Coronavirus: Waarom we nu actie moeten nemen

Nikée
Tomas Pueyo
Published in
28 min readMar 15, 2020

Politici, gemeenschapsleiders en bedrijfsleiders: Wat moeten jullie doen en wanneer?

NB: Dit is mijn vertaling van het origineel Engelstalige artikel van Tomas Pueyo hier.

Bijgewerkt op 19 maart 2020. Dit artikel is de afgelopen week meer dan 40 miljoen keer bekeken. Er zijn meer dan 30 vertalingen te vinden onderaan. Het volgende artikel is klaar: Coronavirus, The Hammer and the Dance (in het Engels). Als je het eens bent met dit artikel of het volgende artikel, onderteken dan de White House petitie. Hier is een lijst van epidemiologen en deskundigen die dit artikel publiekelijk gedeeld of gesteund hebben.

Bijgewerkt op 13 maart 2020. Bevat nu een update over inperkings- versus mitigatiestrategieën. 26 vertalingen onderaan. Stuur me meer bestaande vertalingen in prive-notities aan de onderkant. Dit artikel heeft ~27 miljoen views ontvangen in de laatste 72u.

Met alles wat er gebeurt rond het Coronavirus, kan het erg moeilijk lijken om een beslissing te nemen over wat je het beste kunt doen vandaag. Moet je wachten op meer informatie? Moet je vandaag iets doen? Zo ja, wat dan?

Dit is wat ik ga behandelen in dit artikel, met veel grafieken, data en modellen met veel bronnen:

  • Hoeveel coronavirus gevallen zullen er in jouw omgeving zijn?
  • Wat gebeurt er als deze gevallen zich voordoen?
  • Wat moet jij doen?
  • Wanneer?

Als je klaar bent met het lezen van het artikel, neem je dit mee:

Het coronavirus komt naar je toe.
Het komt eraan met een exponentiële snelheid: geleidelijk, en dan ineens.
Het is een kwestie van dagen. Misschien een week of twee.
Als dat gebeurt, zal het medische gezondheidszorgsysteem overweldigd worden.
Medeburgers zullen in de gangen worden behandeld.
Uitgeputte gezondheidswerkers zullen kapot gaan. Sommigen zullen sterven.
Ze zullen moeten beslissen welke patiënt de zuurstof krijgt en welke sterft.
De enige manier om dit te voorkomen, is door sociale afstand te nemen. Niet morgen. Vandaag.
Dat betekent dat we zoveel mogelijk mensen thuis moeten houden, vanaf nu.

Als politicus, gemeenschapsleider of bedrijfsleider heb je de macht en de verantwoordelijkheid om dit te voorkomen.

Je maakt je vandaag misschien over het volgende zorgen: Wat als ik overreageer? Zullen de mensen me uitlachen? Zullen ze boos op me zijn? Zullen ze denken dat ik dom ben? Is het niet beter om te wachten tot anderen stappen ondernemen? Zal ik de economie te veel pijn doen?

Maar over 2 tot 4 weken, wanneer de hele wereld in isolatie zit, als de paar kostbare dagen van sociale afstand die jij mogelijk hebt gemaakt, levens hebben gered, zullen de mensen je niet meer bekritiseren: Ze zullen je bedanken voor het genomen hebben van de juiste beslissing.

Oké, laten we dit doen.

1. Hoeveel gevallen van het Coronavirus zullen er in jouw omgeving zijn?

Landelijke Groei

Het totale aantal gevallen is exponentieel gegroeid tot China het onder controle had. Maar toen is het naar buiten gelekt en nu is het een pandemie die niemand kan stoppen.

Op het moment komt dat vooral door Italië, Iran en Zuid-Korea:

Er zijn zoveel gevallen in Zuid-Korea, Italië en Iran dat het moeilijk is om de rest van de landen te zien, maar laten we inzoomen op die hoek rechtsonder.

Er zijn tientallen landen met exponentiële groeicijfers. Op het moment zijn de meesten daarvan Westers.

Als zo’n soort groei voor zelfs maar een week doorgaat, krijg je dit:

Als je wilt begrijpen wat er gaat gebeuren, of hoe je dit kunt voorkomen, moet je kijken naar de landen die dit al hebben meegemaakt: China, Oosterse landen met SARS ervaring, en Italië.

China

Dit is één van de belangrijkste grafieken.

De oranje balken geven het dagelijkse officiële aantal gevallen in de provincie Hubei weer: Hoeveel mensen werden er die dag officieel vastgesteld.

De grijze balken geven echter de echte aantallen van dagelijkse coronavirus-gevallen weer. De Chinese CDC heeft deze achterhaald door patiënten tijdens de diagnose te vragen wanneer hun symptomen begonnen waren.

Cruciaal is dat deze echte gevallen toen nog niet bekend waren. We kunnen ze alleen maar acheteraf achterhalen: De autoriteiten weten het niet als iemand net symptomen begint te krijgen. Ze weten het pas wanneer iemand naar de dokter gaat en de diagnose krijgt.

Dat betekent dat de oranje balken laten zien wat de autoriteiten op dat moment wisten en de grijze wat er echt aan het gebeuren was.

Op 21 januari is het aantal nieuwe officieel vastgestelde gevallen (oranje) geëxplodeerd: er zijn ongeveer 100 nieuwe gevallen. In werkelijkheid waren er die dag 1.500 nieuwe gevallen, die exponentieel toenamen. Maar de autoriteiten wisten dat niet. Wat ze wel wisten was dat er ineens 100 nieuwe gevallen van deze nieuwe ziekte waren.

Twee dagen later sloten de autoriteiten Wuhan. Op dat moment was het aantal officieel vastgestelde dagelijkse nieuwe gevallen ~400. Let op dat aantal: ze besloten de stad volledig te sluiten met slechts 400 nieuwe gevallen in één dag. In werkelijkheid waren er die dag 2.500 nieuwe gevallen, maar dat wisten ze niet.

De dag erna werden nog eens 15 steden in Hubei gesloten.

Tot 23 januari, wanneer Wuhan gesloten werd, kun je naar de grijze grafiek kijken: die groeit exponentieel. De echte gevallen zijn geëxplodeerd. Zodra Wuhan sluit, vertragen deze echte gevallen. Op 24 januari, wanneer nog eens 15 steden sluiten, stopt het aantal echte gevallen (opnieuw, grijs). Twee dagen later werd het maximum aantal echte gevallen bereikt en sindsdien is het aantal gevallen gedaald.

Let op dat de oranje (officiële) gevallen nog steeds exponentieel doorgroeiden: Nog 12 dagen lang leek het alsof de aantallen nog steeds explodeerden. Maar dat was niet het geval. Het was gewoon zo mensen sterkere symptomen kregen en meer naar de dokter gingen en het systeem om ze te identificeren sterker was.

Dit concept van officiële en echte gevallen is belangrijk. Laten we dit in gedachten houden.

De rest van de regio’s in China werden goed gecoördineerd door de centrale overheid, dus ze namen onmiddellijk drastische maatregelen. Dit is het resultaat:

Elke vlakke lijn is een Chinese regio met coronavirusgevallen. Elk van hen had het potentieel zich exponentieel te ontwikkelen, maar dankzij de maatregelen die net aan het eind van januari genomen waren, hebben ze het virus allemaal tegengehouden voordat het zich kon verspreiden.

Ondertussen hadden Zuid-Korea, Italië en Iran een volle maand om hiervan te leren, maar dat is niet gebeurd. Ze begonnen aan dezelfde exponentiële groei van Hubei en passeerden elke andere Chinese regio voor het einde van februari.

Oosterse landen

De aantallen in Zuid-Korea zijn geëxplodeerd, maar vraag je je af waarom dat bij Japan, Taiwan, Singapore, Thailand of Hongkong niet gebeurd is?

Ze waren allemaal door SARS getroffen in 2003 en ze hebben er allemaal van geleerd. Ze leerden hoe viraal en dodelijk het kon zijn, dus ze wisten dat ze het serieus moesten nemen. Daarom zien al hun grafieken er, ondanks dat ze veel eerder begonnen te groeien, nog steeds niet uit als exponentiëlen.

Tot nu toe hebben we verhalen gezien over exploderende aantallen besmettingen, overheden die de dreiging beseffen en deze in bedwang houden. Voor de rest van de landen is het echter een heel ander verhaal.

Voordat ik daarover doorga, nog even een kanttekening m.b.t. Zuid-Korea: Dit land is waarschijnlijk een uitzondering. Het coronavirus werd in de eerste 30 gevallen in toom gehouden. Patiënt 31 was een superverspreider die het doorgaf aan duizenden andere mensen. Omdat het virus zich verspreidt voordat mensen symptomen vertonen, was het virus al ver verspreid tegen de tijd dat de autoriteiten het probleem beseften. Ze zitten nu met de gevolgen van dat ene geval. Alsnog werpen hun inspanningen om het virus in te dammen al vruchten af: Italië is ze al voorbijgeschoten in het aantal besmettingen en Iran zal ze morgen (10 maart 2020) inhalen.

De staat Washington

Je hebt al gezien hoe de groei in westerse verlopen is en hoe erg de voorspellingen voor over slechts een week tijd er uit zien. Stel je nu voor dat de inperking niet gebeurt zoals in Wuhan of in andere Oosterse landen, dan krijg je een gigantische epidemie.

Laten we eens kijken naar een paar gevallen, zoals de staat Washington, de San Francisco Bay Area, Parijs en Madrid.

De staat Washington is de Amerikaanse versie van Wuhan. Het aantal gevallen groeit exponentieel. Het is op dit moment op 140.

Maar er is al vroeg iets interessants gebeurd. Het sterftecijfer was abnormaal hoog. Op een gegeven moment had de staat 3 gevallen van besmetting en één dode.

We weten van andere plaatsen dat het sterftecijfer van het coronavirus tussen de 0,5% en 5% ligt (later meer daarover). Hoe kan het sterftecijfer 33% zijn?

Het bleek dat het virus zich al wekenlang onopgemerkt had verspreid. Het is niet zo dat er maar 3 gevallen waren. Het is dat de autoriteiten slechts van 3 gevallen wisten en één daarvan was dood, omdat hoe ernstiger de aandoening is, hoe waarschijnlijker het is dat iemand wordt getest.

Dit is een beetje zoals de oranje en grijze balken in China: hier wisten ze alleen van de oranje balken (officiële gevallen) en ze zagen er goed uit: slechts 3. Maar in werkelijkheid waren er honderden, misschien wel duizenden echte gevallen.

Dit is een probleem: Je kent alleen de officiële gevallen, niet de echte. Maar je moet de echte gevallen kennen. Hoe kun je de echte gevallen inschatten? Het blijkt, dat er een paar manieren zijn. En ik heb een model voor beide, zodat je ook met de cijfers kunt spelen (directe link naar een kopie van het model).

Ten eerste, door middel van de sterfgevallen. Als je de sterfgevallen in je regio hebt, kun je dat gebruiken om het aantal echte huidige gevallen te raden. We weten ongeveer hoe lang het gemiddeld duurt tussen besmet raken met het virus en erdoor overlijden (17,3 dagen). Dat betekent dat de persoon die op 29 februari in de staat Washington stierf waarschijnlijk rond 12 februari besmet is geraakt.

Dan weet je het sterftecijfer. Voor dit scenario gebruik ik 1% (ik zal later de details hiervan bespreken). Dat betekent dat er rond 12 februari al ongeveer 100 besmettinge in het gebied waren (waarvan er slechts één 17,3 dagen later overleed).

Gebruik nu de gemiddelde verdubbelingstijd voor het coronavirus (de tijd die gemiddeld nodig is om het totale aantal besmettingen te verdubbelen). Dat is 6,2. Dat betekent dat, in de 17 dagen voordat deze persoon overleed, het aantal besmettingen is toegenomen met een factor ~8 (=2^(17/6)). Dat betekent dat, als niet alle besmettingen officieel vastgesteld zijn, één sterfgeval vandaag overeenkomt met 800 echte besmettingen vandaag.

De staat Washington heeft vandaag 22 sterfgevallen. Met die snelle berekening krijg je vandaag ~16.000 echte coronavirus besmettingen. Net zoveel als de officiële gevallen in Italië en Iran samen.

Als we in detail kijken, realiseren we ons dat 19 van deze sterfgevallen afkomstig zijn van één cluster, die het virus misschien niet op grote schaal heeft verspreid. Dus als we die 19 sterfgevallen als één beschouwen, is het totaal aantal sterfgevallen in de staat 4. Als we het model updaten met dat aantal, krijgen we vandaag de dag nog steeds ~3.000 besmettingen.

Deze benadering van Trevor Bedford kijkt naar de virussen zelf en hun mutaties om het huidige aantal gevallen te beoordelen.

De conclusie is dat er nu waarschijnlijk ~1.100 gevallen zijn in de staat Washington.

Geen van deze benaderingen is perfect, maar ze hebben wel allemaal dezelfde boodschap: We weten het aantal echte gevallen niet, maar het is veel hoger dan de officiële. Het is niet in de honderden. Het is in de duizenden, misschien wel meer.

San Francisco Bay Area

Tot 8 maart was er niemand overleden in de Bay Area. Dat maakte het moeilijk om te weten hoeveel echte gevallen er waren. Officieel waren er 86 gevallen. Maar de VS is enorm ondergetest, omdat ze niet genoeg kits hebben. Het land besloot een eigen testkit te maken, die niet bleek te werken.

Dit is het aantal tests dat op 3 maart in verschillende landen was uitgevoerd:

Turkije, wat geen enkele coronavirus besmetting heeft, heeft 10 keer meer tests per inwoner uitgevoerd dan de VS. De situatie is vandaag de dag niet veel beter in de VS, met ~8.000 tests uitgevoerd, wat betekent dat er ~4.000 mensen zijn getest.

Hier kun je slechts een deel van de officiële diagnoses naar echte besmettingen herleiden. Hoe beslis je welke? Voor de Bay Area waren ze iedereen aan het testen die had gereisd of in contact was met een reiziger, wat betekent dat ze de meeste van de reisgerelateerde gevallen kenden, maar geen enkele van de in de gemeenschap verspreidde gevallen. Door de gemeenschapsverspreiding versus de reisverspreiding in kaart te brengen, kun je weten hoeveel echte gevallen er zijn.

Ik heb gekeken naar die verhouding voor Zuid-Korea, waar hiervoor geweldige data beschikbaar is. Tegen de tijd dat ze 86 gevallen hadden, was het percentage van de gemeenschapsverspreiding 86% (86 en 86% is toeval).

Met dat aantal kun je het aantal echte gevallen berekenen. Als er voor vandaag in de Bay Area 86 besmettingen vermeld worden, is het waarschijnlijk dat het daadwerkelijke aantal ~600 is.

Frankrijk en Parijs

Frankrijk zegt vandaag 1.400 besmettingen te hebben en 30 doden. Met behulp van de twee bovenstaande methoden is er een scala aan mogelijkheden voor het echte aantal besmettingen: tussen de 24.000 en 140.000.

Het werkelijke aantal coronavirus besmettingen in Frankrijk ligt vandaag waarschijnlijk tussen de 24.000 en 140.000.

Laat ik dat nog eens herhalen: het aantal echte besmettingen in Frankrijk is zeer waarschijnlijk één of twee ordes groter dan officieel wordt vermeldt.

Geloof je me niet? Laten we de Wuhan-grafiek nog eens bekijken.

Als je de oranje balkjes tot 22 januari optelt, vind je 444 besmettingen. Tel nu alle grijze staven op. Dan kom je op ~12,000 besmettingen. Dus toen Wuhan dacht dat het 444 gevallen had, waren het er 27 keer meer. Als Frankrijk denkt dat het 1.400 gevallen heeft, zou het er wel eens tienduizenden kunnen hebben…

Hetzelfde rekensommetje gaat ook voor Parijs op. Met ~30 gevallen in de stad, is het werkelijke aantal gevallen waarschijnlijk in de honderden, misschien wel duizenden. Met 300 gevallen in de Ile-de-France regio, zou het totale aantal gevallen in de regio al meer dan tienduizenden kunnen zijn.

Spanje en Madrid

Spanje heeft zeer vergelijkbare aantallen als Frankrijk (1.200 gevallen vs. 1.400, en beide hebben 30 sterfgevallen). Dat betekent dat dezelfde regels gelden: Spanje heeft waarschijnlijk al meer dan 20.000 echte gevallen.

In de Comunidad de Madrid, met 600 officiële gevallen en 17 sterfgevallen, ligt het werkelijke aantal gevallen waarschijnlijk tussen de 10.000 en 60.000.

Als je deze gegevens leest en je tegen jezelf zegt: “Onmogelijk, dit kan niet waar zijn”, denk maar eens na: Bij ditzelfde aantal besmettingen was Wuhan al volledig afgesloten.

Met het aantal gevallen dat we nu in landen als de VS, Spanje, Frankrijk, Iran, Duitsland, Japan, Nederland, Denemarken, Zweden of Zwitserland zien, was Wuhan al volledig afgesloten.

En je nu tegen jezelf zegt: “Ja, maar Hubei is maar een regio”, realiseer je dan wel dat het bijna 60 miljoen inwonders heeft, meer dan Spanje en ongeveer even veel als Frankrijk.

2. Wat gebeurt er wanneer deze Coronavirus besmettingen zich manifesteren?

Het coronavirus is al hier. Het is verborgen, en het groeit exponentieel.

Wat gebeurt er in onze landen als het toeslaat? Dat is makkelijk te voorspellen, want we er zijn al meerdere plaatsen waar dit het geval is. De beste voorbeelden zijn Hubei en Italië.

Sterftecijfers

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) noemt 3,4% als het sterftecijfer (% van de mensen die besmet raken met het coronavirus en vervolgens overlijden). Hier ontbreekt wat context, dus dat zal ik nu uitleggen.

Dit hangt zeer af van het land en het moment: tussen 0,6% in Zuid-Korea en 4,4% in Iran. Hoeveel is het nou? We kunnen een trucje gebruiken om dat uit te zoeken.

De twee manieren waarop je het sterftecijfer kunt berekenen zijn Sterfgevallen/Totale Besmettingen en Sterfgevallen/Voltooide Besmettingen. De eerste is waarschijnlijk een onderschatting, want veel openstaande besmettingen kunnen nog steeds in de dood eindigen. De tweede is een overschatting, omdat het waarschijnlijk is dat sterfgevallen sneller als voltooid worden aangemerkt dan genezingen.

Wat ik gedaan heb, is kijken naar hoe beide zich in de loop van de tijd ontwikkelen. Beide getallen zullen op hetzelfde resultaat uitkomen als alle besmettingen volledig voltooid zijn, dus als je de trends uit het verleden naar de toekomst projecteert, heb je een idee van wat het uiteindelijke sterftecijfer zal zijn.

Dit is wat je ziet in de data. Het sterftecijfer in China ligt nu tussen de 3,6% en 6,1%. Als je dat doortrekt naar de toekomst, lijkt het erop dat het uitkomt op ~3,8%-4%. Dit is het dubbele van de huidige schatting, en 30 keer erger dan de griep.

Dit is echter een combinatie van twee totaal verschillende gevallen: Hubei en de rest van China.

Het sterftecijfer van Hubei komt waarschijnlijk op 4,8% uit. De rest van China komt daarentegen waarschijnlijk uit op ~0,9%:

Ik heb ook de grafieken gemaakt van deze aantallen voor Iran, Italië en Zuid-Korea, de enige landen met genoeg doden om de voorspellingen enigszins betrouwbaar te maken.

Voor Iran en Italië gaat Sterfgevallen / Totale Besmettingen voor beiden richting de 3%-4%. Mijn gok is dat ze ook ergens rond die getallen zullen uitkomen.

Zuid-Korea is het meest interessante voorbeeld, want daar zijn deze 2 cijfers volledig losgekoppeld: sterfgevallen / totale besmettingen is slechts 0,6%, maar sterfgevallen / voltooide besmettingen is maar liefst 48%. Ik neem aan dat er daar een paar uitzonderlijke zaken aan de hand zijn. Ten eerste testen ze iedereen (met zoveel actieve besmettingen lijkt het sterftecijfer laag), en laten ze de besmettingen langer op “actief” (zodat ze de besmettingen snel als voltooid noteren wanneer de patiënt komt te overlijden). Ten tweede hebben ze veel ziekenhuisbedden (zie grafiek 17.b). Daarnaast kunnen er ook nog andere redenen zijn waar wij niks van weten. Wat relevant is, is dat de sterfgevallen / totale besmettingen sinds het begin rond de 0,5% schommelt, wat suggereert dat het daar zal blijven, waarschijnlijk sterk beïnvloed door het gezondheidszorgsysteem en de crisismanagement.

Het laatste relevante voorbeeld is de Diamond Princess-cruise: met 706 gevallen, 6 sterfgevallen en 100 genezingen zal het uiteindelijke sterftecijfer tussen de 1% en 6,5% liggen.

Let wel dat de leeftijdsverdeling in elk land ook een impact zal hebben: Aangezien het sterftecijfer voor ouderen veel hoger ligt, zullen landen met een vergrijzende bevolking zoals Japan gemiddeld harder worden getroffen dan jongere landen zoals Nigeria. Er zijn ook weerfactoren, met name vochtigheid en temperatuur, maar het is nog steeds onduidelijk hoe dit de overdracht en de sterftecijfers zal beïnvloeden.

Dit is wat je kunt concluderen:

  • Als we deze buiten beschouwing laten, zullen landen die goed voorbereid zijn een sterftecijfer van ~0,5% (Zuid-Korea) tot 0,9% (de rest van China) hebben.
  • Landen die overrompeld worden, zullen een sterftecijfer tussen de ~3% en 5% hebben.

Op een andere manier gezegd: Landen die snel handelen kunnen het aantal doden met een factor tien verminderen. En dat is dan alleen maar met betrekking tot het aantal sterfgevallen. Snel handelen vermindert ook het totale aantal besmettingen drastisch, waardoor dit nog meer een no-brainer is.

Landen die snel handelen, verminderen het aantal sterfgevallen met minstens 10x.

Dus wat moet een land doen om voorbereid te zijn?

Wat zal de druk op het systeem zijn?

In ongeveer 20% van de gevallen is een ziekenhuisopname nodig, in 5% van de gevallen is de Intensive Care Unit (ICU) nodig en in ongeveer 2,5% van de gevallen is zeer intensieve hulp nodig, met zaken als ventilatoren of ECMO (extra-corporale oxygenatie).

Het probleem is dat zaken als ventilatoren en ECMO niet gemakkelijk te produceren of te kopen zijn. Een paar jaar geleden hadden de VS bijvoorbeeld in totaal 250 ECMO-machines.

Dus als je ineens 100.000 geïnfecteerde mensen hebt, zullen velen van hen zich willen laten testen. Rond 20.000 mensen moeten in het ziekenhuis worden opgenomen, 5.000 mensen hebben de ICU nodig en 1.000 mensen hebben machines nodig waarvan we er op het moment niet genoeg hebben. En dat is alleen nog maar met 100.000 gevallen.

Dat is ook nog eens zonder rekening te houden met zaken als maskers. Een land als de VS heeft slechts 1% van de maskers die het nodig heeft om de behoefte van zijn gezondheidswerkers te dekken (12 miljoen N95, 30 miljoen chirurgisch versus 3,5 miljard nodig). Als er veel besmettingen tegelijk zijn, zullen er voor slechts 2 weken lang maskers zijn.

Landen als Japan, Zuid-Korea, Hong Kong of Singapore, maar ook Chinese regio’s buiten Hubei, zijn voorbereid en hebben de zorg gegeven die patiënten nodig hebben.

Maar de rest van de westerse landen gaat eerder in de richting van Hubei en Italië. Dus wat is er daar aan de hand?

Hoe ziet een overrompeld gezondheidszorgsysteem eruit?

De verhalen uit Hubei en Italië beginnen griezelig veel op elkaar te lijken. Hubei bouwde in tien dagen tijd twee ziekenhuizen, maar alsnog waren ze daar volledig overrompeld.

Beiden zeiden dat patiënten hun ziekenhuizen overspoelden. Ze moesten overal worden verzorgd: in gangen, in wachtkamers…

Ik raad deze korte thread ten zeerste aan. Het schetst een vrij grimmig beeld van de huidige situatie in Italië.

Zorgverleners brengen uren achter elkaar door in één enkel stuk beschermende kleding, omdat er niet genoeg van zijn. Daardoor kunnen ze de besmette gebieden urenlang niet verlaten. Als ze dat wel doen, storten ze in, zijn ze uitgedroogd en uitgeput. Ploegendiensten bestaan niet meer. Mensen worden teruggeroepen van hun pensioen om in de zorgbehoeften te voorzien. Mensen die geen idee hebben van verpleging worden van de ene op de andere dag getraind om een kritische rol te vervullen. Iedereen is ten aller tijde oproepbaar.

Francesca Mangiatordi, een Italiaanse verpleegster die midden in de oorlog met het Coronavirus instortte…

Dat wil zeggen, totdat ze ziek worden. Wat veel gebeurt, want ze zijn constant blootgesteld aan het virus, zonder voldoende beschermende kleding. Als dat gebeurt, moeten ze 14 dagen in quarantaine, waardoor ze niet meer kunnen helpen. In het beste geval gaan er zo 2 weken verloren. In het ergste geval komen zij ook te overlijden.

Het ergste is het op de IC’s, wanneer patiënten ventilatoren of ECMO’s moeten delen. Deze zijn in feite onmogelijk te delen, dus de zorgverleners moeten beslissen welke patiënt ze zal gebruiken. Dat betekent letterlijk, welke zal overleven en welke zal overlijden.

“Na een paar dagen moeten we kiezen. […] Niet iedereen kan geïntubeerd worden. We beslissen op basis van leeftijd en gezondheidstoestand.” -Christian Salaroli, Italiaanse MD.

Medische werkers dragen beschermende pakken om mensen die besmet zijn met het nieuwe coronavirus te verzorgen, in de intensive care unit van een aangewezen ziekenhuis in Wuhan, China, op 6 februari. (China Daily/Reuters), via de Washington Post.

Dit alles zorgt ervoor dat een systeem uiteindelijk uitkomt op een sterftecijfer van ~4% in plaats van ~0,5%. Als jij wilt dat jouw stad of jouw land deel uitmaakt van de 4%, doe dan vandaag nog niets.

Satellietbeelden van de begraafplaats van Behesht Masoumeh in de Iraanse stad Qom. Foto: ©2020 Maxar Technologies. Via The Guardian en The New York Times.

3. Wat moet je doen?

De helling afvlakken

Dit is nu een pandemie. Het kan niet meer worden geëlimineerd. Maar wat we wel kunnen doen is de impact ervan verminderen.

Sommige landen zijn hier voorbeeldig in geweest. Het beste is Taiwan, dat extreem verbonden is met China en toch nog steeds minder dan 50 gevallen heeft. In dit recente document worden alle maatregelen uitgelegd die zij in een vroeg stadium hebben genomen en die gericht waren op inperken.

Zij hebben het kunnen indammen, maar de meeste landen misten deze expertise en deden dat niet. Nu is de orde van de dag: beperking. Ze moeten dit virus zo onschuldig mogelijk maken.

Als we de infecties zoveel mogelijk beperken, zal ons gezondheidssysteem veel beter in staat zijn om de besmettingen te behandelen, waardoor het aantal sterfgevallen daalt. En als we dit in de loop van de tijd verspreiden, bereiken we een punt waarop de rest van de samenleving kan worden gevaccineerd, waardoor het risico helemaal wordt weggenomen. Dus ons doel is niet om de coronavirus besmettingen uit te roeien. Het is om ze uit te stellen.

Bron

Hoe meer we gevallen uitstellen, hoe beter het gezondheidssysteem kan functioneren, hoe lager het sterftecijfer en hoe hoger het aandeel van de bevolking dat wordt gevaccineerd voordat het wordt besmet.

Hoe vlakken we de helling af?

Sociale afstand

Er is één heel eenvoudig ding dat we kunnen doen en dat werkt: sociale afstand nemen.

Als we teruggaan naar de Wuhan-grafiek, zult je je herinneren dat zodra de stad gesloten werd, het aantal besmettingen verminderde. Dat komt omdat mensen niet met elkaar in contact kwamen en het virus zich zodoende niet verspreidde.

De huidige wetenschappelijke consensus is dat dit virus zich binnen 2 meter kan verspreiden als iemand hoest. Anders vallen de druppels op de grond en besmetten ze je niet.

De ergste infectie komt dan via besmette oppervlaktes: Het virus overleeft tot 9 dagen op verschillende oppervlakken zoals metaal, keramiek en plastic. Dat betekent dat dingen zoals deurknoppen, tafels of liftknoppen vreselijke infectievectoren kunnen zijn.

De enige manier om dat echt te verminderen is met sociale afstandelijkheid: Mensen zo veel mogelijk thuis houden, voor zo lang mogelijk, tot de besmetting verdwijnt.

Dit is in het verleden al bewezen. Namelijk gedurende de grieppandemie van 1918.

Lessen van de grieppandemie van 1918

Je kunt zien hoe Philadelphia niet snel gehandeld heeft en een enorme piek in de sterftecijfers had. Vergelijk dat eens met St Louis, die dat wel deed.

Kijk dan naar Denver, die maatregelen opstelde om ze vervolgens weer te versoepelen. Ze hadden een dubbele piek, waarbij de 2e hoger was dan de eerste.

Als je dit generaliseert, vind je het volgende:

Deze grafiek laat zien, voor de griep van 1918 in de VS, hoeveel meer doden er per stad vielen, afhankelijk van hoe laat er maatregelen werden genomen. Een stad als St Louis nam bijvoorbeeld 6 dagen voor Pittsburgh maatregelen en had minder dan de helft van de sterfgevallen per burger. Gemiddeld genomen, kwam het nemen van maatregelen 20 dagen eerder overeen met een halvering van het sterftecijfer.

Italië is daar eindelijk achter gekomen. Ze sloten Lombardije eerst op zondag af, en een dag later, op maandag, beseften ze hun fout en besloten ze het hele land af te sluiten.

Hopelijk zien we de komende dagen resultaten. Het zal echter één tot twee weken duren om dat te zien. Denk aan de Wuhan-grafiek: er was een vertraging van 12 dagen tussen het moment dat de afsluiting van de stad aangekondig werd en het moment dat de officiële besmettingen (oranje) begonnen af te nemen.

Hoe kunnen politici bijdragen aan sociale afstand?

De vraag die politici zich nu stellen is niet of ze iets moeten doen, maar wat de meest toepasselijke actie is.

Er zijn verschillende fases voor het onder controle krijgen van een epidemie, beginnend met het anticiperen en eindigend met het uitroeien. Maar voor de meeste opties is het nu al te laat. Met het huidige aantal besemttingen blijven er slechts twee opties over voor politici: inperking en beperking.

Inperking

Inperking is ervoor zorgen dat alle gevallen worden geïdentificeerd, gecontroleerd en geïsoleerd. Dit is wat Singapore, Hong Kong, Japan of Taiwan zo goed doen: Ze beperken heel snel het aantal mensen wat het land binnenkomt, identificeren de zieken, isoleren ze onmiddellijk, gebruiken zware beschermende kleding om hun gezondheidswerkers te beschermen, vinden alle contacten, plaatsen ze in quarantaine… Dit werkt heel goed als je voorbereid bent en je het vroeg doet en je hoeft je economie niet tot stilstand te brengen om het zo aan te pakken.

Ik heb de aanpak van Taiwan al aangeprezen. Maar die van China is ook goed. Hoeveel moeite zij genomen hebben om het virus in te perken is werkelijk verbijsteringwekkend. Bijvoorbeeld, ze hadden tot 1.800 teams van 5 mensen die elke geïnfecteerde persoon volgden, iedereen met wie ze in contact kwamen, en iedereen met wie die mensen in contact kwamen, en isoleerden die allemaal. Zo konden ze het virus in een land met miljarden mensen in bedwang houden.

Dit is niet wat de westerse landen hebben gedaan. En nu is het te laat. De recente aankondiging van de VS dat de meeste vluchten vanuit Europa verboden werden, is een inperkingsmaatregel voor een land dat nu al drie keer zoveel gevallen heeft als Hubei had toen het afgesloten werd, en dat aantal groeit nog steeds exponentieel door. Hoe kunnen we weten of het genoeg is? Het blijkt dat we dat kunnen weten door te kijken naar het reisverbod van Wuhan.

Deze grafiek toont het effect dat het reisverbod van Wuhan had op de vertraging van de epidemie. De cirkelgroottes geven het aantal dagelijkse besmettingen weer. De bovenste reeks toont het aantal gevallen als er niets wordt gedaan. De andere twee lijnen geven de impact van een afname van 40% en 90% van de reizen weer. Dit is een model dat door epidemiologen is gemaakt, want we kunnen het niet zeker weten.

Als je niet veel verschil ziet, heb je gelijk. Het is erg moeilijk om enige verandering te zien in de ontwikkeling van de epidemie.

Onderzoekers schatten dat, al met al, het Wuhan reisverbod de verspreiding in China slechts 3–5 dagen vertraagd heeft.

En wat dachten de onderzoekers dat het effect van het verminderen van de overdracht zou zijn?

Het bovenste gedeelte hebben we hierboven al gezien. De andere twee delen laten dalende transmissiesnelheden zien. Als de transmissiesnelheid met 25% daalt (door middel van Social Afstand houden), wordt de curve afgevlakt en wordt de piek met een hele 14 weken vertraagd. Verlaag de transmissiesnelheid met 50%, en je kunt de epidemie niet eens binnen een kwartaal zien beginnen.

Het verbod van de Amerikaanse regering op Europese reizen is goed: het levert waarschijnlijk een paar extra uur, of misschien één dag of twee op. Maar niet meer. Het is niet genoeg. Het is inperking, maar op het moment hebben we beperking nodig.

Als er eenmaal honderden of duizenden gevallen in de bevolking groeien, is het niet meer genoeg om meer te voorkomen, de bestaande gevallen te volgen en hun contacten te isoleren. Het volgende niveau is beperking.

Beperking

Voor beperking zijn zeer zware sociale afstandsmaatregelen nodig. Mensen moeten stoppen met met elkaar uithangen om de transmissiesnelheid (R) te laten dalen, van de R=~2–3 die het virus volgt zonder maatregelen, tot onder 1, zodat het uiteindelijk uitsterft.

Deze maatregelen vereisen het sluiten van bedrijven, winkels, massatransport, scholen, het afdwingen van lockdowns… Hoe slechter de situatie is, hoe heviger de sociale afstandsmaatregelen moeten zijn. Hoe eerder je zware maatregelen oplegt, hoe minder lang ze hoeven te duren, hoe gemakkelijker het is om infectiehaarden te identificeren en hoe minder mensen besmet raken.

Dit is wat Wuhan moest doen. Dit is wat Italië gedwongen werd te accepteren. Want als het virus welig tiert, is de enige maatregel het afsluiten van alle besmette gebieden om de verspreiding ervan in één keer te stoppen.

Met duizenden officiële gevallen — en tienduizenden echte — is dit wat landen als Iran, Frankrijk, Spanje, Duitsland, Zwitserland of de VS moeten doen.

Sommige bedrijven werken vanuit huis, wat fantastisch is.
Sommige massa-evenementen worden stopgezet.
Sommige getroffen gebieden zijn zelf in quarantaine.

Al deze maatregelen zullen het virus vertragen. Ze zullen de transmissiesnelheid verlagen van 2,5 naar 2,2, misschien 2. Maar ze zijn niet genoeg om ons voor lang genoeg onder de 1 te krijgen om de epidemie te stoppen. En als we dat niet kunnen, moeten we zo dicht mogelijk bij de 1 zien te komen voor een zo lang mogelijke periode, om de curve af te vlakken.

Dus nu is de vraag: Wat zijn de afwegingen die we zouden kunnen maken om de R te verlagen? Dit is het menu dat Italië voor ons allemaal heeft voorgeschoteld:

  • Niemand kan de afgesloten gebieden binnenkomen of verlaten, tenzij er bewezen familie- of werkredenen zijn.
  • Beweging binnen de gebieden moet worden vermeden, tenzij ze gerechtvaardigd zijn om dringende persoonlijke of werkredenen en niet kunnen worden uitgesteld.
  • Mensen met symptomen (luchtweginfectie en koorts) worden “sterk aanbevolen” om thuis te blijven.
  • Verlof voor gezondheidswerkers wordt opgeschort
  • Sluiting van alle onderwijsinstellingen (scholen, universiteiten…), sportscholen, musea, skistations, culturele en sociale centra, zwembaden en theaters.
  • Bars en restaurants hebben beperkte openingstijden van 6 uur ‘s ochtends tot 6 uur ‘s avonds, met ten minste één meter (~3 voet) afstand tussen de mensen.
  • Alle pubs en clubs moeten sluiten.
  • Alle commerciële activiteiten moeten een afstand van één meter tussen de klanten bewaren. Degenen die dit niet kunnen bewerkstelligen, moeten sluiten. Tempels kunnen open blijven zolang ze deze afstand kunnen garanderen.
  • Bezoeken van vrienden en familie aan ziekenhuizen zijn beperkt
  • Werkvergaderingen moeten worden uitgesteld. Thuiswerk moet worden aangemoedigd.
  • Alle sportevenementen en wedstrijden, openbaar of privé, worden geannuleerd. Belangrijke evenementen kunnen achter gesloten deuren worden gehouden.

Twee dagen later voegden ze hier het volgende aan toe: Néé, in feite moet je alle bedrijven die niet essentieel zijn, sluiten. Dus nu sluiten we alle commerciële activiteiten, kantoren, cafés en winkels. Alleen het transport, de apotheken en supermarkten blijven open.”

Één manier van aanpak is om geleidelijk aan meer maatregelen te nemen. Helaas gaat er dan veel kostbare tijd verloren waarin het virus zich verder kan verspreiden. Als je veilig wilt zijn, doe het dan Wuhan-stijl. De mensen zullen nu misschien klagen, maar ze zullen je later bedanken.

Hoe kunnen Zakelijke Leiders bijdragen aan Sociale Afstand?

Als jij een zakelijk leider bent en je wilt weten wat je moet doen, dan is Staying Home Club de beste bron voor jou.

Het is een lijst van de sociale afstandsmaatregelen die door Amerikaanse techneuten zijn genomen — tot nu toe 328.

Ze variëren van het toestaan van tot verplicht thuiswerken, en beperkte bezoeken, reizen of evenementen.

Er zijn meer dingen die elk bedrijf moet bepalen, zoals wat te doen met de werknemers die niet in loondienst zijn, of het kantoor open moet blijven of niet, hoe interviews te houden, wat te doen met de cafetaria’s… Als jewilt weten hoe mijn bedrijf, Course Hero, met een aantal van deze zaken is omgegaan, samen met een voorbeeld aankondiging voor je werknemers, hier is degene die mijn bedrijf gebruikt heeft (alleen lezen versie hier).

4. Wanneer?

Het is heel goed mogelijk dat u het tot nu toe eens bent met alles wat ik heb gezegd, en dat u zich sinds het begin alleen maar afvraagt wanneer je welke beslissing moet nemen. Anders gezegd, welke triggers moeten er zijn voor welke maatregel.

Risicogebaseerd model voor Triggers

Om dit op te lossen heb ik een model gemaakt (directe link om te kopiëren).

Dit model stelt je in staat om het waarschijnlijke aantal gevallen in jouw omgeving te beoordelen, de waarschijnlijkheid dat jouw medewerkers al besmet zijn, hoe dat zich in de loop van de tijd ontwikkelt en hoe dat bepaalt of je open kunt blijven.

Het vertelt ons bijvoorbeeld:

  • Als jouw bedrijf 100 werknemers heeft in het gebied van de staat Washington, waar 11 coronavirusdoden vielen op 8 maart, was er toen een kans van 25% dat ten minste één van jouw werknemers besmet was, en had je onmiddellijk moeten sluiten.
  • Als jouw bedrijf 250 werknemers heeft, voornamelijk in de South Bay (San Mateo en Santa Clara, die samen 22 officiële besmettingen hadden op 8 maart en waar het werkelijke aantal waarschijnlijk ten minste 54 was), zou je op 9 maart ~2% kans hebben gehad op ten minste één besmette werknemer, en had je je bedrijf ook moeten sluiten.
  • [Update van 12 maart] Als jouw bedrijf in Parijs is (intramuros), en het heeft 250 werknemers, is er nu al 95% kans dat één van jouw werknemers het coronavirus heeft, en zou je jouw kantoor morgen moeten sluiten.

Het model gebruikt labels als “bedrijf” en “werknemer”, maar hetzelfde model kan ook voor iets anders worden gebruikt: scholen, massatransport… Dus als jeslechts 50 werknemers in Parijs heeft, maar ze nemen allemaal de trein, waarbij ze duizenden andere mensen tegenkomen, dan is de kans dat ten minste één van hen besmet raakt plotseling veel groter en moet je jouw kantoor onmiddellijk sluiten.

Als jenog steeds aarzelt, omdat niemand symptomen vertoont, realiseert jezich dan dat 26% van de besmettingen plaatsvindt voordat er symptomen zijn.

Maakt u deel uit van een groep leiders?

Deze berekeningen zijn egoïstisch. Het kijkt naar het risico van elk bedrijf afzonderlijk, waarbij we zoveel mogelijk risico’s nemen als we willen totdat de onvermijdelijke hamer van het coronavirus onze kantoren sluit.

Maar als je deel uitmaakt van een vereniging van zakelijke leiders of politici, zijn je berekeningen niet voor één bedrijf, maar voor het geheel. De wordt de rekensom: Hoe groot is de kans dat één van onze bedrijven besmet is? Als je een groep van 50 bedrijven met gemiddeld 250 werknemers hebt, is er in de SF Bay Area een kans van 35% dat ten minste één van de bedrijven een werknemer heeft die geïnfecteerd is, en 97% kans dat dat volgende week het geval zal zijn. Ik heb een tabblad in het model toegevoegd om daarmee te spelen.

Conclusie: De kosten van het wachten

Het voelt misschien eng om vandaag een beslissing te nemen, maar je moet er niet op deze manier over nadenken.

Dit theoretisch model toont verschillende gemeenschappen: de ene neemt geen sociale afstandsmaatregelen, de volgende neemt ze op dag n van een uitbraak, de laatste op dag n+1. Alle getallen zijn volledig fictief (ik koos ze om te lijken op wat er in Hubei gebeurde, met ~6k dagelijkse nieuwe gevallen in het ergste geval). Ze zijn er alleen maar om te laten zien hoe belangrijk één enkele dag kan zijn in iets dat exponentieel groeit. Je kunt zien dat in het geval van de ééndagsvertraging het aantal besmettingen langer doorgaat en hoger oploopt, maar dan komen de dagelijkse gevallen samen tot nul.

Maar hoe zit het met de cumulatieve gevallen?

In dit theoretische model dat losjes op Hubei lijkt, zorgt het wachten van één extra dag voor 40% meer gevallen! Dus, misschien, als de Hubei autoriteiten de stad op 22 januari in plaats van op de 23e volledig gsloten hadden verklaard, hadden ze het aantal besmettingen met maar liefst 20.000 kunnen verminderen.

En vergeet niet, dit zijn het aantal besmettingen. Het aantal sterfgevallen zou veel hoger zijn, want niet alleen zouden er direct 40% meer sterfgevallen zijn. Er zou ook een veel hogere ineenstorting van het gezondheidssysteem zijn, wat zou leiden tot een sterftecijfer dat tot 10x hoger is dan wat we eerder zagen. Dus een verschil van één dag in sociale maatregelen om afstand te nemen kan een einde maken aan het exploderen van het aantal sterfgevallen in jouw gemeenschap door het stoppen van het vermenigvuldigen van de besmettingen and het voorkomen van de hogere sterftecijfers.

Dit is een exponentiële bedreiging. Elke dag telt. Als je een beslissing met één dag uitstelt, gaat het niet over slechts een paar gevallen. Er zijn waarschijnlijk al honderden of duizenden besmettingen in jouw gemeenschap. Elke dag dat er geen sociale afstand is, groeien deze gevallen exponentieel.

Deel deze boodschap

Dit is waarschijnlijk de enige keer in het afgelopen decennium dat het delen van een artikel levens zou kunnen redden. Men moet dit begrijpen om een catastrofe af te wenden. Het moment om te handelen is nu aangebroken.

In het originele artikel zijn hier links naar vertalingen in andere talen te vinden. Mocht je aanmerkingen op deze vertaling hebben, laat het me ajb weten.

--

--