CPPI — Container Port Performance Index / Konteyner Limanı Performans Endeksi

Published in

Tedarik Zinciri Makaleleri

4 min readJan 8, 2024

CPPI — Container Port Performance Index / Konteyner Limanı Performans Endeksi Nedir?

CPPI — Container Port Performance Index / Konteyner Limanı Performans Endeksi, Bir limanın konteyner işleme performansını ölçen bir endekstir. Bu endeks, bir limanın konteyner taşımacılığına ne kadar etkili bir şekilde hizmet verdiğini değerlendirmek için kullanılır. Konteyner taşımacılığı, küresel ticaretin ana omurgasını oluşturduğu için, limanların verimli çalışması büyük bir öneme sahiptir. CPPI, bu verimliliği ölçmek için geliştirilmiş bir araçtır.

CPPI — Container Port Performance Index’in Tarihçesi

CPPI 2006 yılında Dünya Bankası tarafından geliştirilmiştir. Dünya Bankası’nın bu inisiyatifi, limanların sürdürülebilirliğini ve verimliliğini artırmayı hedeflemektedir.

CPPI — Container Port Performance Index Nasıl Hesaplanır?

CPPI Container Port Performance Index hesaplaması, limanın işleme kapasitesi ve konteynerlerin işleme süresi gibi anahtar faktörleri içerir. Aşağıda CPPI’nin temel hesaplama adımları belirtilmiştir:

1. Verimlilik Faktörleri Hesaplaması: CPPI hesaplamasında kullanılan bir dizi verimlilik faktörü vardır. Bu faktörler, limanın performansını daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirmek için kullanılır.

a. Konteyner İşleme Kapasitesi (Capacity Handling): Bu kategori, bir limanın ne kadarlık bir konteyner trafiğiyle başa çıkabildiğini ölçer. Bu kategoriye verilen ağırlık genellikle yüzde 30 ile yüzde 40 arasında değişebilir. Bu ağırlık, bir limanın fiziksel kapasitesinin önemini yansıtır. (bkz.: TEU — Twenty-foot Equivalent Unit)

b. Konteyner İşleme Hızı (Handling Speed): Bu kategori, bir limanın konteynerleri ne kadar hızlı işlediğini ölçer. İşleme süreleri ve yükleme/boşaltma hızları bu kategoriye dahil edilebilir. Bu kategoriye verilen ağırlık yüzdesi genellikle yüzde 20 ile yüzde 30 arasında değişebilir. Hızlı işleme, kargo sahipleri ve taşıyıcılar için önemlidir.

c. Verimlilik Faktörleri (Efficiency Factors): Bu kategori, liman operasyonlarının verimliliğini ölçer. Bu faktörler, gemi yanaşma süresi, konteyner taşıma ekipmanlarının kullanım verimliliği, liman içi trafik yönetimi ve diğer benzeri unsurları içerebilir. Ağırlık yüzdesi genellikle yüzde 20 ile yüzde 30 arasında değişebilir. Bu faktörler, limanın operasyonlarını daha etkili hale getirmeye odaklanır.

d. Güvenlik ve Çevresel Faktörler (Security and Environmental Factors): Bu kategori, limanın güvenlik önlemlerini ve çevresel sürdürülebilirlik uygulamalarını değerlendirir. Bu faktörler, yüzde 5 ila yüzde 10 arasında ağırlık yüzdesine sahip olabilir. Limanın çevresel etkisi ve güvenlik seviyesi önemlidir.

e. Teknoloji ve İnovasyon (Technology and Innovation): Bu kategori, limanın teknolojik altyapısını ve inovasyonu ölçer. Bu, otomasyon, dijital izleme sistemleri ve diğer teknolojik gelişmeleri içerebilir. Ağırlık yüzdesi genellikle yüzde 5 ila yüzde 10 arasında değişebilir. Teknoloji ve inovasyon, limanın gelecekteki rekabetçiliğini etkiler.

2. CPPI Skoru Hesaplama: Elde edilen verileri kullanarak, her bir verimlilik faktörünün belirtilen ağırlıklı bir toplamını hesaplayarak CPPI skoru oluşturulur. Bu skor, bir limanın genel performansını yansıtır.

3. Karşılaştırma ve Sıralama: CPPI skoru, diğer limanlarla karşılaştırılır ve sıralama yapılır. Bu, bir limanın diğerlerine göre ne kadar etkili olduğunu belirlemek için kullanılır. (Bkz.: https://documents1.worldbank.org/curated/en/099051723134019182/pdf/P1758330d05f3607f09690076fedcf4e71a.pdf )

CPPI Skorlarının da işlendiği Dünya Konteyner Limanları Analizimize bu Link üzerinden ulaşabilirsiniz.

CPPI — Container Port Performance Index / Konteyner Limanı Performans Endeksi

CPPI — Container Port Performance Index Nerelerde Kullanılır?

1. Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetimi: CPPI, Lojistik ve tedarik zinciri profesyonelleri tarafından, konteyner limanlarının verimliliğini değerlendirmek ve lojistik operasyonlarını planlamak için kullanılır. Bu, mal taşımacılığını optimize etmek ve tedarik zinciri maliyetlerini azaltmak için önemlidir.

2. Ulaştırma ve Taşımacılık: Taşımacılık endüstrisi, CPPI’yi limanlar arası rekabeti değerlendirmek ve taşıma rotalarını optimize etmek için kullanır. Bu, nakliye maliyetlerini düşürmek ve taşımacılık süreçlerini iyileştirmek için yardımcı olur.

3. Liman Yönetimi: Liman işletmecileri ve yöneticileri, CPPI’yi kendi limanlarının performansını ölçmek ve geliştirmek için kullanır. Bu, liman operasyonlarını daha verimli hale getirmek ve müşteri memnuniyetini artırmak için önemlidir.

4. Denizcilik Endüstrisi: Deniz taşımacılığı şirketleri, CPPI’yi liman seçiminde ve rotaları planlamada kullanır. Bu, gemi sahiplerine ve taşıyıcılara daha iyi kararlar verme yeteneği sağlar.

5. Ticaret Politikaları ve Ekonomi: CPPI, Ülkeler arası ticaret politikalarını etkileyebilir. Ülkeler, CPPI sonuçlarını kullanarak limanlarını geliştirmek ve ticaretlerini artırmak için yatırım yapabilirler. Ayrıca, CPPI sonuçları, ekonomik büyüme ve ticaret hacmi üzerinde etkisi olan önemli bir gösterge olabilir.

6. Yatırım Kararları: Yatırımcılar, CPPI sonuçlarını kullanarak liman işletmelerine yatırım yapma kararı alabilirler. CPPI, limanların gelecekteki büyüme potansiyelini değerlendirmede yardımcı olabilir.

7. Araştırma ve Eğitim: Üniversiteler, araştırma kuruluşları ve eğitim kurumları, CPPI’yi liman performansı üzerine araştırma yapmak ve öğrencilere lojistik ve tedarik zinciri konularında eğitim vermek için kullanır.