4+1 facts από την Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο για τη σχέση μας με την ψηφιακή εποχή
Τι ειναι ο Δείκτης Ψηφιακής Ένταξης; Θέλοντας να εξισορροπήσει τη χρήση του ίντερνετ και των ψηφιακών συσκευών σε κάθε χώρα της Ευρώπης, αλλά και να κλείσει την ψαλίδα μεταξύ των πιο ηλικιωμένων σε σχέση με αυτούς που γεννήθηκαν στην εποχή της τεχνολογίας, η Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη δημιούργησε αυτόν τον δείκτη. Και θα ωφελήσει πρώτα απ’ όλα τους ηλικιωμένους πολίτες.
Υπάρχουν όμως πράγματι μεγάλα τοπικά και ηλικιακά χάσματα; Παρακάτω 5 ενδιαφέροντα στοιχεία για το πόσο τελικά έχει διεισδύσει το ίντερνετ και η ψηφιακή δραστηριότητα στη ζωή μας:
#1_ Περισσότεροι από 2 εκατομμύρια του πληθυσμού της Ελλάδας, δηλαδή 1 στους 5, δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ το internet ως το 2022. Το ίδιο συμβαίνει και στην Βουλγαρία.
Ενώ, στο άλλο άκρο των στατιστικών της Ευρωπαϊκής ένωσης βρίσκεται η Ιρλανδία, η Σουηδία και το Λουξεμβούργο, όπου το μερίδιο των κατοίκων τους που δεν κάνουν χρήση internet, είναι περίπου 0–1%
Σε πόσα χρόνια θα μπορέσει η Ελλάδα να πιάσει έναν τέτοιο στόχο; Αν σκεφτούμε ότι πριν το lockdown, το 2019, το αντίστοιχο ποσοστό μας ήταν 1 στους 4, δηλαδή 25%, μέσα στα τελευταία 3 χρόνια η ψηφιοποίηση της καθημερινότητάς μας στην επικοινωνία, την κατανάλωση περιεχομένου, τα επαγγελματικά, και τις υποχρεώσεις μας, βλέπουμε ότι έκανε ένα μεγάλο βήμα.
#2_ Ο πλανήτης έχει αυτή τη στιγμή 5,07 δισεκατομμύρια χρήστες internet 🌍🌎🌏 (δηλαδή το 63,5% του πληθυσμού)
Η Ινδία μέσα σε ένα χρόνο είδε 128 εκατομμύρια του πληθυσμού της να αποκτούν πρόσβαση στο internet, όταν εξακολουθεί να έχει άλλα 700 εκατομμύρια ανθρώπων χωρίς σύνδεση. Στο άλλο ψηφιακό άκρο, η Βόρεια Κορέα, το Νότιο Σουδάν και η Σομαλία έχουν ελάχιστη ως μηδενική πρόσβαση στο internet, κυρίως λόγω πολιτικο-οικονομικών συνθηκών, που σημαίνει ότι δύσκολα θα βελτιώσουν τα ποσοστά τους στο άμεσο μέλλον.
Η Κεντρική και Βόρεια Αφρική, όπως και η Δυτική και Νότια Ασία είναι οι περιοχές με τις χειρότερες επιδόσεις αλλά και με τη μεγαλύτερη αύξηση ποσοστών χρήσης internet, επειδή εταιρείες όπως το Facebook έχουν κάνει μεγάλες επενδύσεις στην ψηφιακή μετάβασή τους ή κάποιες ΜΚΟ έχουν βοηθήσει να καταρριφθούν οι δυσκολίες.
Εάν αυτές οι περιοχές συνεχίσουν να αναπτύσσονται με τέτοιους ρυθμούς, ποια θα είναι άραγε η κατανομή των internet users τα επόμενα χρόνια;
#3_ To 85% των ενηλίκων στην Ελλάδα έχουν σύνδεση στο internet, κι αυτό είναι λίγο. Είναι μάλιστα το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά τη Βουλγαρία με 84%.
Tο 2021, o μέσος όρος internet συνδέσεων για την Ευρώπη ήταν 92%, με το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία να φτάνουν στο 99%. Δεκατέσσερα χρόνια πριν, η Ευρώπη βρισκόταν μόλις στο 53%, δηλαδή ο ένας στους δύο κατοίκους συνδεόταν στο internet.
Στην Ελλάδα βρισκόμαστε, μεν, κάτω του μέσου όρου, όμως μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι βλέποντας τα ποσοστά μας σε όλες τις παραμέτρους ψηφιακού μετασχηματισμού να έχουν αυξητική τάση.
#4_ Έχουμε, λοιπόν, ίντερνετ και smart συσκευές: Αξιοποιούμε τις δυνατότητές τους; Στην Ελλάδα τα καταφέρνει το 52% του πληθυσμού, μια ανάσα από τον μ.ο. της ΕΕ, που είναι 54%
- Επικοινωνούμε με τις ψηφιακές συσκευές μας.
- Ψάχνουμε πληροφορίες στο ίντερνετ.
- Κάνουμε τα παραπάνω ξέροντας πώς να προστατευόμαστε από απάτες.
- Λύνουμε ένα πρόβλημα ή καλύπτουμε μια ανάγκη μας μέσω ψηφιακών υπηρεσιών.
- Δημιουργούμε ψηφιακό περιεχόμενο.
Αυτές είναι οι πέντε κατηγορίες στις οποίες αξιολογούμαστε για να υπολογιστεί ο δείκτης ψηφιακών δεξιοτήτων κάθε χώρας. Τα συνολικά αποτελέσματα κάθε κατηγορίας επιπλέον χωρίζονται σε ‘βασικά’ και ‘προχωρημένα’ skills. Όλα αυτά, για να μπορέσει η Ευρώπη να βάλει έναν ξεκάθαρο στόχο, κι αυτός είναι ως το 2030 να έχει τουλάχιστον τις βασικές ψηφιακές γνώσεις το 80% του συνολικού πληθυσμού. Η Ελλάδα είναι 18η στις 28 χώρες με ποσοστό 52% το 2021, όταν το 22% έχουν ήδη προχωρημένα skills.
#5_ The new paradox: Δεν μεγάλωσες μέσα στην τεχνολογία και το ίντερνετ; Δεν κινδυνεύεις να πέσεις στον γκρεμό του ψηφιακού χάσματος. Enter, Δείκτης Ψηφιακής Ένταξης.
H αγωνία και η προσπάθεια των 55+ να αποκτήσουν πρόσβαση κατά τη διάρκεια του lockdown σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες — ηλεκτρονικές εγγραφές ραντεβού εμβολιασμού, συντάξεις, τρόφιμα και φάρμακα κ.λπ. — έγινε η αφορμή να δημιουργηθεί ένας ακόμα στόχος με ουσία: και το όνομα αυτού, ‘ψηφιακή ένταξη’. Τα στατιστικά δείχνουν ότι στα μεγαλύτερα ηλικιακά γκρουπς, λιγότεροι από τους μισούς (!) στο γκρουπ 55–64 και μόνο 1 στους 4 (65+), έχουν τουλάχιστον τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες.
Το ηλικιακό χάσμα ψηφιακών skills που υπάρχει σήμερα στην Ευρώπη, δείχνει ότι οι περισσότερες ενέργειες ψηφιακής ένταξης σχεδιάζονται για τις μεγαλύτερες ηλικίες. Αναμενόμενο, μια και οι ηλικιωμένοι δημιουργούν ένα νέο γκρουπ ζήτησης — μια αναπτυσσόμενη αγορά ψηφιακών τεχνολογιών για τις ανάγκες τους: από έξυπνες συσκευές που βοηθούν σε πρακτικά θέματα ή κάνουν health monitoring, έως ψηφιακές παροχές υπηρεσιών.
Εκτός όμως από πρακτικά ή ζωτικά θέματα, η αξία της ψηφιακής ένταξης είναι ότι ανοίγει ένα μεγάλο πεδίο δράσης στις ψηφιακές επικοινωνίες για την αύξηση της κοινωνικότητας, την ενημέρωση, τη διευκόλυνση της επικοινωνίας και την ενθάρρυνση της κοινωνικής εμπλοκής — παράγοντες που συμβάλλουν στην μείωση της μοναξιάς και την καταπολέμηση της κατάθλιψης, που είναι οι “επιδημίες” των ηλικιωμένων.
Πηγές:
Δείκτης DESI 2022 / Eurostat https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/digital-economy-and-society-index-desi-2022
Visual Capitalist https://www.visualcapitalist.com/the-next-billion-internet-users-worldwide/
World Bank https://data.worldbank.org/indicator/IT.NET.USER.ZS?locations=GR
Data Reportal https://datareportal.com/
Internet Live stats https://www.internetlivestats.com/internet-users/
