2. Wallets Begrijpen
Jouw Gids tot Wallets (vertaald van Understanding Wallets)
Toen ik voor het eerst met cryptocurrency in aanraking kwam ben ik een paar honderd euro aan coins kwijtgeraakt omdat ik niet begreep wat wallets of adressen waren. Ik wil niet dat dit jou gaat gebeuren, dus laten we een moment nemen om te begrijpen wat Litecoin wallets zijn.
Wat is een Litecoin Wallet?
Net zoals je een portemonnee gebruikt om je contante geld in te stoppen, is een Litecoin Wallet waar je je Litecoins in stopt.
Om dit beter te begrijpen moet je je Litecoin wallet zien als een soort e-mailadres. Met een e-mailadres kan je verschillende dingen doen, zoals het ontvangen en verzenden van e-mails.
Een Litecoin (LTC) wallet is vergelijkbaar, je kan bijvoorbeeld Litecoins ontvangen en verzenden, maar om iets specifieker te zijn doet je Litecoin wallet 5 dingen:
- Het creëert privé sleutels
- Het creëert openbare sleutels, afgeleid van deze privé sleutels
- Het genereert adressen gebaseerd op deze openbare sleutels
- Het verstuurt LTC door het goedkeuren van transacties. Dit gebeurt door het verifiëren van transacties met een speciale handtekening gebaseerd op je privé sleutel.
- Het deelt of zendt deze informatie uit naar het LTC blockchain netwerk.
Wat is een Adres?
Als een Litecoin wallet net zoals een Gmail account is, dan is een LTC adres net zoals een e-mailadres. En net zoals je e-mails verstuurt naar andere e-mailadressen, verstuur je LTC naar andere LTC-adressen.
Boven zie je een screenshot van de “Send”-tab van een Electrum-LTC wallet. In deze tab vul je een LTC-adres in het “Pay to”-veld in, daarna typ je het bedrag dat je wilt versturen in het “Amount”-veld, en als je dan op de “Send”-knop drukt zal je wallet de LTC versturen naar dat adres.
Met dat gezegd te hebben, WEES ER ZEKER VAN DAT JE HET JUISTE ADRES HEBT INGEVULD voordat je je Litecoin verstuurt. Check het LTC adres altijd twee keer (of drie keer). Het is ONTZETTEND moeilijk, vaak zelfs onmogelijk, om je Litecoin terug te krijgen als je ze naar het verkeerde adres hebt verstuurd. Onthoud ook dat adressen hoofdlettergevoelig zijn.
Als je Litecoin verstuurt betaal je transactiekosten aan de mensen die je transactie verwerken genaamd “mijners”. De normale kosten zijn ongeveer 0.001 LTC. Je kan eventueel lagere transactiekosten specificeren, maar het zal langer duren om de transactie te verwerken, en je kan het risico lopen dat de transactie compleet genegeerd wordt door de mijners.
Wat zijn Privé Sleutels?
Als een LTC-adres net zoals een e-mailadres is, dan is een privé sleutel net zoals een wachtwoord. Je kan alleen e-mails versturen als je het juiste wachtwoord hebt om in te loggen op je account. Je kan op die manier ook alleen LTC versturen als je de juiste privé sleutel hebt voor een adres.
In de screenshot hierboven zie je dat ik een LTC-adres heb ingevuld en dat ik probeer om 1 LTC te verzenden. Ik ga je nu kort uitleggen wat er precies gebeurd in de achtergrond wanneer je op de “Send”-knop drukt zodat ik kan laten zien waarom privé sleutels zo belangrijk zijn.
Het eerste wat er gebeurt is dat de wallet de privé sleutel inlaadt en omzet in een digitale handtekening. Deze handtekening is uniek en kan alleen gemaakt worden als je de correcte privé sleutel hebt. Daarna ondertekent je wallet de transactie met een handtekening, en deelt deze informatie met het LTC blockchain netwerk, zodat iedereen kan bevestigen dat de transactie heeft plaatsgevonden. In andere woorden, je wallet kan geen LTC versturen zonder een wachtwoord, oftewel de privé sleutels.
Zoals je misschien wel hebt opgemerkt worden de privé sleutels verborgen gehouden. Dit is voor je eigen veiligheid zodat niemand over je schouder kan kijken en je sleutel kan stelen. Het is belangrijk om te weten hoe je bij je privé sleutels kan komen als je ooit per ongeluk je wallet verwijdert of als je computer crasht. Laten we kijken hoe we dit kunnen doen als we de Electrum LTC wallet gebruiken.
Klik allereerst op “Addresses”. Als je dit doet merk je op dat er een hele hoop sleutels zijn. Al deze adressen zijn van jou en ze hebben allemaal verschillende privé sleutels. Klik met je rechtermuisknop op de adressen, en klik dan met de linkermuisknop op “Private Key” in de keuzelijst. Je privé sleutel wordt nu onthult. In de afbeelding hieronder heb ik het bovenste adres geselecteerd.
Sommige wallets hebben verschillende manieren om privé sleutels te onthullen. Deze manier is voor wanneer je Electrum LTC gebruikt.
Ik raad je aan dat je zowel je LTC-adres als je privé sleutels ergens opschrijft, en ze ergens veilig opbergt zodat je ze niet verliest. Als je ooit je wallet-programma per ongeluk verwijdert kun je je LTC herstellen door je adressen te “importeren” of “sweepen” (red. sweepen is het versturen van alle coins van 1 adres naar een nieuw adres). Maar pas op, dit mes snijdt aan twee kanten, want een dief kan je LTC stelen als hij jouw privé sleutels weet te bemachtigen. DEEL JE PRIVÉ SLEUTELS DUS NOOIT MET EEN ANDER!
Ben ik mijn coins kwijt als ik mijn wallet client verwijder?
Nee. Wallets voor LTC zijn niet hetzelfde als je portemonnee voor je contante geld. Als je je portemonnee met contant geld kwijtraakt, dan is je geld weg voor altijd. Maar LTC-wallets zijn meer als een e-mailadres. Als je je wallet verwijdert verlies je enkel de toegang tot je coins.
Laten we zeggen dat je een werk e-mail moet versturen, maar je computer crasht. Geen probleem, je springt op een andere computer, logt in met je e-mailadres en wachtwoord, en verstuurt je e-mail.
Je kan iets vergelijkbaars doen als je je LTC-adres en privé sleutel hebt. Open een andere wallet en herstel je LTC door je openbare en privé sleutels op te geven via processen genaamd “importeren” en “sweepen”.
Wat voor soorten wallets zijn er?
Er zijn verschillende types van wallets: Exchange, Desktop, Website, Hardware, en Papieren wallets. Ik laat je nu kort zien wat de voordelen en nadelen van elk type wallet zijn.
Wallets op Online Exchanges
Bijvoorbeeld: Coinbase/Gdax, Bittrex, Shapeshift, and Quadrigacx
- Voordelen: Exchange wallets zijn een van de meest toegankelijke ingangspunten om Litecoin te kopen, en ideaal voor daghandelaren. Op sommige exchanges kun je je bank linken zodat je LTC kan kopen met traditionele valuta, en vaak word je om je identiteit gevraagd om dit te doen. Je kan meer lezen over aanbevolen exchanges in “How to Buy Litecoin?” (Engels)
- Nadelen: Als een exchange failliet gaat, de website offline gaat, of wanneer ze gehacked worden heb je geen toegang meer tot je coins, en je kan ze eventueel verliezen. In tegenstelling tot alle andere wallets heb je ook geen toegang tot je privé sleutels. Ik raad het dan ook niet aan om je coins voor een langere tijd op exchanges te laten staan.
Desktop: Full Node Wallets
Bijvoorbeeld: Litecoin Core
Om een full node wallet client te runnen moet je de volledige blockchain downloaden op je computer. Een voordeel is dat je het LTC blockchain netwerk ondersteunt doordat je met een full node wallet ook transacties van anderen verifieert. Een nadeel is dat de blockchain gigabytes aan opslagruimte nodig heeft, en vaak duurt het lang om te synchroniseren (red. om de blockchain te downloaden). Als nieuwkomer is het misschien beter om niet voor deze optie te gaan, totdat je comfortabeler met cryptocurrency bent.
Om deze wallets te backuppen, klik op File -> Backup Now. Het programma maakt dan een .dat-bestand dat je ergens opgeslagen moet houden als je ooit weer toegang wilt tot je coins. Dit is ook een manier om weer toegang te krijgen tot je LTC als je per ongeluk je wallet verwijdert of als je computer crasht.
Desktop: Light Wallets
Bijvoorbeeld: Electrum LTC, Exodus, Loafwallet (smartphone app waarmee je LTC kan kopen!).
- Voordelen: Dit soort wallets zijn snel in het synchroniseren van de blockchain omdat ze de blockchain uit de cloud gebruiken.
- Nadelen: Je privé sleutels worden niet geïsoleerd wanneer je online bent. Je kan meer leren over de gevaren hiervan door het lezen van Hoofdstuk 3: “Hoe Bescherm Ik Mijn Wallet?”
Als je een wallet maakt met Electrum worden er SEED KEYS aan je gegeven. Het is belangrijk om deze seed keys (welke een reeks woorden zijn) in precies dezelfde volgorde op te slaan, doe je dit niet dan kan je je wallet nooit meer herstellen. Met seed keys kan de Electrum-wallet je privé sleutels opnieuw genereren zodat je opnieuw bij je adressen kan. Op deze manier kan je de toegang tot je LTC herstellen als je per ongeluk je wallet verwijdert of wanneer je computer crasht.
Website Wallets
Bijvoorbeeld: https://www.litevault.net
- Voordelen: Makkelijk op te zetten, neemt geen opslagruimte in van je computer, en heeft geen synchronisatie-tijd.
- Nadelen: Als de website offline gaat, or als de website gehacked wordt heb je geen toegang meer tot je coins.
Hardware Wallets
Bijvoorbeeld: Ledger Nano S, Trezor (Segwit geactiveerd voor BTC/LTC!),
- Voordelen: Het is een fysiek apparaat, zoals een USB-stick, die je coins veilig houden. Je plugt het simpelweg in je computer via een USB-poort. De enige manier om toegang te krijgen tot je coins is via de hardware. Het neemt geen opslagruimte in, heeft geen synchronisatie-tijd, en het is iets dat je met je mee kan nemen als je het wilt. Lees meer over de voordelen van hardware wallets hier.
- Nadelen: Je kan alleen toegang krijgen tot je coins via de hardware. Het kost geld en is vaak bestelt als backorder, dus het duurt een paar maanden voordat je de hardware hebt. Als je je hardware wallet kwijtraakt heb je ook geen toegang meer tot je coins. Gelukkig geven de bedrijven die deze apparaten maken gedetailleerde instructies die uitleggen hoe je je coins kan herkrijgen door middel van seed keys en pincodes.
Papieren Wallets
Bijvoorbeeld: https://liteaddress.org
- Voordelen: De meest veilige manier om je coins op te houden. Je genereert een LTC-adres door middel van een online LTC-adres generator, waarna je het adres het uitprint. Je LTC is nu veilig opgeborgen, weg van het internet en mogelijke hackers. Het is een goed idee om je wallet te versleutelen met een wachtwoord, wat een extra laag van beveiliging toevoegt. Maar wees er zeker van dat je het wachtwoord niet vergeet, of anders zijn je LTC voor altijd opgesloten. Het is ook mogelijk en aan te raden om je desktop wallet te versleutelen.
- Nadelen: Als je je papieren wallet kwijtraakt, ben je vaak ook je coins kwijt. Sommigen mensen stoppen daarom hun papieren wallets in een kluis. Het is ook een beetje een hoofdpijn om je coins te op te nemen met het gebruik van andere wallets.
Laatste opmerkingen
- Sommige wallets kunnen meerdere coins tegelijkertijd bevatten, zoals Jaxx, Coinomi, en veel hardware wallets. Maak een keuze over waar je je LTC wilt opslaan gebaseerd op de informatie hierboven. Persoonlijk raad ik Electrum LTC aan voor nieuwkomers, maar een hardware wallet zou zelfs beter zijn als je bereid bent om het geld uit te geven.
- Omdat cryptocurrency gedecentraliseerd is kunnen mensen verschillende definities hebben voor verschillende termen. Wallets zijn een goed voorbeeld. Sommigen mensen verwijzen naar alleen privé sleutels als wallets. Anderen mensen verwijzen naar zowel openbare als privé sleutels. Ik kies ervoor om wallets in de brede zin te definiëren, en zowel privé sleutels, adressen, en clients die met de blockchain praten als onderdeel te beschouwen.
Je hebt nu een goede basis van wallets en je bent nu klaar voor het volgende artikel over hoe je wallets kan beschermen. (Engels)
Onthoud om applaus aan de linkerkant te geven, donaties beneden, en om dit te delen met je vrienden! Tot de volgende keer, vooruit en omhoog! 😁
Mijn Donatie Adres
- Litecoin: LYhoPLdLYELaBFE84WwrBmtV2UKGEnRsya
- Bitcoin: 15oUzKYHEw497TK1dXKYBEx5gsLbLvSFse
