Sultan Hüseyin Baykara ve Ali Şir Nevâ’i atışması
YORUM | BEKİR SALİM
1400'lü yılların son çeyreği… San’atın ve san’âtkârın kıymetli olduğu yıllar… Ricâl-i devletin âlimlere, san’atkârlara temenna durduğu mutlu dönemler…
*****
Eskiden sultan olmanın, lider olmanın, devlet adamı olmanın yolu ehl-i ilim ve ehl-i sanât olmaktan geçiyordu. Tarihte müsbet mânâda iz bırakmış tek bir lider gösteremezsiniz ki, bir kaç dil biliyor olmasın, bir sanât dalında söz sahibi olmasın, ilimden-irfandan nasibi olmasın…
Yanlış anlaşılmasın;
Emekli olduktan sonra, yüzbinlerce insana çektirdiklerini, zulümlerini unutmak ve unutturmak için resim sanatının ırzına geçenleri, üç beş oy devşirmek için mürâice, ağdalı bir tonlama ile ağzını yaya yaya şiir okuyanları kastetmiyorum.
Şimdikilerin durumu maalesef budur…
Şu anda devletin en yüksek mevkiini gasp eden gasıp…
Şiirden o kadar üst perdeden (!) anlıyor ki, şiir kasedi bile çıkardı. Yemin ederim, şiirden tiksindim; az kalsın Necip Fâzıl’dan soğuyacaktım.
Bu zât(!), Fâzıl Hüsnü Dağlarca rahmetli olduğunda (Konya Âşıklar Bayramında aynı jüride bulunma mutluluğunu yaşadığım büyük şair) cenaze töreninde konuşma yapıyor. Daha doğrusu, “Prompter hatibi” yazılanları okuyor. Sesine bir “keşkül titretmesi” (yok bu benzetme burada olmadı)… Ses tellerine, şiirin mânâsını ciğerinde hissediyormuşçasına sun’î bir his pompalamaya çalışıyor. Neredeyse ağladı ağlayacak:
“Başka sanat bilmeyiz karşımızda dururken.
Yazılmamış bir destan gibi Anadolu’muz.
Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken;
Sana uğurlar olsun, ayrılıyor yolumuz…”
Bu dörtlüğü duyunca “Eyvah!” dedim… Eyvah! Çünkü bu şiir Fâzıl Hüsnü Dağlarca’nın değil, Faruk Nâfiz Çamlıbel’in… Cahil bir danışman yazmış, eline tutuşturmuş; bunun zaten hiç bir şeyden haberi yok, sadece okuyor…
Hadi bir şiir yanlışı neyse… Asıl “Eyvah!” dış politikada cahil, hayâlperest danışmanlarla ülkenin geldiği son durum… Bir bataklığa saplandık ki, Allah ülkemize, milletimize merhamet ede…
Neyse… Konumuz bu değil… Biz gerçek san’atkârlardan, gönül insanlarından bahsedelim:
*****
Ali Şir Nevâ’î… Çağatay Türkçesinin en büyük şair ve yazarı… Sadece Çağatay edebiyatının değil, bidayetinden bugüne, bütün Türk edebiyatının en büyük şairlerinden biri…
Tahsil arkadaşı Hüseyin Baykara 1469'da Horasan tahtına oturunca Ali Şir Nevâ’î’ yi de yanına almış ve kısa bir dönem dışında hep beraber olmuşlar. İki büyük şair… Ömür boyu şiirleşip durmuşlar…
Sultan Hüseyin Baykara’nın hanımı ölüm döşeğinde…
Şu atışmadaki derinliğie bakın:
Originally published at https://www.tr724.com on October 11, 2019.
