เรื่องราวของ AirAsia จากปากของ Tony Fernandes

เมื่อช่วงเดือนมีนาคม 2562 ได้มีโอกาสไปเข้าร่วมงาน Asian Business Conference ที่ MIT Sloan School of Management เป็นคนจัด มี Keynote Spekaer คือ Tony Fernandes, CEO of AirAsia ถือว่าเป็นไฮไลท์หนึ่งของงานในวันนั้น เพราะ Tony เป็นคนที่เล่าเรื่องเก่งมาก และเอาคนดูได้อยู่หมัด สรุปประเด็นที่ Tony พูดมาประมาณนี้ครับ

• Tony เป็นคนมาเลเชีย แต่เรียนหนังสือที่อังกฤษ เดิม Tony ทำงานในอุตสาหกรรมดนตรีที่บริษัท Warner Music แต่เขามีความฝัน คือ จะเป็นเจ้าของสายการบินให้ได้
• ช่วงหนึ่งของชีวิต เขาตัดสินใจลาออกจาก Warner Music เพื่อมาตามหาความฝันที่บ้านเกิด โชคดีที่ได้เจอกับนายก Dr. Mahathir Mohamad เขาเล่าความฝันให้ Mahathir ฟัง แล้ว Mahathir ก็แนะนำให้ acquire ดีกว่าเริ่มใหม่ ตอนนั้นมีสองสายการบินที่มีอาการร่อแร่ จำชื่อสายการบินแรกไม่ได้ แต่ Tony บอกว่าสายการบินนั้นมีแต่พระเจ้าเท่านั้นที่จะ turnaround ได้ แถม balance sheet ก็ไม่ balance อีก เขาเลยตัดสินใจซื้อ AirAsia แทน

• Tony ซื้อ AirAsia ด้วยราคาหนึ่งริงกิต (ประมาณ 8 บาท) เขาโชว์ใบเสร็จให้ดูว่าราคานี้จริงๆ แต่แน่นอนว่ามันมีหนี้มหาศาล เพราะเป็นสายการบินที่กำลังใกล้จะเจ๊ง ถือว่าเป็นความบ้าดีเดือดจริงๆ จากคนที่ไม่เคยมีประสบการณ์ด้านสายการบินมาก่อน ขายบ้านขายรถ มาทำสายการบินที่เป็นหนี้ใกล้เจ๊ง

• Tony เล่าว่า วันแรกที่เข้าไปทำงาน เขาเดาเลยว่าพนักงาน AirAsia คงประหวั่นพรั่นพรึงกับอนาคตของตัวเองไม่น้อย เพราะเจ้าของคนใหม่ ไม่มีความรู้เรื่องสายการบินเลยแม้แต่น้อย
• แรกเริ่ม AirAsia ใช้ logo สีน้ำเงิน แล้วมีรูปนกที่ดันหันหัวไปคนละทางกับตัวเครื่องบิน สุดท้ายเขาเปลี่ยนให้เป็นสีแดง แล้วตัดรูปนกออก ให้คงเหลือต่อตัวหนังสือ AirAsia เท่านั้น

• กว่า 17 ปีที่ Tony บริหาร AirAsia จากสายการบินที่ใกล้เจ๊ง ตอนนี้หลายคนคงเห็นแล้วว่า AirAsia เป็นสายการบินที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดสายการบินหนึ่งของ South East Asia. และเป็นสายการบินที่ใหญ่ที่สุดอันดับสี่ในเอเชีย ที่เหนือกว่าก็มีแค่สามสายการบินที่อยู่ในจีนเท่านั้น คือ China Southern, China Eastern และ Air China (ก็ประชากรจีนเยอะซะขนาดนั้น)
• ณ ตอนนี้ AirAsia บินไป 147 จุดหมายใน 24 ประเทศ มีเครื่องบิน 259 ลำ

• AirAsia เน้นปั้นคนจากภายในหรือลูกหม้อให้เติบโตเป็นผู้บริหาร Tony บอกว่าพนักงานของเขาไม่จำเป็นต้องจบมหาวิทยาลัยดังๆ แต่ขอให้มีความมุ่งมั่น ก็จะประสบความสำเร็จใน AirAria ได้

• มีคนถามว่า cutomers, employees กับ shareholders Tony ให้ความสำคัญกับอะไรมากที่สุด หลายคนคงเคยได้ยินเขาตอบมาแล้ว คำตอบก็คือ employees หรือพนักงาน เพราะเขาเชื่อว่าหากพนักงานมีความสุข พนักงานก็จะให้บริการลูกค้าได้อย่างดี และเมื่อพนักงานและลูกค้ามีความสุข ผลประกอบการของ AirAsia ก็จะดีไปด้วย ทำให้ shareholders มีความสุขเช่นเดียวกัน
• ตอนนี้ Tony เร่ิมมองอนาคตของ AirAsia ไปมากกว่าสายการบินแล้ว เขามองว่าข้อมูลมากมายที่ AirAsia มีในตอนนี้ ไม่ว่าจะเป็น email, online activities, transactions, mobile activities, social data, loyalty, profiles, etc. สามารถเอามาทำประโยชน์ต่อเนื่องและสร้าง value อื่นๆ ให้กับลูกค้าได้

• AirAsia มี Corporate Venture Capital arm แล้วเพื่อลงทุนใน startups ที่จะมาต่อยอดธุรกิจของ AirAsia Tony โชว์ให้ดูว่าลงทุนไปแล้วใน i.am+, AsiaMobiliti, eco และ FLYR

• สรุปแล้ว Tony เป็นคนที่ charming มากๆ และมีอารมณ์ขันตลอดเวลา เรียกว่าเป็น the best keynote ในงานนี้เลย (ตามความคิดของผมเองนะ)

#MITSloan #AsiaBusinessConference2019 #KnowledgeSpiral