Μπορεί μια κάρτα μέλους να ενισχύσει το κοινωνικό κράτος;

Η Γαλλία πιστεύει πως ναι. Συγκεκριμένα, αναπτύσσουν τη λεγόμενη Individual Activity Accounts card, μια προσωπική κάρτα που θα έχει στη κατοχή του κάθε εργαζόμενος και θα καταγράφει πόντους για κάθε εργασία που προσφέρει, είτε στο δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα. Την ιδέα φαίνεται να την πήραν από τις κάρτες μιλίων που προσφέρουν οι αεροπορικές εταιρείες.

Το σκεπτικό βέβαια είναι κάπως διαφορετικό. Έρευνες τόσο σε ανεπτυγμένες όσο και σε αναπτυσσόμενες οικονομίες, δείχνουν ότι οι παροχές που λαμβάνει ένας εργαζόμενος επηρεάζονται περισσότερο από το μέγεθος της εταιρείας που εργάζεται παρά από το τι κάνει ή πόσο καλά το κάνει. Και όσο λογικό και εάν ακούγεται ο υπάλληλος μιας μεγάλης εταιρείας, δημόσιας ή ιδιωτικής, να πληρώνεται περισσότερο και να έχει καλύτερες παροχές από έναν συνάδελφο του σε μια μικρομεσαία επιχείρηση, για τους Γάλλους δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην αγορά εργασίας.

Πρώτον, η ανισότητα στις κοινωνικές παροχές εμποδίζει την ανανέωση του εργασιακού δυναμικού καθώς ένας εργαζόμενος που απολαμβάνει υψηλές παροχές δεν έχει κίνητρο να αλλάξει δουλειά, εμποδίζοντας έτσι κάποιον με περισσότερα προσόντα να διεκδικήσει τη θέση του.

Δεύτερον, με δεδομένη την ανάπτυξη του sharing economy, εκτιμούν ότι θα αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των εργαζομένων που θα δουλεύουν part time, θα πληρώνονται λιγότερο και με λιγότερες παροχές.

Φυσικά ο στόχος δεν είναι να αποκλείσει τις μεγάλες εταιρείες να πληρώνουν με υψηλές αποδοχές το προσωπικό τους. Αλλά μάλλον να εξασφαλίσει ότι όλοι οι εργαζόμενοι έχουν πρόσβαση στις ίδιες παροχές ανεξάρτητα με το εάν δουλεύουν σε μια μεγάλη εταιρεία ή όχι. Επίσης, το να μπορούν οι εργαζόμενοι να μεταφέρουν τις παροχές αυτές σε κάθε εταιρεία ή κλάδο που εργάζονται.

Οι λεπτομέρειες της χρήσης της κάρτας δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμα αλλά φαίνεται ότι θα δίνει περισσότερους πόντους για σωματική εργασία σε σχέση με τη εργασία γραφείου, ενώ θα δίνει και έξτρα πόντους για εθελοντική και κοινωνική εργασία. Οι πόντοι που έχει συλλέξει κάθε εργαζόμενους θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν, για παράδειγμα, για συνεχιζόμενη εκπαίδευση (έτσι ώστε να αποκτήσει επιπλέον προσόντα για τη βελτίωση της θέσης του στην αγορά εργασίας). Ή για να βγεί στη σύνταξη νωρίτερα.

Σε κάθε περίπτωση, η ιδέα αυτή αποτελεί μια προσπάθεια για personalization της κοινωνικής πολιτικής. Και σε μια εποχή που οι υπηρεσίες γίνονται ολοένα και πιο διάφανες και προσωποποιημένες, γιατί η κοινωνική πολιτική να αποτελεί εξαίρεση;