir.
“Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi gibi 2020 sonrası biyoçeşitlilik stratejilerini uygulamak için politika yapıcılar ve hükümetler, kaynakların ve koruma yönetiminin biyoçeşitliliğe en büyük potansiyel faydaları nerede getirebileceği konusunda netliğe ihtiyaç duyuyor. Aynı zamanda, biyoçeşitlilik tek başına ele alınmamalıdır. Doğal ekosistemlerdeki karbon stoklarının korunması gibi diğer hususlar, biyolojik çeşitliliğin yanı sıra dikkate alınmalıdır, böylece birden fazla hedef izlenirken sinerjiler ve değiş tokuşlar değerlendirilebilir” IIASA Biyoçeşitlilik, Ekoloji ve Koruma Araştırma Grubunda bir araştırmacı olan baş yazar Martin Jung böyle açıklıyor.
“Çalışmanın bir parçası olarak geliştirilen yeni küresel öncelik haritaları, korunan alanlar veya topluluk tarafından yönetilen ormanlar gibi koruma için yönetilecek yeni alanların belirlenmesi söz konusu olduğunda, kalitenin (yer ve yönetim etkinliği) nicelikten (küresel) daha önemli olduğunu göstermektedir. Koruma kalitesini hedeflemek ve biyoçeşitliliği koruma hedefine ulaşmak için, hükümet ve sivil toplum kuruluşları, istedikleri şey için hedefler ve göstergeler belirlemelidir: türleri, sağlıklı ekosistemleri ve insanlara sunduğu hizmetleri korumak ve buna göre korunacak alanları belirlemek. Çalışmamız, bunun nasıl yapılacağı konusunda rehberlik sağlıyor” diye ekliyor IIASA’da Biyoçeşitlilik, Ekoloji ve Koruma Araştırma Grubuna liderlik eden çalışma ortak yazarı Piero Visconti.
Araştırmacılar, stratejik olarak konumlanmış bir arazinin %30'unu korumanın, koruma, iklim ve su temini için büyük kazanımlar sağlayabileceğini belirtiyorlar. Spesifik olarak, dünyanın yer altı ve yer altı hassas karbonunun %62'sinden fazlasını ve tüm tatlı suların %68'ini korurken, tüm karasal omurgalı ve bitki türlerinin %70'inden fazlasının yok olma tehdidi altında olmamasını sağlar. Çalışmanın gösterdiği gibi, bu hedeflere ulaşmak, Doğa Haritası gibi mekansal planlama araçlarını kullanarak koruma müdahalelerinin stratejik olarak yerleştirilmesini ve en önemlisi, görevlilerin bu alanları etkin bir şekilde yönetmesini sağlamayı gerektirecektir.
“Bu tür bir yaklaşım, karar vericileri koruma çabaları için yerleri önceliklendirme konusunda destekleyebilir ve hem insanların hem de doğanın ne kadar kazanabileceğini gösterir. Uzun vadede başarılı olmak için bu alanların etkin ve adil bir şekilde yönetilmesi gerekir. Bu, yerli halkların ve yerel toplulukların haklarına saygı duymayı ve onları güçlendirmeyi içerir,” diyor ortak yazar Lera Miles, Baş Teknik Uzman — Yer Planlama, BM Çevre Programı Dünya Koruma İzleme Merkezi (UNEP-WCMC).
“Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi taslağında belirtildiği gibi entegre mekansal planlama için haritalar, iklim ve biyoçeşitlilik hedeflerini karşılamak için gereklidir. Aynı zamanda Nature Ecology and Evolution’ın aynı sayısında ilgili bir yorum yazan makalenin yazarı Guido Schmidt-Traub, doğal iklim çözümlerini finanse etmek, karbon piyasalarını iyileştirmek ve tedarik zincirlerini yeşillendirmek için de kritik öneme sahipler.
Çalışma, biyoçeşitlilik, karbon ve su için birlikte optimize etmenin, tek başına herhangi bir varlığa vurgu yapmaya kıyasla korumadan elde edilebilecek sinerjileri en üst düzeye çıkardığını gösteriyor. Seçilen lokasyonlarda stratejik eylem yoluyla, her üç boyutta da önemli faydalar elde edilebilir. Bununla birlikte, küresel biyoçeşitlilik ve iklim hedeflerini karşılamak için koruma çabalarının toplumdaki tüm aktörler tarafından büyük ölçüde büyütülmesi gerekmektedir.
Jung, analizin, küresel ölçekte koruma için yönetilecek herhangi bir alanın üst potansiyel değerini belirlediğine dikkat çekiyor. Ekip, bu yönetim seçimlerinin ulusal ve yerel paydaşlar tarafından belirlendiğini kabul ederek, değeri yüksek tüm alanların sıkı koruma altına alınmasını hiçbir şekilde önermez veya ima etmez.
Ekibin analizleri, daha önce yalnızca uzman görüşüne dayalı olan ve daha önce biyolojik çeşitlilik sıcak noktaları olarak tanımlanan birçok alanı nicel olarak doğrulamaktadır. Ekip, sürüngenler ve bitkiler gibi küresel önceliklendirmelerde şimdiye kadar göz ardı edilen küresel hayat ağacının seçilmiş verilerini dahil ederek, küresel ölçekte biyoçeşitlilik için önemli olarak kabul edilecek yeni alanlar belirledi. Bunlara örneğin güneydoğu Amerika Birleşik Devletleri ve Balkanlar dahildir. Araştırma ayrıca biyoçeşitliliğin korunması için küresel öneme sahip tüm alanlardaki bilgilerin güncellenmesi ve iyileştirilmesinde de faydalı olmuştur.
“Yöntemlerimiz, verilerimiz ve küresel öncelik haritalarımız, büyük koruma girişimleri için bir karar destek aracı olarak kullanılmak içindir. Ayrıca, çalışma, tüm aktörlerin bölgesel, ulusal ve alt-ulusal düzeylerde koruma tercihlerini bilgilendirmek için kullanabileceği yeni nesil entegre önceliklendirmeler ve planlama çalışmaları için zemin hazırlıyor” diyor Jung.
Küresel öncelik haritaları, karar vericileri desteklemek ve koruma ve sürdürülebilir kalkınma için içgörü ve etki oluşturmak için BM Biyoçeşitlilik laboratuvarında etkileşimli olarak araştırılabilir.
Kaynak:
