Thought Leader : Alex Osterwalder ผู้คิดค้น Business Model Canvas

กล่าวถึงชื่อ Alex Osterwalder หลายคนอาจจะไม่รู้จัก แต่ผมเชื่อว่าหลายคงเคยเห็นหนังสือของเขาผ่านตามาบ้าง หนังสือเล่มแรกที่เขาเขียนคือ Business Model Generation (ปี 2010) และเล่มที่สองคือ Value Proposition Design (ปี 2014) ทั้งสองเล่มนี้มีแปลเป็นภาษาไทยแล้ว เล่มแรกใช้ชื่อว่า “คู่มือสร้างโมเดลธุรกิจ” และเล่มที่สองใช้ชื่อว่า “วิธีคิดผลิตภัณฑ์อย่างนักสร้างโมเดลธุรกิจ” หาซื้อได้ตามร้านหนังสือทั่วไป

แต่ที่น่าจะเคยเห็นกันบ่อยกว่า ก็คือ เจ้า Business Model Canvas ที่ถูกนำไปใช้กันทั่วโลก และหลายมหาวิทยาลัยได้บรรจุเป็นส่วนหนึ่งของการเรียน MBA ผ่านมาเกือบสิบปี Canvas นี้ได้ถูกดัดแปลงออกไปหลายรูปแบบมาก ไม่ว่าจะกลายเป็น Lean Canvas โดย Ash Maurya ที่ดัดแปลงไว้ใช้กับ startups ที่อยู่ในช่วง early stage กำลังหา problems-solutions fit หรือ The Mission Model Canvas ที่ใช้สำหรับงานบางอย่างในองค์กรที่ไม่ได้มุ่งไปที่การสร้างรายได้ โดย canvas นี้ ดัดแปลงโดย Steve Blank ผู้ซึ่งเป็นหนึ่งในที่ให้กำเนิดแนวคิด Lean Startup หาก Google ดูก็จะเจออีกหลาย canvas นับว่าเป็นงานของ Alex เป็นแรงบันดาลใจให้กับผู้คนในหลายๆ แวดวงเลยทีเดียว

Alex Osterwalder เป็นคนสวิสเซอร์แลนด์โดยกำเนิด เขาเรียนปริญญาโททางรัฐศาสตร์จาก University of Lausanne ในปี 2000 จากนั้นก็ไปต่อ PhD ในสาขา Management Information Systems ซึ่งเป็นที่ที่ทำให้เขาได้พบกับ Yves Pigneur ผู้ซึ่งเป็นอาจารย์ของ Alex โดย Yves ส่งเสริมให้ Alex ทำวิทยานิพนธ์เรื่อง business model โดยใช้ชื่อว่า “The Business Model Ontology — a proposition in a design science approach” และนั่นก็คือจุดกำเนิดของ Business Model Canvas นั่นเอง

สิ่งที่ทำให้หนังสือ Business Model Generation แตกต่างจากหนังสือเล่มอื่นก็คือ หนังสือเล่มนี้เกิดจากการ co-create หรือแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันของผู้ใช้ Business Model Canvas 470 ชีวิต จาก 45 ประเทศทั่วโลก (แน่นอนว่ามันควรจะต้องถูกใช้จริงก่อนจะเอามาเขียนเป็นหนังสือ! ไม่ใช่ไปนั่งเทียนมา) เริ่มแรกออกทุนกันเองไม่มี publisher มาคอยสนับสนุน แต่ความที่เนื้อหาน่าสนใจ และวิธีการนำเสนอแตกต่างจากหนังสือทั่วไป คือ มีภาพช่วยเล่าเรื่อง ไม่ใช่มีแต่ตัวหนังสือย่างเดียว จึงได้รับความนิยมและกลายเป็นหนังสือขายดี จนสำนักพิมพ์ต้องมาติดต่อขอซื้อลิขสิทธิ์ไปพิมพ์เพิ่ม

ปัจจุบันนี้ Alex Osterwalder เป็น co-founder ของบริษัทที่ปรึกษา Strategyzer ที่เป้ามายคือการเผยแพร่ tools ต่างๆ ที่ Alex พัฒนาขึ้นมา ตัว Alex เองก็ตระเวณไปเป็น speaker ให้กับองค์กรชั้นนำต่างๆ ใน Fortune 500 และเป็น guest ในมหาวิทยาลัยชั้นนำ เช่น Wharton, Stanford, Berkeley, IESE, MIT, และ IMD ล่าสุด Alex ได้รับการจัดอันดับจาก Thinkers 50 ให้เป็นนักคิดที่มีอิทธิพลต่อโลกธุรกิจมากที่สุดอันดับ 7

ในอนาคต ทาง Knowledge Spiral จะทยอยเอาแนวคิดของ Alex Osterwalder มาเล่าให้ฟังเป็นระยะๆ ครับ

#knowledgespiral #businessmodelcanvas#valuepropositiondesign #alexosterwalder